Op woensdag 26 maart vond in het Europees Parlement de conferentie "Versterking van de Europese voedselsoevereiniteit: wat zijn de prioriteiten?" plaats. De organisatie was in handen van Europarlementariërs Esther Herranz García, Eric Sargiacomo en Elsi Katainen. José María Pozancos, directeur van de Spaanse branchevereniging Fepex, benadrukte dat het herzien van de invoerprijzen een prioriteit moet zijn om de Europese tomatentelers en de voedselsoevereiniteit te beschermen.
De tomatensector heeft de afgelopen tien jaar flink aan concurrentiekracht verloren. Sinds 2014 is de Spaanse tomatenteelt met 30% gedaald. De export nam zelfs af met 43%, van 786.598 ton in 2014 naar 448.004 ton in 2023. Tegelijkertijd groeide de import vanuit derde landen naar de EU, vooral uit Marokko. In dezelfde periode steeg de import van Marokkaanse tomaten naar de EU met 42%, van 345.416 ton in 2014 naar 491.908 ton in 2023, zo blijkt uit gegevens van Eurostat.
Fepex wees erop dat Spaanse tomaten van de markt worden verdrongen. Dit komt vooral doordat de invoerprijzen, vastgelegd in het EU-associatieakkoord met Marokko, hun beschermende functie hebben verloren en verouderd zijn.
Sinds 2000 geldt een standaardinvoerprijs van €46,10 per 100 kilo voor Marokkaanse tomaten. Deze prijs was gebaseerd op ronde tomaten, destijds het belangrijkste exportproduct van Marokko. Tegenwoordig vormt de groeiende import van andere soorten, zoals cherrytomaten, een serieuze bedreiging voor de inkomsten van Europese telers, die geen directe inkomenssteun ontvangen.
Pozancos pleit daarom voor een herziening van de invoerprijzen, met specifieke tarieven per tomatensoort en een beschermingsniveau dat aansluit bij de teeltkosten. Een mogelijke indeling is: hele tomaten met een diameter kleiner dan 47 mm (cherry), trostomaten en overige tomaten (rond, pruim, etc.).
Volgens de organisatoren van het evenement wordt de tuinbouwsector steeds vaker geconfronteerd met klimaatcrises en geopolitieke veranderingen. "Om de economie van telers en de voedselzekerheid te versterken, is het noodzakelijk om de voedselsoevereiniteit op EU-niveau te verbeteren, vooral via een hervorming van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB)."
De drie belangrijkste veranderingen die nodig zijn: de positie van telers in de waardeketen versterken, voldoende crisismanagementinstrumenten beschikbaar stellen, zoals strategische voorraden, en telers beschermen tegen dumping en oneerlijke handelspraktijken. De bijdrage van Fepex viel onder dit derde punt.
Voor meer informatie:
Fepex
www.fepex.es