De consultants van Plant Empowerment gaven advies op maat aan tomaten- en komkommerproducent Lapietra, gevestigd in Monopoli (Bari) in de Italiaanse regio Puglia. "De gewassen beter in balans houden komt de gezondheid van de planten ten goede, en gezonde planten betekent een smaakvol en goed product, meer uniforme kwaliteit en hogere opbrengst", zegt hoofdkweker en technisch manager Paolo Paciello, die de acht kassen van het bedrijf beheert.
Lapietra heeft in totaal 14 hectare aan kasruimte - 11,5 ha voor de tomatenteelt en 2,5 ha voor komkommers - en heeft meer dan honderd mensen in dienst. "Alles wordt op hydrocultuur geteeld," zegt Paolo. "Onze komkommerproductie is hoofdzakelijk gericht op minikomkommers van 11-13 cm lang, voor de lokale markt. Daarnaast produceren we vele soorten tomaten, variërend van trostomaten tot groene tomaten; we hebben zelfs een zwarte cocktailtomaat met de naam 'Nero'. We hebben een halfgesloten kas met LED-verlichting, waardoor we een aantal kleinere tomatensoorten de hele winter door kunnen telen." 
De balans bewaren
Paolo teelt al een lange tijd groenten en steenvruchten; hij had al 8 jaar ervaring opgedaan voordat hij in 2010 bij Lapietra kwam werken. "Door de jaren heen ben ik, vooral in combinatie met de opkomst van automatisering, steeds meer geïnteresseerd geraakt in de data achter goed gewasbeheer", zegt hij.
Een paar jaar geleden las hij op LinkedIn over het boek Plant Empowerment; hij kocht het meteen en begon enkele principes toe te passen. "Eerlijk gezegd was ik verrast om te zien dat de planten zich snel aanpasten aan de nieuwe inputniveaus en dat de productie met deze aanpak echt verbeterde. Het is duidelijk dat het beter in balans houden van de gewassen de gezondheid van de planten ten goede komt, en gezonde planten betekenen een smaakvol en goed product, meer uniforme kwaliteit en hogere opbrengst," gaat hij verder.
Kennis uitwisselen
Lapietra ligt dicht bij de Adriatische kust, dus het klimaat is niet te droog en de temperaturen zijn over het algemeen gematigd. "Maar in de zomer kan de nachttemperatuur wel eens hoog blijven en kunnen de weersomstandigheden ook nat zijn. Dit kan leiden tot vochtproblemen in onze kassen" legt Paolo uit. Deze omstandigheden veroorzaakten enkele problemen met de instellingen voor de tomaten voor de zomeroogst. Voor deskundig advies nam Paolo contact op met Alessandro Montanarella, zijn teeltadviseur en lokale vertegenwoordiger van Lapietra's substraat leverancier Saint-Gobain Cultilene.
Begin 2023 stelde het Cultilene-team voor een aantal bijeenkomsten te organiseren met andere consultants van het Plant Empowerment-netwerk om Lapietra te helpen de aanpak verder te verfijnen. "We realiseerden ons dat dit probleem - zoals bij de meeste problemen met gewasprestaties - niet het gevolg was van één enkel aspect in de kas, maar van een aantal samenhangende factoren," zegt Remy Maat, Manager Application bij Saint-Gobain Cultilene.
"Daarom schakelden we een aantal andere consultants van Plant Empowerment in die Paolo's situatie geanalyseerd hebben en hun expertise hebben ingezet om de redenen van bepaalde gebeurtenissen uit te leggen en samen met de teler mogelijke verbeteringen te bedenken. Dat is het voordeel dat we deel uitmaken van het multidisciplinaire netwerk van de consultants van Plant Empowerment. We kunnen de juiste partners inschakelen die relevante en tastbare waarde aan een project kunnen toevoegen door mogelijke oplossingen aan te dragen en indien nodig ondersteuning te bieden bij de implementatie ervan," voegt Remy toe. In dit geval schakelde Cultilene Hoogendoorn Growth Management, LetsGrow.com, Koppert en Ludvig Svensson in.
"We vonden dit een geweldig idee, omdat het in Lapietra's bedrijfscultuur zit om open te staan voor kennisuitwisseling, nieuwe perspectieven en het leren over een andere manier van werken," aldus Paolo.
