Het is geen alledaags gezicht, een kas vol zonnepanelen met daarin klimaatcellen. In Meijel is zo'n kas gebouwd. Dat roept weerstand op, want is een kas niet juist bedoeld om met behulp van natuurlijk licht in te telen? Nu wordt het zonlicht omgezet in elektriciteit voor de klimaatcellen, of om mee te handelen op de elektriciteitsmarkt.
De Rechtbank Limburg beoordeelt de zaak en kijkt daarbij naar de letterlijke tekst van het bestemmingsplan. Daaruit volgt dat de rechter het niet met de bezwaarmakers eens is. De rechter ziet een tuinbouwkas met daarin de teelt van gewassen. 'De omstandigheid dat de zonlichttoetreding via de wanden slechts een beperkte invloed heeft op het groeiproces in klimaatcellen, doet daar niet aan af. De planregel vereist dat niet', citeren we uit de uitspraak van 7 maart die onlangs is gepubliceerd. Een beroep tegen de omgevingsvergunning van het veelbesproken project in de gemeente Peel en Maas is ongegrond verklaard.
Teelt in klimaatcellen
De vergunning voor de bouw van de kas werd al in 2009 afgegeven. Toen al werd in het bedrijfsplan vermeld dat er sprake was van 'een innovatief concept' waarin gewassen zoals sla en babyleaf binnen klimaatcellen verticaal worden geteeld. 'Voordeel van de teelt binnen klimaatcellen is dat de teelt pesticidevrij is, de gewassen langer houdbaar zijn en meer vitamines behouden blijven.'
Voor de klimaatcellen is veel elektriciteit nodig, waarin voor een groot deel kan worden voorzien doordat het kasdek is voorzien van zonnepanelen, zo stond ook in het bedrijfsplan. In totaal 5 klimaatcellen hebben een jaarverbruik van 3.500.000 kWh inclusief intern transport. De in de kas geïntegreerde zonnepanelen wekken op jaarbasis 4.250.000 kWh op. Op jaarbasis wordt daarmee per saldo ca. 750.000 kWh aan het net geleverd, wat een extra opbrengst in het bedrijf genereert, volgens het bedrijfsplan.
In 2022 besloot de gemeente, na een controle, een last onder dwangsom op te leggen tegen betrokkenen bij het project. Afgelopen voorjaar vond een nieuwe controle plaats. Op het perceel stonden toen vier kleine klimaatcellen. Verder viel op dat op het perceel een dieselstroomaggregaat aanwezig was om te dienen als stroomvoorziening voor de klimaatcellen. De zonnepanelen waren niet gekoppeld aan de klimaatcellen tijdens de controle. Reden voor de Rechtbank Limburg om toen te oordelen dat de gemeente handhavend mocht optreden, wat op instemming van Glastuinbouw Nederland kon rekenen.
Geen energiebedrijf
De constructie van de tuinbouwkas is volgens critici enkel bedoeld om de zonnepanelen te kunnen dragen. Voor de teelt van de gewassen heeft de kas geen functie. Om die reden is er volgens de bezwaarmakers geen sprake van teelt in een kas, en zou het project net zo goed op een bedrijventerrein kunnen staan, in plaats van in een glastuinbouwgebied.
De rechter ziet geen reden om aan te nemen dat het project enkel als energiebedrijf gaat fungeren. De vergunninghouder heeft de (teelt)plannen nader toegelicht weet de rechter. 'Bij de teelt is sprake van open klimaatcellen, waarbij het klimaat in de kas en de lichttoetreding van belang blijft. (...) De glazen wanden zijn van belang om negatieve weersinvloeden op de productie tegen te gaan', citeren we uit de uitspraak.
Tegen de uitspraak is hoger beroep mogelijk.
Opmars zonnepanelenkas
De zaak over het project in Meijel staat niet op zich. De laatste jaren zijn er meer zonnepanelenkassen gebouwd of gerealiseerd. Uit de gepubliceerde uitspraken valt op te maken dat het in ieder geval van belang is dat er ook nog geteeld (kan) worden in een kas. In veel gevallen is in voor glastuinbouw bestemde gebieden (zoals concentratiegebieden) het benutten van een glastuinbouwbedrijf voor (uitsluitend) de opwek van zonne-energie niet wenselijk, niet toegelaten en ook niet vergunningsvrij, stipte Glastuinbouw Nederland eerder al aan.
Indexfoto: beeld project Meijel, mei 2022, via Google Maps