De glastuinbouw werkt hard aan de transitie naar een duurzame en economisch rendabele sector. Er zijn talloze initiatieven om chemievrij te werken of minder grondstoffen te gebruiken en er zijn stapsgewijs al veel verbeteringen doorgevoerd. Zijn die initiatieven voldoende om de glastuinbouw écht te transformeren? Wageningen University & Research BU Glastuinbouw onderzoekt hoe een echte 'systeemsprong' eruit zou kunnen zien. Onderzoeker Evelien van Tongerlo: "Er is een integrale benadering nodig om deze complexe duurzaamheidstransitie met ecologische, sociale én economische aspecten aan te pakken."
Robots kunnen het dalende aanbod van arbeidskrachten opvangen. Het is dus te begrijpen dat er in de glastuinbouw veel initiatieven zijn om de ontwikkeling van robots te stimuleren. Maar, vertelt Van Tongerlo: een robot is slechts een mogelijke oplossing. De vraag is: wat is de onderliggende uitdaging? Is dat wel echt het tekort aan arbeidskrachten? Wat vraagt de maatschappij precies van de tuinbouw?
De maatschappelijke behoeftes zouden het startpunt van ontwikkelingen moeten zijn, stelt Van Tongerlo. Die wensen zijn dan door te vertalen naar effecten op de praktijk (zoals telers, retail, onderwijs, onderzoek) en uiteindelijk naar onderzoeksagenda's. Daarom is WUR gestart met het project 'Systeemsprong duurzame glastuinbouw'.
Drie toekomstbeelden
Onlangs vond een aantal groepsinterviews plaats. Die gingen over maatschappelijke uitdagingen (het macroniveau), de eigenschappen van de glastuinbouwsector (mesoniveau) en vernieuwingen en technologische ontwikkelingen (microniveau). Uit die groepsinterviews kwamen drie toekomstbeelden voor de komende 25 jaar: Zelfvoorzienend & Zeker, Technologische Efficiëntie en Verbinding met Voedsel.
Van Tongerlo: "De vraag is: wat betekenen die toekomstbeelden voor de praktijk? Daarover organiseren we een serie workshops voor onder meer bedrijven en tuinbouworganisaties. Op basis van de input wordt een route- en kansenkaart opgesteld: deze kan dan gebruikt worden voor toekomstagenda's van WUR en andere organisaties."
Het project 'Systeemsprong duurzame glastuinbouw' wordt gefinancierd door de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen.
Bron: WUR