Onderzoekstrajecten van Syngenta en de gewascoöperatie Paprika van Glastuinbouw Nederland naar de oorzaak van plantuitval bij paprika brachten veel data en vermoedens, maar nog geen eenduidig antwoord. De zoektocht wordt nu uitgebreid in een groter en sector overstijgend project onder coördinatie van Glastuinbouw Nederland.
"Het was moeilijk om uit alle data een eenduidige oorzaak te destilleren", vertelt Marcel Vis, key accountmanager paprika bij Syngenta aan het begin van het interview. Vis was nauw betrokken bij het onderzoek dat Syngenta in teeltseizoen 2024 uitvoerde bij een groep van 10 paprikatelers in drie verschillende teeltgebieden. "Onze aandacht ging in eerste instantie uit naar Fusarium en Pythium omdat we die eerder hadden teruggevonden in teelten die met uitval te maken kregen. Later is ook naar het bacterieleven gekeken. Maar er zaten uiteindelijk zulke grote fluctuaties in de metingen dat we geen overtuigende oorzaak konden aanwijzen. En we hebben inmiddels het idee dat het gaat om een samenspel van factoren.
© Syngenta Seeds
Pathogene Fusarium
Kort na de start van het onderzoek ontstond contact tussen Syngenta en Glastuinbouw Nederland. Het bleek dat de gewascoöperatie paprika van Glastuinbouw Nederland al een eigen 2-jarig onderzoek had gedaan naar de oorzaken van de wortelproblematiek. "In dat onderzoek deed Normec Groen Agro Control de analyses en uit die analyses kwamen aanwijzingen voor een ziekmakende Fusariumstam", vertelt Joke Vreugdenhil, netwerkcoördinator paprika bij Glastuinbouw Nederland. "Maar net als in het onderzoek van Syngenta was er niet in alle gevallen een verband tussen de vondst van de Fusarium en het optreden van plantuitval. De telers gaven aan dat ze de oorzaak toch wat breder wilden onderzoeken." Glastuinbouw Nederland zocht contact met Normec Groen Agro Control, die vervolgens een breed onderzoeksvoorstel heeft gemaakt als uitbreiding van het meetprotocol van Syngenta. Daarbij is aandacht voor monitoring van de omstandigheden in het wortelmilieu middels continumeting van zuurstof in de mat, en zuurstofverbruik van mat en gietwater. Ook worden de plantbelasting, fotosynthese en voedingsopname gevolgd om een goed beeld te vormen wat de relatie is tussen het functioneren van de plant en de gevoeligheid voor uitval. Onderdeel van het onderzoek is er dat er ook getest kan worden of er ziekmakende fusarium aanwezig is.
Krachten bundelen
Het contact tussen Syngenta en Glastuinbouw Nederland leidde er uiteindelijk toe dat de krachten werden gebundeld in een nieuw sector overstijgend onderzoeksproject, door Normec Groen Agro Control voorgesteld, dat in december 2024 van start is gegaan. Een logische stap volgens Vreugdenhil. "De belangen zijn groot. Elke paprikateler is hier wel mee bezig en iedereen heeft er zijn ideeën over. Maar het is ook duur onderzoek. "Je kunt niet verwachten dat die lasten nog een keer door een enkele partij worden gedragen." Het nieuwe onderzoek is mogelijk gemaakt met bijdragen van een breed consortium. Uit de veredelingshoek doen Syngenta, Rijk Zwaan en Enza mee en van de substraatleveranciers zijn Grodan en Saint-Gobain Cultilene van de partij evenals toeleverancier Royal Brinkman en Roam Technology. Het lukte de landelijke commissie Paprika om subsidie te krijgen van het Innovatiefonds Hagelunie en Interpolis. Ook dragen de Nederlandse paprikatelers bij die lid zijn van de gewascoöperatie Paprika. Alle genoemde partijen en een delegatie van de telers hebben zitting in de begeleidingscommissie zodat kennis en kunde uit alle geledingen beschikbaar is.
Meer metingen
Naast de uitbreiding in deelnemende partijen is ook het aantal metingen in het nieuwe onderzoek flink vergroot. Niet alleen door toename van het aantal telers van 10 naar 12 maar ook door uitbreiding met nieuwe metingen. "We gaan in principe verder met het meetprotocol van Syngenta, maar met dit verschil dat we naast mogelijke invloeden van teeltomstandigheden nu ook het hele microbioom in kaart brengen", vertelt Arthur van Marrewijk, technisch manager paprika en tomaat bij Syngenta. "We kijken naar alle infectieuze schimmels en bacteriën en ook naar de verhoudingen waarin we ze aantreffen. We hebben het voornemen om de nog te ontwikkelen qPCR-toets te gebruiken om de pathogene Fusarium in de bewaarde monsters aan te tonen. Die wordt momenteel ontwikkeld door een Belgisch onderzoeksconsortium naar aanleiding van de vondst van die ziekmakende Fusariumstam. Het water van de eerste monsters bewaren we daarvoor in de vriezer."
Verwachtingen managen
De initiatiefnemers zijn blij met de stap die met het nieuwe onderzoek kan worden gezet. "Het is natuurlijk prachtig dat ons onderzoek op deze manier een vervolg krijgt. Daar zijn we best een beetje trots op", stelt Vis. Van Marrewijk op zijn beurt benadrukt het belang van de gezamenlijke sector overstijgende aanpak: "Dit krijg je niet voor elkaar vanaf losse eilandjes; het is mooi om te zien dat alle deelnemers over hun eigen schaduw zijn heengestapt." Gevraagd naar de stip op de horizon van het nieuwe onderzoeksproject spreekt Vreugdenhil een verwachting uit die bescheiden lijkt, maar misschien wel heel ambitieus is: "Ik ben blij als we na dit jaar een aantal invloeden kunnen uitsluiten, zodat we daarna verder kunnen kijken naar de factoren die er werkelijk toe doen."
Voor meer informatie:
Syngenta
www.syngentavegetables.com