De Nederlandse landbouwexport blijft groeien en bereikte in 2024 naar schatting een waarde van 128,9 miljard euro, een stijging van 4,8% ten opzichte van het voorgaande jaar. Zowel bij de in- als uitvoer is het volume licht gegroeid en zijn de prijzen sterker toegenomen. Dat melden Wageningen Social & Economic Research (WSER) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
De stijging is vooral te danken aan de toename van de export binnen de Europese Unie, met Duitsland als belangrijkste afnemer. Een kwart van de Nederlandse landbouwexport was in 2024 bestemd voor de Duitse markt, gevolgd door België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Het rapport laat zien dat bijna twee derde (65%) van de export van landbouwgoederen bestaat uit producten van Nederlandse makelij. Dit aandeel onderstreept ook het belang van de Nederlandse voedingsmiddelenindustrie binnen de landbouwexport. Het handelsoverschot (exportwaarde min importwaarde) van Nederlandse landbouwgoederen bedroeg 42,8 miljard euro.
Export-top vijf
De top vijf van geëxporteerde producten wordt aangevoerd door zuivel en eieren (12,3 miljard euro), sierteelt (11,9 miljard euro), vlees (10,7 miljard euro), cacao en cacaobereidingen (9,9 miljard euro) en aardappelen en groenten (8,9 miljard euro). Samen zijn deze productgroepen goed voor bijna 42% van de totale exportwaarde.
In 2024 wordt de export van landbouwgerelateerde goederen, zoals kasmaterialen en machines, geraamd op 12,4 miljard euro, een stijging van ruim 4% ten opzichte van 2023. Duitsland, België, het VK, Frankrijk en de VS vormen de top vijf exportbestemmingen, goed voor bijna 50% van het totaal.
Import neemt ook toe, maar minder sterk
De import van landbouwproducten steeg met 3,2% tot 86,1 miljard euro. Net als bij de export waren cacao, natuurlijke oliën en vetten en fruit de belangrijkste productgroepen. Vooral de import van cacao springt eruit, met een waardestijging van ruim 60% ten opzichte van 2023. Dit komt voornamelijk door hogere prijzen als gevolg van schaarste door tegenvallende oogsten en gestegen kosten. Ook opvallend is de stijging van de import van graan, oliehoudende zaden en zonnebloemolie uit Oekraïne. De import van landbouwgerelateerde goederen daalt naar verwachting met bijna 4% tot 5,5 miljard euro.
Kwetsbaarheden in de handelsketens
De coronapandemie en de oorlog in Oekraïne hebben laten zien hoe kwetsbaar internationale handelsketens kunnen zijn. Vaak gaat het debat over verstoringen in de aanvoer van essentiële goederen over niet-agrarische producten, zoals zeldzame aardmetalen, zonnepanelen of halfgeleiders, maar dit rapport kijkt juist naar de Nederlandse landbouwimport. Nederland is voor sommige producten, bijvoorbeeld sojabonen, palmolie en veevoer, sterk afhankelijk van een klein aantal landen buiten de EU. Toch zijn er waarschijnlijk genoeg mogelijkheden om deze producten uit meer verschillende landen te halen of te vervangen door andere producten. Verdere studie is nodig om potentiële risico's in strategische afhankelijkheden verder in kaart te brengen.
Conclusie
De Nederlandse agrarische sector blijft de drijvende kracht achter de Nederlandse export en speelt daarmee een belangrijke rol in de economie. Tegelijkertijd blijven uitdagingen zoals de ecologische impact van de handel in landbouwgoederen, de impact van Brexit, de oorlog in Oekraïne en andere verstoringen in de aanvoer van essentiële goederen belangrijke thema's. Het rapport biedt waardevolle inzichten voor beleidsmakers en bedrijven die betrokken zijn bij de agrarische handel.
Het gehele rapport is hier te downloaden.
Bron: Agrimatie