Bij Bosch Komkommers in Berkel en Rodenrijs is Daan van den Bosch verantwoordelijk voor de gewasbescherming. In het voorjaar van 2024 besluit hij om iets nieuws te proberen: PATS-C, een geavanceerd camerasysteem dat nachtvlinders, in het bijzonder de Turkse mot, in de gaten houdt. Geen overbodige luxe, want deze mot kan in de komkommerteelt flinke schade aanrichten. Eerst is het alleen het blad dat wordt aangevreten, maar bij toenemende druk worden ook jonge vruchten aangetast, en dat betekent een onverkoopbaar product.
Daan is gewend om scherp te letten op tekenen van plaagdruk. Maar rupsen zie je pas als het eigenlijk al te laat is. Hij weet: bij de biologische aanpak draait alles om timing. Met middelen als Bt (Bacillus thuringiensis) en sluipwespen kun je effectief zijn, maar dan moet je precies weten wanneer de rupsjes uitkomen. Hoe jonger ze zijn, hoe beter de bestrijding werkt. Correcties achteraf zijn niet ideaal, die kunnen ook de nuttige biologie in de kas aantasten.
© PATSPATS-C in de kas bij Bosch Komkommers
Voorspellen
Vanaf het eerste moment dat PATS-C draait in tuin 1, merkt Daan het verschil. Terwijl hij zelf nog niets waarneemt, signaleert het systeem al activiteit van Turkse motten. Wat hem echt overtuigt: met de data van de vliegactiviteit voorspelt hij samen met PATS tot op twee dagen nauwkeurig wanneer de eerste jonge rupsen tevoorschijn zullen komen. Die voorspelling blijkt te kloppen. Gewapend met die kennis kamt Daan gericht wat planten uit. En daar zitten ze: piepkleine rupsjes, precies op tijd gevonden. Meteen kan hij de juiste biologische middelen inzetten.
Opschalen
Gedurende het seizoen bouwt Daan vertrouwen op in de inzichten van PATS-C. Hij leert de data lezen, begrijpt de patronen en merkt dat hij veel gerichter kan handelen. De twee kassen, elk 2 hectare, blijken zich biologisch gezien heel anders te gedragen. Het zijn eigenlijk twee aparte ecosystemen, en dus is aparte monitoring essentieel. Daarom besluit Daan om vroeg in 2025 beide kassen permanent te voorzien van een PATS-C systeem. "Het geeft rust," zegt hij. "Ik weet nu veel eerder waar ik aan toe ben. En ik hoef minder op mijn gevoel te varen."
© PATS
De kleinste rupsen die zijn gevonden in het gewas na een indicatie van het PATS-C-systeem
Adviesmodel
Elke avond en nacht monitort PATS-C de vliegactiviteit. Zodra de eerste motten gesignaleerd worden, begint voor Daan het aftellen: iets meer dan tien dagen later kunnen de eerste rupsen verschijnen. Dankzij deze voorspelbaarheid kan hij zijn gewasbescherming optimaliseren, preventiever werken en tegelijkertijd het biologische evenwicht bewaren.
Ondertussen werkt PATS verder aan een geautomatiseerd adviesmodel, zodat telers in de nabije toekomst nog eenvoudiger kunnen inspelen op de inzichten, en uiteindelijk minder hoeven te vertrouwen op ervaring of giswerk. Een toekomst waarin precisie en duurzaamheid hand in hand gaan. Voor Daan is die al begonnen.
© PATS
Rups Turkse mot succesvol bestreden met Bt-middel
Voor meer informatie:
PATS
info@pats-drones.com
www.pats-drones.com