Tholen - Na bijna 43 jaar in de Noord-Hollandse AGF-sector te hebben gewerkt, gaat Fer Smit (JH Wagenaar) deze week met pensioen. Na een lange carrière in de zogeheten stapelgroenten krijgt hij vanaf nu meer tijd voor zijn hobby, het fokken van Friese paarden. Ook de lokale aardappelspecialiteit Opperdoezer Ronde verliest vanwege de pensionering van Fer een fanatiek aanjager.
"In 1982 startte mijn carrière als keurmeester op Veiling Zwaag. Een jaar later vond de laatste van de zeven regionale veilingfusies plaats tussen Zwaag en Grootebroek en vertrokken we naar WFO in Zwaagdijk. Daar ben ik al snel hoofd keurmeester geworden", blikt Fer terug. "Na een aantal jaar werd ik assistent bedrijfsleider. Ik vormde daar een tandem met Peter van Westen, een fantastische man. Nog later werd ik hoofd markt- en productzaken, waar ik mede leiding gaf aan een buitendienst van acht personen."
Stapelproducten
In 1996 ontstond The Greenery en werd Fer relatiemanager binnen het veilingconcern. "We voerden hier vanuit Zwaagdijk vollegrondsgroenten in de breedste zin van het woord, maar de eerste jaren na de oprichting van The Greenery was ik vooral verantwoordelijk voor de stapelproducten, aangevuld met producten als bloemkool en ijsbergsla. Voor ons was dat in eerste instantie wel wennen, want in WFO-verband verkochten we ook appelen, peren, pruimen en aardbeien, in feite alle soorten aardappelen, groenten en fruit.
Binnen The Greenery werd Fer opeens onderdeel van een groot concern, waar iedereen wel een mening over had. "Uiteindelijk blijf ik het jammer vinden dat de markt daarna weer zo versnipperd is geraakt. De supermarkten zijn wel bij elkaar gekropen tot een paar inkooppartijen, maar de tuinders in Nederland zijn volledig uit elkaar gestapt. In mijn optiek is dat jammer en contraproductief", aldus Fer.
"Bij The Greenery heb ik veel structuurwijzigingen en managers meegemaakt. Daar zaten goede en hele goede tussen, om het zo maar te zeggen. Maar ik vind altijd dat als je ergens het niet mee eens bent, dat je dan moet vertrekken. Ik heb me met hart en ziel ingezet voor onze aanvoerders van de stapelproducten. Daar wilde ik het zo goed mogelijk voor doen. Bovendien heb ik binnen het bedrijf altijd zoveel als mogelijk proberen mee te praten, om zo je invloed aan te wenden."
Mister Opperdoezer Ronde
Een product waar Wagenaar de exclusiviteit op heeft bij verkoop is de Opperdoezer Ronde. Dit aardappelras mag uitsluitend in de zavelgrond rond het Noord-Hollandse dorpje Opperdoes verbouwd worden. Fer was in de loop der jaren een fanatiek promotor van deze aardappelspecialiteit, wat hem ook wel de bijnaam 'Mister Opperdoezer Ronde' opleverde. "De Opperdoezer was wel een beetje mijn kindje", beaamt Fer. "De eerste jaren werden alle Opperdoezer Rondes nog binnen een aantal weken geveild, maar die aanvoer was groter dan de markt verdragen kon. Toen hebben we een plan ontwikkeld om deze aardappelen meer vraaggestuurd in de markt te zetten en daar zijn we wonderwel goed in geslaagd."
"Wel is het de afgelopen tien jaar steeds lastiger geworden om de Opperdoezer Ronde af te zetten. Consumenten hebben veel minder kennis en ook belangstelling voor speciale rassen. Een bloemkool moet wit zijn en een appel is voor veel mensen gewoon een appel. Een specifieke regionale aardappel vermarkten was dan ook weleens lastig. Mensen keken hooguit of het een vastkokende of kruimige aardappel was."
"Wat ook meespeelt, is dat steeds minder mensen gelieerd zijn aan de agrarische sector. Vroeger had iedereen wel een neef of buurman in de agrarische sector werken die er wat vanaf wist, maar dat is voor veel mensen toch een ver-van-hun-bedshow geworden en daar leed de vraag naar deze aardappelspecialiteit wel onder. Wij hebben daar de laatste jaren met allerhande acties geprobeerd tegenwicht aan te geven, maar dat was wel een uitdaging, we hadden nu eenmaal niet het budget van Coca-Cola."
