Het Verenigd Koninkrijk is vijf jaar geleden formeel uit de Europese Unie vertrokken. Agroberichten Buitenland bespreekt de gevolgen van de belangrijkste veranderingen in wet- en regelgeving voor Britse landbouwproducenten als direct gevolg van het uittreden uit de EU in onderstaand artikel.
© GroentenFruit Huis
Veranderingen in de steun aan boeren in Engeland
Met het uittreden uit de EU voert het VK niet langer het EU Gemeenschappelijk Landbouwbeleid uit. De vier deellanden van het VK zijn nu zelf verantwoordelijk voor het landbouwbeleid. In Engeland is de regering gestart met de uitfasering van de hectarebetalingen. In plaats hiervan heeft de regering vrijwillige zogeheten Environmental Land Management programma's geïntroduceerd. Deze programma's zijn bedoeld om boeren te stimuleren maatregelen toe te passen die bijdragen aan de verbetering van het milieu, het behoud en herstel van de natuur en aan klimaatmitigatie en -adaptatie. Ze vragen dus van boeren nieuwe inspanningen onder het motto public money for public goods. In Schotland, Wales en Noord-Ierland ontvangen boeren nog hectarebetalingen, maar ook de regeringen van deze landen gaan de betalingsprogramma's hervormen. Onduidelijk is nog wat de lange-termijn impact zal zijn van de veranderingen in het landbouwbeleid op de inkomens van boeren, de voedselproductie, de natuur en op het klimaat.
Douane en sanitaire en fytosanitaire eisen en controles bij de uitvoer naar de EU
Een ander belangrijk gevolg van de Brexit voor de Britse landbouw zijn de eisen en controles bij de invoer in de EU. Vóór de Brexit waren deze beperkt vanwege de EU interne markt regels. De extra administratie en kosten voor de controles zijn in het bijzonder problematisch voor kleine exporteurs van landbouw- en voedselproducten. Het uitvolume van de Britse voedingsmiddelen en dranken na de EU is sinds 2019 met 34% afgenomen.
De vorige Britse regering beloofde de administratieve lasten te verminderen door één digitaal platform te introduceren, het Single Trade Window, waar importeurs en exporteurs alle nodige documentatie kunnen uploaden. Maar de huidige regering heeft dit voorstel tot tenminste 2026 op pauze gezet vanwege zorgen over de implementatiekosten.
Handel tussen Nederland en VK
Het VK is een van de belangrijkste handelspartners van Nederland. De certificeringseisen en controles bij de import in het VK blijven een uitdaging vormen voor veel Nederlandse bedrijven. Ze zijn vooral belastend bij de handel in bederfelijke producten zoals fruit, groenten en vlees. De meest recente analyse van Wageningen Universiteit laat zien dat de groei van de waarde van de Nederlandse landbouwexport naar het Verenigd Koninkrijk sinds de Brexit is achtergebleven ten opzichte van de export naar EU-markten.
Visumplicht voor nieuwe werknemers uit de EU
Vóór de Brexit waren veel van de werknemers werkzaam in de fruit- en groentesector en in de voedselverwerkende industrie afkomstig uit EU landen. EU-burgers hadden voor de Brexit geen visum nodig om te gaan werken in het VK. Maar sinds de Brexit geldt voor EU-burgers (Ierland uitgezonderd) dat zij een werkvisum nodig hebben. Daarom zijn de aantallen van deze groep werknemers in het VK afgenomen.
Om personeelstekorten te vermijden heeft de regering in 2019 het zogeheten Seasonal Workers Scheme heringevoerd. Dit visumprogramma biedt bedrijven de mogelijkheid om werknemers uit het buitenland in te huren voor een beperkte periode, in de meeste gevallen maximaal zes maanden, om seizoensgebonden werk te verrichten. De nieuwe immigratieregels betekenen hoe dan ook voor werkgevers extra administratieve lasten en kosten.
Conclusie
De veranderingen in wet- en regelgeving na de Brexit hebben geleid tot nieuwe uitdagingen voor de Britse landbouw. Boeren in Engeland worden gevraagd om nieuwe inspanningen te verrichten om in aanmerking te komen voor subsidies. De EU-eisen en controles voor de import van landbouwproducten uit het VK hebben geleid tot hogere administratieve lasten en kosten voor exporteurs. De landbouwexport naar de EU daarom is sterk afgenomen. Ook zijn bij het aantrekken van werknemers uit de meeste EU-landen nu meer kosten en administratie gemoeid. Vooral kleinere producenten ondervinden hinder door de nieuwe eisen bij de export en werving van personeel, wat heeft geleid tot verlies van markten.
Hoe de Britse landbouw op lange termijn verandert is onduidelijk en zal ook afhankelijk zijn van de manier waarop het VK haar beleid verder ontwikkelt en van de impact van de nieuwe handelsverdragen van het VK.
Bron: Agroberichten Buitenland