Retail
"Sinds begin 2000 werken we met retailers en dat ging toen heel soepel. We huurden en magazijn en gingen langzaamaan supermarkten beleveren. Nu komt ongeveer 75% va de omzet van de retail en de rest beleveren we aan traditionele markten of wordt geëxporteerd. De belangrijkste exportlanden zijn de Baltische staten, Wit-Rusland, Oekraïne en Rusland. Fresh World International exporteert ook lokale groenten en fruit naar de Europese Unie." Bekende supermarkten waar Fresh World aan levert zijn Tesco, Biedronka, Kaufland, Auchan en Carrefour. Erik vertelt dat de relatie met de supermarkten een stuk anders is dan zo'n twintig jaar geleden. "Toen stonden we nog alleen en hadden wij het voor het zeggen. Nu is dat niet meer het geval. We hebben vrij veel concurrentie van grote Poolse telers, die rechtstreeks aan de supermarkten leveren. Retailers verwachten dat we nu veel meer service verlenen, zoals verpakken en stickeren, maar willen daar niet voor betalen. Soms is het moeilijk om een manier te vinden hoe je daar het beste mee omgaat. We willen zeker wel in de toekomst investeren met nieuwe productlijnen of mogelijke uitbreidingen, maar zulke partijen reageren vaak grillig en maken geen langetermijnafspraken."
Erik van Vugt
Voorsprong
Hij geeft aan dat ze de eerste waren die de retail op een westerse manier gingen bedienen. "We hebben daardoor ook een grote voorsprong gehad, maar dat duurde maar enkele jaren. We hadden geïnvesteerd in diverse zaken, zoals een moderne infrastructuur en een pakstation, maar zagen dat meer concurrenten ons daarin volgden. Door toenemende concurrentie en de supermarkten die rechtstreeks inkopen, ging het de laatste jaren wat moeilijker. Toch was de 80 miljoen euro, de omzet van 2013, een mooi resultaat. We doen gemiddeld 2000 pallets per week."
Lage prijzen
Hij geeft aan dat de prijzen van de meeste producten op een lager niveau liggen dan Nederland. "Je merkt ook dat het nog steeds één van de armere landen in Europa is, al groeit de economie wel. Het verschil met andere Europese landen wordt elk jaar minder. De prijzen in de supermarkten liggen ook lager. Er wordt hier ook wel eens gestunt met Nederlandse producten, maar dat waarderen de Polen niet zo. Lokaal product heeft natuurlijk meerwaarde, dat is in elk land zo."
Rusland
Fresh World exporteert nu zo'n vier jaar. "Ik geloof dat er groeimogelijkheden zijn, maar je merkt dat de situatie op dit moment niet echt rooskleurig is. De hele situatie in Oekraïne, er gaan natuurlijk dingen veranderen. Wat weten we natuurlijk niet, maar Rusland kan heel moeilijk doen. Meer dan de helft van de Poolse appelen gaat naar Rusland, en als die grens dichtgaat, wordt het lastig. Als het bij de Krim was gebleven, ging het misschien nog wel, maar nu zijn ze weer bij grens aan het vervelen. Polen is heel gevoelig voor landjepik, dus ze steunen Oekraïne enorm. Maar als je te hard schreeuwt kan Rusland toch vreemd gaan doen."
"Mocht de Poolse AGF-sector niet meer Rusland binnen, is dat vervelend voor iedereen. Poolse appelen zijn al goedkoop, maar dan gaan ze nog goedkoper worden. Ook van tomaten gaat veel naar Rusland. Kijk als Rusland nu normaal blijft doen en veel tomaten blijft eten is er geen probleem, de Russische retail heeft veel honger. Maar als er een ban komt, gaat Polen naar West-Europa en dat heb je daar een vervelende situatie, aangezien ze hun producten goedkoper aanbieden dan bijvoorbeeld Nederland en België. We weten niet wat er gaat gebeuren. Het is een spannende situatie."
Appelen
De afgelopen jaren is de appelsector in Polen enorm gegroeid. "En niet alleen in productie, maar ook in kwaliteit", legt Erik uit. Er is gigantisch geïnvesteerd met subsidies en wat nieuw is gebouwd gaat natuurlijk niet meer weg. Polen heeft alle moderne technieken die ze in Nederland en België ook hebben en zijn heel professioneel. De kwaliteit is gewoon goed. Je hoeft ze hier niets meer te leren. Naar mijn mening moeten Nederlanders en Belgen er op het gebied van appelen maar vanuit gaat dat ze Rusland kunnen vergeten. Ook de Baltische Staten gaat moeilijker worden. Er wordt hier voor de helft van de prijs geproduceerd, daar kun je niet tegenop. Misschien heeft Nederland de komende jaren nog een voorsprong in bepaalde variëteiten, maar over 5 jaar is dat voorbij."
Peren
Volgens Erik zijn peren altijd al een ondergeschoven kindje geweest en werd er veel geïmporteerd. "Maar ook daar hebben ze flink in geïnvesteerd. De productie groeit zo'n 30% per jaar. Ze zien ook wel dat peren betere prijzen hebben, al is het hier minder goed te telen. Je hebt hier soms nog nachtvorst in maart of april, maar dat gebeurt niet zo vaak meer. Het is alweer een paar jaar geleden dat we een strenge winter hebben gehad, vroeger was het gewoon twee maanden sneeuw. In de peren zit een groei dus, en appelen gaat men nog beter in worden. Het wordt dus moeilijk voor Nederland."
Tomaten
Volgens Van Vugt is de paprika één van de weinige producten uit Nederland dat in Polen nog goed loopt. "Dat groeit hier nog niet in kassen, alleen in tunnels. Het seizoen begint eind juni pas. Wij stoppen nu met Spanje en Israël en hebben dus drie maanden Hollandse paprika, daarmee onderscheidt Nederland zich nog." Naast appelen en peren staat Polen ook sterk in tomaten. "Ze zijn hier wel iets later met het seizoen, maar dat scheelt bijna niets. Er staan hier kassen vol. In juli en augustus zijn de tomaten hier het goedkoopst." Hij merkt op dat er in Polen een aantal grote tomatentelers zitten met arealen van 20 tot 40 hectare. "Dat zijn de bedrijven die direct aan de retail leveren. Ze hebben hier alle variëteiten, van klein tot groot. Een populair soort is de roze tomaat, de Malinova. Ik denk dat de productie dit jaar wel een kwart is van het totaal. Ook zie je een groei in pruimtomaten." Hij vindt de tomatenmarkt in Nederland een ongezonde situatie. "De markt is kunstmatig, men blijft produceren omdat het minder kost als failliet gaan. De Rabobank schijnt de grootste tuinder in het Westland te zijn. Ook de Polen stoppen niet met produceren. Ze nemen hier ook genoegen met veel minder. De grond, de mensen en het transport zijn goedkoper."
Toekomst
De crisis in Polen is mild geweest. "Ik denk dat de lastige periode nu voorbij is. We kunnen er weer tegenaan. Polen gaat groeien en wij leggen de focus op binnen- en buitenland. Het supermarktverhaal blijft moeilijk, maar daar moeten we een weg in zien te vinden", besluit hij.
Voor meer informatie:
Erik van Vugt
Fresh World Int. Sp. z o.o.
ul. Świerkowa 3A, Bronisze
05-850 Ożarów Mazowiecki
Polska
tel.: +48 22 33 76 200
fax: +48 22 33 76 222
[email protected]
www.freshworld.com.pl