Tholen - Weet u nog hoe het was? Telen met Son-T, geen LED. Toen LED dus nog niet bestond. Het lijkt al eeuwen geleden. In 2007 tekenden de broers Van der Kaaij van RedStar op de Hortifair het contract voor de eerste LED-installatie. Drie dagen lang gonsde dit nieuws over de Amsterdamse beursvloer. De LED-revolutie kondigde zich aan.
Inmiddels zijn we vertrouwd met LED, en kunnen we echt spreken van een LED-revolutie. En die revolutie heeft zich in slechts een paar jaar tijd ontvouwd. De verwachtingen waren hooggespannen. Voldoen de teeltresultaten onder LED aan die verwachtingen van destijds?
De vooruitgang met LED-verlichting heeft geleid tot een aanzienlijke vermindering van het stroomverbruik en een substantiële toename van de hoeveelheid licht, wat aanzienlijke voordelen oplevert. Laat dat maar duidelijk zijn.
© Philips Lighting B.V.
Ondanks de bestaande kennis is er echter nog ruimte voor verdere optimalisatie. Het aanpassen aan de verhoogde lichtintensiteit en de unieke warmteafgifte van LED's vereist een grondig begrip van hoe deze factoren de groei en ontwikkeling van planten beïnvloeden.
Sinds de introductie van LED bekijken plantspecialisten van Philips het gehele teeltsysteem en werken ze aan een holistische aanpak. Samen met partners onderzoeken ze bijvoorbeeld bij Botany de mogelijkheid om te variëren met de hoeveelheid licht per dagdeel/uur, met als doel de maximale besparing op LED-lichtgebruik te realiseren en tegelijkertijd de kwaliteit van gewassen te verbeteren. Daarnaast zijn ze onder andere betrokken bij een onderzoek bij de WUR, waarbij ze samenwerken met kwekers van jonge planten om hen te helpen het juiste lichtrecept te ontwikkelen voor elke variëteit in elke groeifase. Naast deze onderzoeken organiseren ze kennisbijeenkomsten, zoals evenementen voor de tomaten-, komkommer- en bloementeeltgemeenschappen, om kennis te delen met klanten en zo het volledige potentieel van LED-technologie te benutten. 
© GavitaGert-Jan Dekker
Gert-Jan Dekker van Gavita / Agrolux is het daar helemaal mee eens. Hij ziet ook het inzicht groeien rondom LED. "Wanneer één klimaatfactor verandert, moeten andere factoren hierop worden afgestemd. Met de juiste balans tussen licht, verwarming, scherming en ontvochtiging worden nu uitstekende teeltresultaten behaald."
Wordt de gewenste productie en kwaliteit behaald onder LED?
Gert-Jan knikt instemmend en vervolgt: "Jazeker, en zelfs meer dan dat. Dankzij de juiste instellingen kunnen zowel de productie als de kwaliteit aanzienlijk verbeteren door de hogere lichtintensiteiten die LED mogelijk maakt. Dit biedt telers nieuwe kansen om hun gewassen efficiënter en met een hogere kwaliteit te telen." 
© Philips Lighting B.V.
Als er geen subsidies zouden zijn op LED, wat zou dan de plaats in de markt van Son-T zijn?
Dennis van Dijk, Sales Manager West Europa Philips Horticulture: "De meeste tuinders hadden wellicht graag wat meer tijd gehad om te groeien naar LED. De subsidies, in combinatie met de veranderende energieprijzen, hebben de LEDificatie in de Benelux enorm versneld. De leercurve van telen onder full LED moest daarom snel. In markten waar energiekosten minder leidend zijn, wordt er voor full LED-verlichting gekozen omdat met LED-verlichting betere sturing mogelijk is."
© Philips Lighting B.V.Dennis van Dijk
Gert-Jan Dekker: "In markten met hoge elektriciteitskosten blijft de overgang naar LED vanzelfsprekend doorgaan. In andere markten kan subsidie een rol spelen in de snelheid van de transitie."
Kortom
De heren zijn het eens met elkaar: de verwachtingen zijn waargemaakt. Er zijn veel stappen gezet in de optimalisatie van de inzet van LED, en er is nog ruimte voor verdere verbetering. Er komen nog steeds nieuwe inzichten bij. De verstrekte subsidies hebben het gebruik van LED vleugels gegeven en het proces versneld.
Voor meer informatie:
Agrolux
info@agrolux.nl
www.agrolux.com
Philips Horticulture
daniela.damoiseaux@signify.com 
https://www.lighting.philips.nl/