Tholen - De productie van diffuus tuinbouwglas in Europa ligt stil. De grote Duitse producent GMB-Interfloat heeft hun fabriek stilgelegd. Ook AGC, een andere Europese leverancier, levert geen diffuus glas meer. Het is kenmerkend voor een sector die onder druk staat door de crisis in de solarmarkt, hoge energieprijzen en laaggeprijsde concurrentie. Hierdoor lijkt de glastuinbouwsector overgeleverd aan aanvoer uit China - al is ook India een relatief nieuwe speler.
Steeds minder Europese productie tuinbouwglas
Het verdwijnen van de productie van diffuus glas voor de tuinbouw heeft veel te maken met de moeizame Duitse economie en met het instorten van de solar markt. Voor de productie van glas is veel energie nodig, wat ervoor zorgt dat het moeilijk is om in Europa te produceren voor een concurrerende prijs. Bovendien is de markt relatief klein. De tuinbouwmarkt is een grote markt, maar in vergelijking met de totale glasmarkt, is het maar een heel klein segment", legt Michiel van Spronsen van glashandel Glascom International uit. De grote smeltbedrijven, die in Duitsland ook te maken hebben met economische terugloop en de instortende solar markt, doen het tuinbouwglas erbij. "Het is een nevenactiviteit voor de grote producenten."
Daarbij is er ook veel meer concurrentie sinds de markt voor solar is ingestort. Glasproducenten in Europa herzien hun productie, en veel Chinese producenten die zich eerst richten op glas voor zonnepanelen, richten zich nu op de tuinbouw. Exportsubsidies en de lagere energieprijzen daar maken het product bovendien goedkoper – en dat is van groot belang. "De tuinbouw is een markt waarbij toch veel gekeken wordt naar prijs", weet Michiel. Hij werkte voorheen met AGC samen om producten als het Fountain glas en innovatieve producten als Geysir in de markt te zetten. Dit glas, uitgerust met diverse coatings, levert een flinke energiebesparing op – maar is daardoor ook hoger geprijsd. "Je merkt dat telers en adviseurs de meerwaarde zien, en ook sneller geneigd zijn naar de opbrengst op de langere termijn te kijken, maar dat er bij nieuwbouwprojecten vanuit de kassenbouw vooral focus is op de prijs."
Nieuwe initiatieven vanuit bijvoorbeeld de Britse NSG Group, die met de Pilkington Botanical range ook energiebesparend glas levert, en specialiseert in glas dat bijvoorbeeld zelfreinigend is, krijgen mede daardoor moeilijk voet aan de grond.
De Oekraïense overheid kondigde vorige week aan in de regio Kiev in 2028 een nieuw productiecentrum van float glass te realiseren. Of dit NovaSklo-project ook tuinbouwglas gaat produceren, is nog niet bekend.
foto: fabriek GMB-Interfloat in Duitsland
Laatste grote fabriek in 'winterslaap'
Het gebruik van glas uit China in de tuinbouw is al jaren in opmars. "Dat is al heel lang zo. De tuinbouwmarkt is een volumemarkt, die echt prijsgedreven is", vertelt Luciën Knetemann van Glasimport Greenhouses. Het bedrijf, dat dit jaar zestig jaar bestaat, levert exclusief Vetrasol-glas, het merk dat tot eind vorig jaar werd geproduceerd in de Duitse fabriek GMB-Interfloat. En inderdaad – die fabriek is 'in winterslaap' gegaan, bevestigt Lucien. "Er wordt momenteel nog wel glas gehard en gecoat, voor orders die al stonden en voor nieuwe orders met ander basisglas. En in 2024 is er een voorproductie voor tuinbouwglas gedaan."
Het nieuws, dat vlak voor de Kerst gemeld werd, was even schrikken, bevestigt hij. Na snel schakelen is Glasimport echter in staat om Vetrasol te blijven leveren via het moederbedrijf van GMB-Interfloat, het eerdergenoemde Borosil Renewables. Het Vetrasol-glas dat Glasimport Greenhouse tot eind vorig jaar uit Duitsland haalde, komt voortaan vanuit deze Indiase partij naar Europa toe.
Lucien kent het bedrijf al langer – zelfs al van voor zijn bedrijf in 2013 het Duitse Vetrasol glas begon te verkopen. "Destijds hebben we ingezet op exclusiviteit bij de Duitse fabrikant. Nu leveren we ook exclusief glas, maar dan uit India. Wij hebben dit jaar al meer dan 200.000 meter van dit Indiase glas op kunnen schrijven. Als we een volledig nieuwe partij hadden moeten vinden om ons glas te produceren, was dat nooit zo snel gelukt."
