Minister Barry Madlener van Infrastructuur en Waterstaat en minister Femke Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur hebben afgesproken om extra maatregelen in gang te zetten om de waterkwaliteit in glastuinbouwgebieden te verbeteren. Dit is besproken in het Bestuurlijk Overleg Kaderrichtlijn Water (BO KRW).
Normoverschrijdingen van gewasbeschermingsmiddelen en van meststoffen zijn onwenselijk voor mens en natuur, bemoeilijken het behalen van de doelen van de Kaderrichtlijn Water en belemmeren de verduurzaming van de glastuinbouwsector. Verbetering van de waterkwaliteit is daarom duidelijk een gezamenlijk belang, stelt Guus Meis namens Glastuinbouw Nederland in een reactie op het nieuws.
Lekken uit kas
Op de agenda van het BO KRW van 20 januari stond een lange lijst met maatregelen, die door een verscheidenheid aan partijen opgepakt worden, van glastuinbouwbedrijven tot en met overheden. Stijn van Boxmeer, initiatiefnemer van de agendering en Hoogheemraad van Delfland, vindt het belangrijk dat er haast gemaakt wordt met het verhelpen van lekkages en het daadwerkelijk dicht krijgen van de kassen. "Deze set aan extra maatregelen is in gezamenlijkheid met een groot aantal partijen tot stand gekomen om zo de license to operate van de glastuinbouw te behouden. Vanuit het waterschap gaan wij extra scherp zijn op het daadwerkelijk dicht-zijn van de emissieloze kas. Er is echt extra aandacht van ondernemers nodig voor het verhelpen van lekkages en het stoppen van de normoverschrijdingen".
Watercoaches
Tijdens de voorbereiding van de lijst maatregelen is ook een oproep gedaan richting partijen uit de handelsketen om eisen stellen aan de manier waarop de producten worden geteeld. Tuinders zijn sterk gebonden aan de economische prikkels in de handelsketens van hun producten. De keten kan ervoor zorgen dat het loont om op een schone manier te produceren en dat slordig werken onaantrekkelijk wordt. Glastuinbouw Nederland betrekt partijen uit de keten erbij en wijst tuinders op concrete maatregelen om het weglekken van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen te voorkomen.
Daarnaast roept de organisatie op tot het nog grootschaliger inzetten van watercoaches. Watercoaches hebben de kennis om tuinders te adviseren over het verhelpen van de zwakke schakels in de kas, zodat het weglekken van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen voorkomen wordt. Ieder bedrijf heeft blinde vlekken en watercoaches helpen om die aan te pakken. Toezichthouders worden daarmee ontlast en kunnen zich dan veel specifieker richten op bedrijven in risicocategorieën, zoals bedrijven waarvan nog niet duidelijk is of ze terecht verklaren dat ze geen water lozen.
Gecoördineerde aanpak
De coördinatie over de uitwerking en uitvoering van de maatregelen ligt bij het Platform Duurzame Glastuinbouw. Dit is een samenwerkingsverband van Glastuinbouw Nederland, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W), de provincie Zuid-Holland, de Unie van Waterschappen namens de waterschappen en de gemeente Westland namens de glastuinbouwgemeenten. De glastuinbouwgemeenten hebben zich verenigd in de Commissie EKEM, onder verantwoordelijkheid van de gemeente Pijnacker-Nootdorp.
Gemeenten hebben ook een rol bij het bereiken van een betere waterkwaliteit door hun verantwoordelijkheid voor toereikende riolering. Dat is belangrijk om lozingen op lokaal oppervlaktewater te kunnen uitfaseren. Ook hebben gemeenten de verantwoordelijkheid om omgevingsdiensten voldoende financiering te bieden voor effectief toezicht op de glastuinbouw. Gemeenten schakelen omgevingsdiensten in om toezicht te houden op lozingen via de riolering en op lozingen via de bodem, zoals lekstromen. De waterschappen zijn verantwoordelijk voor het toezicht op het oppervlaktewater, zoals de sloten rondom de kassen.
Emissies omlaag
De glastuinbouwsector heeft zich tot doel gesteld om nagenoeg-nulemissies van gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten in 2027 te behalen. Er zijn nog flinke inspanningen van tuinders nodig om dit te realiseren. Met de brief 'Goed huisvaderschap' heeft Glastuinbouw Nederland eigen maatregelen aangekondigd om de waterkwaliteit te verbeteren, onder andere door extra aandacht voor het beperken van gewasbeschermingsmiddelengebruik tot het meest noodzakelijke niveau.
Overheden hebben een belangrijke rol om te zorgen voor adequate wetgeving en voor toezicht op het naleven van die wetgeving. Het ministerie van I&M heeft onlangs een aantal wetswijzigingen in gang gezet. Die zijn er onder andere op gericht om waterschappen en omgevingsdiensten te helpen bij efficiënter toezicht. Zij kunnen daardoor een groter aantal bedrijven controleren op het voldoen aan de milieuregelgeving. Op de lijst van maatregelen staat ook het sneller terugkoppelen van gemeten normoverschrijdingen van gewasbeschermingsmiddelen door waterschappen, zodat tuinders sneller de oorzaak van die normoverschrijdingen kunnen achterhalen en wegnemen.
"Het is een goed voorbeeld dat duidelijk maakt dat de samenwerking tussen tuinders en overheden cruciaal is om de waterkwaliteit te kunnen verbeteren. We hebben samen die verantwoordelijkheid", aldus Michiel van Haersma Buma, voorzitter van het Platform Duurzame Glastuinbouw.
Bron: Glastuinbouw Nederland
foto: archief GroentenNieuws