Tholen - In Tomatoworld in Honselersdijk is donderdagochtend een Robo- en Datalab geopend. "Een bijzondere dag in de geschiedenis van de tuinbouw", aldus Aart van den Bos, interim directeur van Tomatoworld.
In het Datalab kunnen bedrijven met digitale innovaties voor de glastuinbouw experimenteren met data, dasboards en digital twin toepassingen. Het Robolab is een plek waar gewerkt kan worden aan de robots die getest worden. Alle benodigde materialen zijn hier beschikbaar en zijn al ontsmet zodat het virusrisico zo klein mogelijk is.
Met gelden vanuit MRDH, Gemeente Westland en NXTGEN Hightech Agrifood zijn de teeltfaciliteiten aan de Zwethlaan geoptimaliseerd en is het Robo- en Datalab gerealiseerd. Wethouder Peter Valstar van de Gemeente Westland was uitgenodigd om het lintje door te knippen. Dat ging uiteraard op een creatieve, hightech manier.
Wethouder Peter Valstar van de gemeente Westland opent het Robo- en Datalab in stijl met het doorknippen van een lintje, hangend aan een drone die opstijgt. Bekijk hier de fotoreportage van de opening van het Data- en Robolab.
Realisme
Voordat het zover was, kreeg de wethouder eerst de kans om een zaaltje met pers en betrokken partijen te wijzen op het belang van innovatie voor de tuinbouw in Westland, in Nederland. In een 'ouderwets Westlands lullepotje' riep hij de aanwezigen op 'Den Haag' goed te laten zien hoe ver de sector al is. De robotarm die potplanten verwerkt, die levert bijvoorbeeld al jaren een arbeidsbesparing op.
Tegelijkertijd signaleert Valstar dat het 'Den Haag' nog weleens aan realisme ontbeert, juist ook over glastuinbouwsector. Die sector kan niet zomaar zonder arbeidsmigranten, al zijn er partijen die denken dat een sectorverbod voor uitzendkrachten wel een goed idee is.
Ook de Westlandse wethouder erkent dat er misstanden zijn, maar hij ziet ook dat zijn collega's uit buurgemeenten Den Haag en Rotterdam soms al te makkelijk bij hem uitkomen als er weer iets mis is met arbeidsmigranten. Die werken echt niet allemaal in Westland, benadrukt Valstar.
Hard gevecht
De transitie van handmatige arbeid naar gerobotiseerde arbeid, die is bezig. Maar er gaat echt nog wel wat tijd overheen voordat al die handjes daadwerkelijk vervangen zijn. Met het Robo- en Datalab is er de ambitie technische innovatie te versnellen, maar een oogstrobot was er donderdagochtend in de kas bijvoorbeeld nog niet te zien. Telers wachten hier al jaren op, en telkens leek het moment voor marktintroductie daar, maar echt praktijkrijp bleken de robots vaak nog niet.
Dat het Robo- en Datalab er nu is, is positief. Een grote groep bedrijven helpt mee. De gemeente Westland stak ook een handje toe. Wel ziet Valstar dat het 'een hard gevecht' is om ook de komende jaren geld los te krijgen om de tuinbouw toekomstbestendig te maken, en te houden. Van een budget van 5 miljoen in de Westland Agenda dreigt er de komende jaren slechts 2,5 ton beschikbaar te komen. En zelfs dat is al lastig om los te krijgen. "Westland denkt te klein", is hij van mening. Initiatieven zoals in Tomatoworld zijn 'de toekomst van Westland'.
Peter Valstar, Joeri van den Hoek, Jeroen van Zwieten en Jan Enthoven vormden een panel. Bekijk hier de fotoreportage van de opening van het Data- en Robolab.
Interrobiliteit
Tijdens het daaropvolgende panel gingen de wethouder, en ook de 3 J's met elkaar in gesprek. Joeri van den Hoek van RoboCrops en Jan Enthoven van Tomatoworld zitten zelf vanuit hun rol dicht op de ontwikkelingen in Tomatoworld. Jeroen van Zwieten van Sobolt voegde de visie van de techondernemer toe, die met zijn bedrijf graag 'de stekkerdoos van de tuinbouw' wil zijn. In de tuinbouw gaat het volgens hem nog weleens fout op euro's, ego of logo. Sobolt zien je nergens terugkomen, maar dat is voor hem prima. Het bedrijf is tevreden met de rol die men heeft.
Joeri dropte in het panelgesprek een nieuwe term. Interrobiliteit. Daarmee bedoelt hij dat het in de toekomst, als er meer robots tegelijk in de kas gaan werken, hard nodig is dat alle systemen met elkaar kunnen gaan communiceren. Met een het Hortivation Point is hiervoor al een goede aanzet gegeven, wat het zetten van een standaard voor plaatsbepaling betreft.
Ondanks de opmars van nieuwe technieken blijft de teler bestaan. Wel krijgt de teler een andere rol, signaleren de panelleden. Ook de mensen die nu in kassen werken, gaan veranderen, merkte Anneke Postman van Horti Academy op. Er zullen meer mensen nodig zijn die goed met robotica en nieuwe technieken om kunnen gaan. Dat kan de tuinbouw ook weer een interessantere werkgever maken.
Nico Ammerlaan is de teler van Tomatoworld. Hij had in een kas vol moderne technieken genoeg te vertellen.
Eenmaal in de kas, na de openingshandeling, draaide het gebruik van alle aanwezige technieken om een optimale tomatenoogst. Toch is het zeker niet zo dat in het Robo- en Datalab alleen naar tomaten gekeken wordt. Integendeel. Joeri van Robocrops ziet in de markt dat innovatie soms nog iets makkelijker in de sierteelt gaat. "Daar zijn de marges groter."
Bekijk hier de fotoreportage van de opening van het Data- en Robolab.