"Er zijn substraatalternatieven op de markt waarvan fabrikanten stellen dat ze herbruikbaar zijn. Toch kunnen deze producten niet altijd gemakkelijk hergebruikt worden, omdat het te moeilijk of tijdrovend is. Ook kan het zijn dat de vereiste verwerking te duur is. Daarom zijn deze producten helaas niet meer zo voordelig als het lijkt. Als het telers geld kost om duurzaam te worden, zullen ze het niet doen," vertelt Marcus Comaschi, oprichter en CEO van Gyroplant.
Gyroplant is de maker van de GyroCup, een herbruikbaar substraatalternatief. Met dit product is het niet meer noodzakelijk om bij elke oogst nieuwe substraten aan te schaffen. Daardoor neemt de CO2-uitstoot af die normaal gesproken met de productie, transport en afvoer van substraten gepaard gaat.
"Deze producten zijn ontworpen van één soort materiaal, namelijk 100% voedselveilig siliconenrubber. Er zitten geen aparte onderdelen, naden of plastic aan het product die moeilijk schoon te maken zijn. Zodoende zijn er geen kieren waar bacteriën in kunnen groeien. Op die manier is het makkelijk schoon te houden. Je hoeft het alleen maar af te spoelen met water. Het ontwerp kan worden geïntegreerd in de meeste teeltopstellingen zonder ingrijpende aanpassingen. Onze producten lijken misschien simpel, maar hun ontwerpen worden ondersteund door technische principes. Ze zijn getest door bedrijven waarin bedekte teelt op verschillende manieren plaatsvindt."
Marcus Comaschi
Minder materialen en minder CO₂
Volgens Marcus laat een levenscyclusanalyse (LCA), die in 2023 is uitgevoerd, zien dat GyroCup besparingen op de CO₂-uitstoot oplevert vergeleken met substraten op de markt. Het bespaart 93% CO₂ vergeleken met het gebruik van steenwol en kokosvezel. Ook bespaart het 95% CO₂ vergeleken met veen over een periode van vijf jaar. "Bovendien zorgt GyroCup ervoor dat er minder gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn in indoor teeltbedrijven."
"Veel mensen stappen af van op veengebaseerde substraten. Ze zijn zich bewust zijn van de milieu-impact die traditionele substraten hebben. Waarom zouden we stoppen met het duurzamer maken van traditionele eenmalige substraten. Waarom schaffen we ze niet helemaal af?"
De GyroCup
Weg van de risico's
Marcus legt uit dat het telen zonder substraat telers meer controle geeft. Deze controle kunnen ze niet snel bereiken als ze de huidige traditionele substraten blijven gebruiken. Een volledig inert materiaal zoals GyroCup (siliconen rubber) wordt aangevuld met antibacteriële additieven en hydrofobe eigenschappen. Dit dient om het risico op schimmel- en algengroei drastisch te verminderen. Ook wordt het onaantrekkelijk gemaakt voor plagen en verwijdert het risico van pathogene besmetting van het substraat naar de gewassen. Dit hogere niveau van controle leidt tot meer voorspelbaarheid met opbrengst en een betere kwaliteit van de producten.
Er is een brede cultuurverandering nodig om de overstap te maken naar kweken zonder substraat. Het gebruik van substraat is logisch wanneer je ingenieursbeginselen toepast op het probleem van substraten in bedekte teelt. Dat is de reden waarom er veel interesse is te zien vanuit de ruimtetechnologie. Zij moeten heel logisch en systematisch denken en veerkrachtige gedachten hebben.
Minder arbeid
Het weggooien van een blok substraat is makkelijker en sneller dan herbruiken. "Bij sommige telers is te zien dat GyroCup, vooral bij schoonmaakwerkzaamheden, tijd bespaart", vertelt Marcus.
Eén van de twee doelen van een huidig R&D-project is om manieren te vinden om het product te integreren in de geautomatiseerde processen. Door GyroCups bijvoorbeeld aan een dienblad te bevestigen, is het team in staat zijn om zaai- en schoonmaakactiviteiten te automatiseren. Daardoor worden schoonmaakwerkzaamheden verminderd.
Een krop sla met goede wortelontwikkeling
Hoeveel kost het?
Telers betalen aanvankelijk voor substraat en zijn meestal niet op de hoogte van de verborgen kosten van substraat. GyroCup is duurder dan eenmalig te gebruiken substraat. Het is gemaakt van duurzaam siliconenrubber. Het team verwacht dat telers deze investering in GyroCup binnen ongeveer één tot twee jaar zullen terugverdienen als ze in grote hoeveelheden worden gekocht.
"Als we de verborgen kosten in de berekeningen meenemen, vinden we dat GyroCup de investering meer dan waard is. Door de consistentie van GyroCup is er minder besmetting van microben of bacteriën vanuit het substraat. Vanwege de netheid van GyroCup zijn er minder arbeidsuren nodig voor schoonmaakwerkzaamheden, omdat er geen schimmel is en er geen behoefte is aan plastic netpotjes. Bovendien wordt met GyroCup veel werkzaamheden bespaart."
Uitbreidingsplannen
"Op dit moment is te zien dat het meeste succes geboekt wordt met hoogwaardige gewassen (bijv. aardbeien). Omdat deze kwekerijen zich het meest zorgen maken over kwaliteit en consistentie. Bedrijven in de farmaceutische, nutraceutische en cosmetische sectoren nemen nu vaker contact met ons op. Dit komt bovenop de interesse vanuit de ruimtetechnologie," vertelt Marcus.
De start-up heeft een nieuw product genaamd GyroSnap gelanceerd. Dit product is speciaal ontworpen voor kleinere zaden. GyroCup heeft een kleine hoeveelheid substraat nodig (zaadlint of hydrogel) om kleine zaden te laten ontkiemen. GyroSnap daarentegen kan zonder enig substraat zaden laten ontkiemen. Het trekt het ontwerp met twee kleppen water op natuurlijke wijze omhoog (het 'capillaire werking' effect) in grotere mate dan GyroCup.
Voor meer informatie:
Marcus Comaschi, oprichter en CEO
Gyroplant
www.gyroplant.com