Focus op de details
In een reeks interactieve online bijeenkomsten door het jaar heen deelden de consultants van Plant Empowerment hun inzichten met Paolo en Simona, zijn teelt assistent, op basis van de specifieke situatie. Ze hielpen Lapietra vooral om zich te concentreren op de details bij het werken met de teeltgegevens. Zo heeft Remy zijn deskundigheid bijgedragen op het gebied van slim water- en root zone management.
"Er zijn veel instellingen te beheren. Alleen al bij de irrigatiestrategie moet je bijvoorbeeld denken aan het watergiftvolume en de -frequentie, het type voedingsoplossing, de WC en EC in de mat en de temperatuur. Je moet steeds in gedachten houden aan welke 'knop' je draait en vervolgens de gegevens controleren om te zien hoe de planten reageren. Op die manier kun je je teeltstrategie steeds verder aanpassen en verbeteren zodat je de beste resultaten behaalt voor je bedrijf, je klanten en de eindconsument," vervolgt Paolo.
Betere bestuiving voor betere kwaliteit
Daarnaast kregen Paolo en zijn collega een aantal tips van de experts over het gebruik van hommels. "Ze adviseerden ons om de hommelkasten gelijkmatiger over onze kassen te verspreiden, in plaats van ze allemaal op één plek te zetten. Dit leidt tot betere bestuiving en tomaten van een betere kwaliteit," zegt hij.
Een andere belangrijke aanpassing voor Paolo had betrekking op de screeningstrategie: "Het buitenklimaat veranderd elke dag. Het Plant Empowerment-team heeft me geholpen om de screeningsstrategie aan te passen om beter gebruik te maken van schaduw. Dit draagt bij aan een stabieler en gelijkmatiger klimaat in de kas, wat beter is voor de gewasprestaties."
Gepassioneerd over het behoud van het milieu
Een effectievere screeningstrategie helpt ook om het energieverbruik te verbeteren. Dit ondersteunt de duurzaamheidsdoelstellingen van Lapietra. "We hebben passie voor de lokale omgeving en willen deze behouden voor toekomstige generaties. Bovendien is dit onderwerp ook belangrijk voor onze klanten en consumenten. Wat transport betreft houden we onze ecologische voetafdruk heel klein door onze producten voornamelijk aan klanten in het zuiden van Italië te verkopen, waarvan ongeveer 60-70% aan supermarkten in de regio Puglia," legt Paolo uit.
"We zijn ook trots op onze andere inspanningen op het gebied van duurzaamheid, zoals ons verwarmingssysteem op biomassa, ons WKK-systeem en onze pesticidevrije en 100% grondloze teelt. En de Plant Empowerment-principes dragen bij aan dit doel door ons te helpen ons gebruik te verminderen van de 'input', zoals energie, water en meststoffen," voegt hij eraan toe.
Nauwkeurigere voorspellingen
Als volgende stap wil Paolo nog dieper in de gegevens duiken om zijn planningswerkzaamheden te stroomlijnen. "We werken natuurlijk niet met een productielijn in een fabriek; we werken met een natuurlijk product, en dat kent altijd een element van onvoorspelbaarheid. Maar ik geloof dat datagestuurd telen ons kan helpen om onze productieniveaus nauwkeuriger te voorspellen. Hierdoor kunnen we onze oogst- en leveringsactiviteiten nog beter afstemmen op de verwachtingen van de klanten. Zo blijven onze klanten steeds tevreden en helpen we om verspilling verder terug te dringen."
Door de stijgende vraag van klanten naar de tomaten van het bedrijf, vooral in de winter, is Lapietra van plan in de nabije toekomst nog een kas van 3,5 ha bij te bouwen. "De consultants van Plant Empowerment gaven ons tal van andere suggesties, waaronder het veranderen van het type en de plaatsing van de schermen die we gebruiken. We kijken ernaar uit om deze ideeën toe te passen in de nieuwe kas om de kwaliteit en kwantiteit van onze gewassen verder te verhogen en tegelijkertijd onze kosten en inputs te verlagen," besluit Paolo.
Voor meer informatie:
Cultilene
www.cultilene.com/nl