In 2050 telen we groenten, fruit, bloemen en planten in kassen vrijwel volledig geautomatiseerd. Dat is de ambitie van de Nederlandse glastuinbouw. Door in te zetten op robotisering, digitalisering en kunstmatige intelligentie wil de sector minder afhankelijk worden van (internationale) arbeidskrachten. Deliflor Chrysanthemums, onderdeel van de Beekenkamp Group, investeert net als veel telers daarom fors in automatisering en innovatie. Op uitnodiging van Glastuinbouw Nederland brachten VVD-Kamerleden Wim Meulenkamp, Thierry Aartsen en Arend Kisteman afgelopen week een bezoek aan hun Maasdijkse kassen om de kansen en uitdagingen in deze transitie te ervaren. Jesse Schevel doet namens Glastuinbouw Nederland verslag van het bezoek.
© Glastuinbouw Nederland
Innovatie als troef
Innovatie zit in het dna van de glastuinbouw. De ambities op het gebied van automatisering en digitalisering zijn hoog, juist in de sierteelt zoals bij Deliflor. Steeds meer onderdelen van de teelt zoals het enten, het uitzetten van de planten in de kas en het verpakken worden gedaan door robots, zagen de VVD-Kamerleden. Ook al wordt steeds meer werk gerobotiseerd, in sommige stappen blijven nog mensen nodig, lichtte An Beekenkamp, algemeen directeur van de Beekenkamp Group, toe. Glastuinbouw Nederland werkt daarom aan een pact met het Rijk om samen deze innovatieslag te versnellen. Direct gevolg is minder afhankelijkheid van (internationale) medewerkers.
Verdere stappen in automatisering – waaronder oogstrobots – kunnen alleen worden gezet in een stimulerend ecosysteem, waarin bedrijven, overheid en kennisinstellingen samenwerken om de ontwikkeling en toepassing van slimme robots, sensoren en software aan te jagen. Het belang van die triple helix-samenwerking voor een innovatie-impuls deelden VVD'ers Meulenkamp (tuinbouw en ruimtelijke ordening), Aartsen (sociale zaken) en Kisteman (mkb, innovatie en onderwijs), die zelf elk een poot van deze driehoek in de Kamer vertegenwoordigen.
Concurrentievermogen vraagt totaalaanpak
Met de rap stijgende loonkosten zijn robotisering en arbeidsbesparende innovaties bijna een voorwaarde geworden om wereldwijd concurrerend te blijven, merkte Beekenkamp op. Automatisering kost echter tijd en geld. Bovendien zijn ook in een volautomatische kas mensen nodig om deze complexe systemen aan te sturen. Om als Nederlandse tuinbouw internationaal niet uit de markt te worden geprijsd, moet een duurzame balans tussen loonkosten en investeringsruimte voor innovatie worden gevonden.
De sector wil daarom met het kabinet werken aan een totaalaanpak, waarin naast robotisering samen wordt ingezet op goed werkgeverschap, huisvesting, opleiding en ontwikkeling. In de overhandiging van de nieuwe toekomstvisie op arbeid in 2050 riep voorzitter Adri Bom-Lemstra van Glastuinbouw Nederland de VVD op die aanpak te steunen.
Vrijwel autonoom telen is de stip op de horizon van de glastuinbouw, maar op weg daar naartoe blijven (internationale) medewerkers van levensbelang. Goede arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden zijn vitaal om een interessante werkgever te blijven. Beekenkamp en Bom-Lemstra vroegen de Kamerleden om goede, werkbare wetgeving om dit te borgen. Wetgeving waarmee we het kaf van het koren kunnen scheiden.
Bron: Glastuinbouw Nederland