In de fabriek in India zijn ze de technologie zoals ze die uit Duitsland kennen, nu ook aan het oplijnen. "Op die manier kunnen we al onze producten straks vanuit India leveren." Twee grote Nederlandse projecten zullen met dit product beglaasd worden. "Het gaat om Vetrasol MD1 voorzien van AR. Dat is een specifiek medium-diffuus glas met een hortiscatter van circa 30% en daarnaast ook een hoge directe- en hemisferische lichttransmissie."
Vetrasol MD1
Logistiek en levertijd
Van Duitsland naar India dus. Productie van veraf, of het nu China of India gaat zijn, betekent wel langere levertijden, en afhankelijk zijn van de productie aldaar. In het geval van nieuwbouw valt daar nog op te anticiperen, maar bij een windhoos of een hagelbui, zal dat voor de levertijd gevolgen hebben. Verzekeraars adviseren inmidddels kwekers om voldoende voorraad neer te zetten, om in geval van een calamiteit direct aan de slag te kunnen gaan met repareren.
Dat klopt, geeft Luciën aan, maar hij wijst er ook op dat er al heel veel glas uit China kwam. En dat het dus niet plotseling heel anders is. "Partijen die al in China inkopen weten dat de levertijden dan langer zijn." Voor stormschades legt Glasimport Greenhouses voorraden aan. De levertijden vanuit India zijn langer dan uit Duitsland, maar korter dan uit China, benadrukt hij. "Bovendien gold ook bij Europese producenten dat bij calamiteiten het soms lastig was om snel te schakelen, bijvoorbeeld omdat fabrieken vol zaten met werk voor de solarmarkt. Bij de grote hagelschade in Nederland in 2016 hadden wij bijvoorbeeld het voordeel dat het rustig was op de solarmarkt. Toen konden we vanuit Duitsland snel leveren. Maar dat is niet altijd zo. Chinese producenten zijn hierin veel flexibeler. In theorie betekent glas van verder weg halen dus langere doorlooptijden, maar in de praktijk is dat niet altijd zo."
Alternatieven
Verschillende leveranciers signaleren dat het in de markt merkbaar is dat kassenbouwers en handelaren alternatieven proberen te vinden, waarbij volgens hem gekeken wordt om met eventueel lagere lichttransmissie en verschillende coatings toch aan de eisen van de teler te voldoen.
En Michiel merkt dat de rol van de leveranciers ook anders wordt. "Je ziet dat partijen ook direct contact kunnen hebben met de producenten, ook als die in het buitenland zitten. Voor ons betekent het dat het naast het leveren van glas ook veel meer om advieswerkt gaat. Om welke diffusiteit, welke AR-coating. Zeker bij complexere projecten of op bijzondere locaties komt dat ter spraken."
Glas ligt de wachten bij nieuwbouwproject. Archiefbeeld GroentenNieuws
Ondertussen benadrukt Luciën dat nieuwe, innovatieve glassoorten, zoals het Geysir-glas, nog altijd verkrijgbaar zijn. "Geysirglas ging voorheen rechtstreeks de markt op, en gaat nu breed de markt op, omdat we de mogelijkheid hebben om het glas dat geproduceerd wordt door AGC in Europa, te voorzien van de benodigde AR en het glas te harden in Duitsland. De recente ontwikkelingen hebben wat dat betreft wel wat in beweging gezet."
Conjunctuurgedreven
De huidige productieproblemen in de Europese glasindustrie zijn conjunctuurgedreven. "Wij hopen dat de Duitse productie van Vetrasol op termijn weer op gaat starten", zegt Luciën. "De uitslag van de Duitse verkiezingen lijkt in ieder geval niet verkeerd uit te pakken voor de Duitse industrie", signaleert hij hoopvol. "Wie weet kunnen we straks vanuit twee productielocaties Vetrasol-glas gaan leveren. Dan komen we sterker uit deze toch even vervelende situatie. Glas voor de VS kan dan bijvoorbeeld vanuit India komen, en glas voor Europa weer vanuit Duitsland."
Woensdag kwam de Europese Commissie met een reddingsplan voor de Europese (zware) industrie. De vraag is of het bedrijven gaat helpen, hier kan houden en of het op tijd is, bijvoorbeeld voor de tuinbouwglasindustrie in Europa.
Voor meer informatie:
Glasimport Greenhouses
info@glasimport.nl
www.glasimport.nl
Glascom International BV
Tel: +31 6 3456 3210
info@glascominternational.com
www.glascominternational.com