Interactie met telers en kopers
Op de vraag wat de mooiste periode van zijn loopbaan was, antwoordt Fer: "Je moet natuurlijk oppassen dat je geen ouwe zak wordt, maar de eerste jaren bij veiling Zwaag en WFO waren wel fantastisch. We hadden op een gegeven moment 1.050 aanvoerders, alleen op WFO. Omdat we er middenin stonden kende ik er zeker 1.000 van. Alleen in het dorp Zwaag had iedereen wel wat met de plaatselijke veiling. Werkte je er zelf niet, dan werkte je vrouw of buurman er wel. De laatste jaren werden door de schaalvergroting het aantal contacten minder, maar wel intensiever. Maar ik heb al die jaren enorm genoten van de interactie met telers en kopers."
Ook de grappen en grollen op de werkvloer bleven niet uit. "Zo herinner ik me nog dat we een bekeuring hadden vervalst van een collega die altijd de grootste mond had. We hadden de originele naam uitgelakt en de bekeuring op zijn naam gezet. Die grap hebben we heel lang volgehouden, maar toen hij met verweerschriften kwam en naar de rechtbank in België wilde rijden, hebben we het toch maar opgebiecht", lacht Fer. Een andere gebeurtenis die hem bij is gebleven, was toen er in zijn WFO-tijd open tbc was geconstateerd bij een tuinder. "Toen moesten wij alle mensen die mogelijk in contact waren geweest, gaan testen. Eén collega kwam toen met een bedrukt gezicht terug naar de kantine. We vroegen dus meteen wat er aan de hand was. Maar hij zei: "De zuster heeft gevraagd of ik morgen terug kan komen, ze zei dat ze nog nooit zo'n mooi lichaam had gezien..."
"Van winst is nog nooit iemand failliet gegaan"
Gevraagd van wie Fer het meest geleerd heeft in zijn lange loopbaan, komt hij opnieuw bij voormalig collega Peter van Westen uit. "Maar ik heb van veel mensen wat opgestoken. We waren natuurlijk heel veel onderweg en op de veiling kwam je altijd mensen tegen. Ik weet nog goed dat ik een dispuut met een wat oudere man had over een paar pallets handel. Ik wilde een bepaalde prijs hebben, maar de man bood minder. Toen ik zei dat ik dat niet deed, antwoordde hij: "Luister, van winst is nog nooit iemand failliet gegaan." Hij bedoelde dat je ook een keer tevreden moest zijn en niet altijd het hoogste moest vragen als je ergens wat aan kon verdienen. Dat is me altijd bijgebleven."
"En verder krijg je in die ruim 42 jaar wel wat mensenkennis. Zo moet je tegen de ene persoon kort en bondig zijn en bij de volgende moet je eerst over de voetbal beginnen tot je tot de kern komt. Daar leer je in de loop der jaren wel mee omgaan en dat heb ik met plezier gedaan. Ik heb ook geen moment uitgekeken naar mijn pensioen. Het is ook niet dat ik er tegenop zie, maar ik heb het alle dagen enorm naar mijn zin gehad. En ik snap ook wel dat er ergens een keer een grens is als je 67 wordt en ik heb met veel plezier mijn tijd uitgediend. Ik ben niet zo'n romanticus die vond dat vroeger alles beter was. De laatste jaren werk ik in een team waarin de meeste jongens net zo oud zijn als mijn kinderen, maar ik vond dat alleen maar leuk. De gasten houden je jong en bij de les", aldus een enthousiaste Smit.
Paarden en schapen
Donderdag 13 maart is de laatste werkdag van Fer. Hij vreest niet voor het spreekwoordelijke zwarte gat. "Ik heb inmiddels drie kleindochters en alle clichés over kleinkinderen kan ik bevestigen, het is echt fantastisch. Verder fok ik hobbymatig Friese paarden op en dat vind ik ook machtig mooi om te doen. We wonen buitenaf, dus er altijd veel werk in en om het huis. Zo hebben we nog een paar soorten schapen lopen en heb ik nog een groentetuin, waar ik heerlijk kan schoffelen. Ik ga me zeker niet vervelen!"
Voor meer informatie:
Fer Smit
J.H. Wagenaar
Tel: +31 228 565 365
Mob: +31 650 214 685
F.Smit@jhwagenaar.nl