De Nederlandse Arbeidsinspectie krijgt meer mogelijkheden voor stillegging van werkzaamheden op een bedrijf wanneer er ernstige misstanden plaatsvinden met werknemers, waaronder arbeidsmigranten. Dat meldt Rijksoverheid.
Op dit moment kan de Nederlandse Arbeidsinspectie via de Arbowet werkzaamheden bij een bedrijf tijdelijk stilleggen bij ernstig gevaar voor personen. Uit een verkenning van het kabinet blijkt dat deze wettelijke mogelijkheid ook ingezet kan worden bij ernstige misstanden.
Ernstige misstanden zijn bijvoorbeeld wanneer een werknemer te maken heeft met combinatie van slechte omstandigheden zoals heel weinig loon krijgen, moeten slapen op de werkplek, heel lang moeten werken, illegaal verblijven of werken, ingenomen bankpassen en reisdocumenten, onduidelijkheid over wie de leidinggevende is, ontbrekende of gebrekkige administratie en fysiek of psychisch geweld.
Minister Eddy van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: ''In een beschaafd land als Nederland moeten we arbeidsmigranten fatsoenlijker behandelen. Met het stilleggen van werkzaamheden bij bedrijven heeft de Nederlandse Arbeidsinspectie een extra maatregel waarmee we het verdienmodel van malafide uitzendbureaus en werkgevers die arbeidsmigranten uitbuiten snoeihard aanpakken.''
De maatregel is gericht op het stilleggen van de werkplek of werkzaamheden die ernstig gevaar opleveren. Er zou zich ook een situatie kunnen voordoen waar de combinatie van factoren zelfs leidt tot stillegging van alle werkzaamheden binnen de onderneming. De stillegging wordt weer opgeheven zodra er geen sprake meer is van ernstig gevaar.
De inspecteurs van de Nederlandse Arbeidsinspectie krijgen handvatten over welke (combinatie van) omstandigheden kan leiden tot een stillegging van werkzaamheden.
Inname van reisdocumenten en bankpassen
Daarnaast is er ook een manier gevonden om werkgevers die zich schuldig maken aan het innemen van paspoorten en bankpassen te straffen. Het staat buiten kijf dat het innemen van dit soort documenten door de werkgever zeer onwenselijk is. Dit vergroot de afhankelijkheid van de werkgever en verhoogt het risico op arbeidsmisstanden. Daarmee zal inname van dergelijke documenten in veel gevallen leiden tot beperking van de vrijheid en stress.
Op grond van de Arbeidsomstandighedenwet is een werkgever verplicht om te voorkomen dat werknemers te maken krijgen met onder andere een hoge werkdruk en ongewenst gedrag. Dit heet psychosociale arbeidsbelasting. In situaties waarin reisdocumenten en bankpassen worden ingenomen kan er sprake zijn van het overtreden van de Arbeidsomstandighedenwet. In dat geval kan de Arbeidsinspectie een waarschuwing opleggen en (na recidive) een boete.
Mocht er naast het innemen van dergelijke documenten ook nog sprake zijn van andere ernstige misstanden, dan kan er sprake zijn van ernstig gevaar volgens de Arbeidsomstandighedenwet. In dat geval kan stillegging van werkzaamheden bij een bedrijf gerechtvaardigd zijn.
"Zulk gedrag is onacceptabel"
Deze hardere aanpak van ernstige misstanden kan op instemming van Glastuinbouw Nederland rekenen. "Werknemers zijn ons kostbaarste kapitaal, zij behoren met zorg en respect behandeld te worden. Bedrijven die dat weigeren in te zien en zich willens en wetens aan de regelgeving onttrekken, moeten aangepakt worden. Zulk gedrag is onacceptabel", reageert voorzitter Adri Bom-Lemstra van Glastuinbouw Nederland.
Ze wijst erop dat de glastuinbouw zijn verantwoordelijkheid neemt. "Zo eisen wij van onze leden dat zij met gecertificeerde partijen werken en dat zij controleren of gemaakte afspraken bij het inlenen van medewerkers correct worden uitgevoerd." Daarnaast verplicht Glastuinbouw Nederland zijn leden met SNA-gecertificeerde uitzendbureaus te werken en hun te huisvesten in AKF/SNF-gecertificeerde woonruimten. "Die verplichting is opgenomen in onze lidmaatschapsvoorwaarden. Bovendien verplicht de cao Glastuinbouw telers die werknemers inlenen, te toetsen of de ingeleende medewerkers de juiste betaling krijgen."