De afgelopen weken is er in de sector aandacht geweest voor de duurzaamheidsvergoeding binnen het keurmerk On the way to PlanetProof. SMK laat weten te begrijpen dat de regeling vragen oproept en soms tot verwarring leidt. "Afgelopen maandag zijn de belangrijkste stakeholders, waaronder keurmerkhouders, al per mail geïnformeerd over de actuele stand van zaken. SMK streeft naar een regeling waarbij supermarkten en hun leveranciers de duurzaamheidsvergoeding apart uitbetalen en factureren." Hieronder licht SMK toe wat op dit moment geldt en welke stappen de komende tijd gezet zullen worden.
© Juthamat Yamuangmorn | Dreamstime
Tijdelijke vereenvoudiging van de regeling
Per 1 april 2025 is de regeling voor de duurzaamheidsvergoeding tijdelijk vereenvoudigd. De verplichting om de vergoeding apart op facturen te vermelden, is komen te vervallen. In de praktijk verwerken supermarkten de vergoeding op dit moment namelijk in de totaalprijs, waardoor een aparte controle hierop niet uitvoerbaar is. SMK blijft streven naar een regeling waarbij supermarkten en hun leveranciers de duurzaamheidsvergoeding wél apart uitbetalen en factureren. Dat maakt het mogelijk om te verifiëren of de vergoeding daadwerkelijk bij de juiste partij terechtkomt. Transparantie en controleerbaarheid zijn belangrijke uitgangspunten van het keurmerk.
Samen werken aan verbetering
Tegelijkertijd ziet SMK een positieve beweging: belangenorganisaties zoals LTO Nederland en de Nederlandse Fruittelers Organisatie (NFO) onderschrijven het belang van een eerlijke vergoeding voor boeren en tuinders die aantoonbaar verduurzamen. Zij zijn positief over de stappen die zijn gezet en pleiten voor een realistische en werkbare regeling. Het overleg dat zij samen met SMK voeren, biedt ruimte om knelpunten op te lossen en de vergoeding transparanter in te richten. Ook wordt de lijst van AGF-producten die voor de vergoeding in aanmerking komen, uitgebreid.
In de komende maanden onderzoekt SMK, samen met ketenpartners, hoe de regeling verbeterd kan worden met zo min mogelijk administratieve lasten. SMK werkt toe naar een vernieuwde regeling per 1 januari 2026. Tegelijk wordt ook de hoogte van de duurzaamheidsvergoeding opnieuw vastgesteld, op basis van de herziening van de certificatie-eisen die later dit jaar wordt gepubliceerd.
Beter voor Natuur & Boer als alternatief?
Marktleider Albert Heijn heeft gekozen voor het Beter voor Natuur & Boer certificatieschema en stelt hier sindsdien een premie tegenover die is vastgelegd in het certificeringsschema "Beter voor Natuur & Boer is in 2017 ontwikkeld als privaat bedrijfsprogramma van Albert Heijn in samenwerking met 1.200 boeren en telers en strategische partners. "Samen met deze partijen is intensief gewerkt aan het verbeteren van dierenwelzijn, natuur en het verdienvermogen van de boer", aldus woordvoerder Pauline van den Brandhof van Albert Heijn. "In maart 2023 stelde Albert Heijn Beter voor Natuur & Boer open voor andere partijen door de programma's van een privaat bedrijfslogo naar een breed toegankelijk keurmerk te veranderen. Door deze openstelling is het vanaf nu mogelijk dat meer partijen kunnen deelnemen."
Wat doen de supers
Volgens Foodlog betaalt Aldi sinds januari 2025 een aparte duurzaamheidsvergoeding voor telers die On the Way to PlanetProof leveren bovenop de bestaande prijs en vermeldt dit op de bestelbonnen. Lidl, Jumbo en Superunie eisen een On the Way to PlanetProof certificaat van hun leveranciers, maar zijn (nog) niet transparant over de vergoeding die daartegenover staat. Wellicht een tactiek om de inkoopprijzen zo laag mogelijk te houden en zo een sterke concurrentiepositie te behouden, suggereert Foodlog. Verhoogt dat het risico dat Albert Heijn stopt met de premiebetaling omdat zij zich wellicht uit de markt prijzen? "Wij betalen deze premies al meerdere jaren, het zijn boeren en telers waar we al generaties mee werken. Wij gaan hier niet mee stoppen.", aldus Pauline.
Bron: SMK, Foodlog, AH