Tholen - Met de feestdagen voor de deur begint ook de piekperiode voor Kiem-X. De kwekerij uit het Vlaamse Deinze is gespecialiseerd in kiemgroenten en wil dit relatief onbekende product op steeds meer borden terug laten komen. Richting de feestdagen is dit in ieder geval geen probleem, want dan ziet zaakvoerder Wim Bouden dat er massaal naar de kiemgroenten wordt gegrepen. "Het is bijna onaangenaam druk," lacht hij. "We gaan in een tijdsbestek van twee weken van 6 naar 18 mensen personeel en draaien enkele honderden procenten meer volume."
Wim besloot in 2016 te starten in de kweek van kiemgroenten. "Het begon eigenlijk als een leuk bijberoep, omdat ik kiemgroenten zelf heel lekker vond en merkte dat het echt iets aan een gerecht kon toevoegen. En zo is Kiem-X geboren," steekt Wim van wal. "Daardoor zijn we begonnen in een oude omgebouwde melkveestal, die eigenlijk na drie jaar alweer te klein was. We besloten vervolgens te verhuizen naar een locatie 300 meter verderop en daar zijn we eigenlijk nooit meer weggegaan. Toch hebben we in de jaren die volgden een gestage groei doorgemaakt, waardoor het hier inmiddels eigenlijk ook alweer te klein is en we zullen moeten nadenken over volgende stappen in de toekomst."
Waar kiemgroenten voor velen nog onbekend zijn, begint het toch meer en meer gewaardeerd te worden. "Het zijn in principe zaadjes, die ontwaken. Een zaadje lijkt dood te zijn, maar zodra water, zuurstof en temperatuur in de juiste dosering op het zaadje inwerken, gebeurt er iets. Het komt uit zijn sluimerstand. Het water verveelvoudigt zijn volume, waardoor de zaadhuid openscheurt. De enzymen worden geactiveerd en het zaadje begint aan zijn transformatie," legt de kweker uit. "Er worden stoffen afgebroken en er worden nieuwe stoffen aangemaakt, waarna in een volgende fase het kiemworteltje en het pluimpje (stengeltje met mini-blaadjes) naar buiten komen. Veel verder laten we het baby-plantje niet groeien. Deze kiemen zijn een heerlijke toevoeging tussen een belegde boterham, in een salade of op een toastje." 
Echter, niet alles is vlekkeloos verlopen voor het bedrijf in de afgelopen jaren. "Kiemgroenten zijn natuurlijk bij uitstek een product dat veel geconsumeerd wordt bij grote samenkomsten van mensen. Denk aan trouwerijen, communies, barbecues, feestdagen of in de horeca. Dus toen corona toesloeg, was het voor ons een heel moeilijke periode. Het leven werd stopgezet, wat er toch serieus heeft ingehakt, want de handel kwam op sommige momenten echt tot een dieptepunt. Nadat deze periode achter de rug was, denk je: 'Nu gaan we knallen'. Alleen startte vervolgens weer het conflict in Oekraïne, waarbij de energiecrisis om de hoek kwam kijken. De hoge energieprijzen en inflatie hebben er toch wel voor gezorgd dat we tussen 2020 en 2022 hele zware tijden hebben gekend. Plotseling betaalde je twee keer zo veel aan elektriciteit en gas, wat je als ondernemer op moet kunnen vangen, maar wel extra hard aankomt als het vlak na een periode is waarbij je amper iets hebt kunnen verdienen. Ik denk dat elke ondernemer een extra portie veerkracht kon gebruiken in deze periode."
Tot 40 procent meer volume richting feestdagen
Of Wim ooit heeft gedacht aan stoppen? "Nou, tijdens corona dacht iedereen constant: 'Nog drie weken volhouden en dan zijn we er vanaf.' Alleen na tien keer word je toch sceptisch. Het blijft maar duren en duren. De omzet die op een tiental procenten draait, mensen die ziek uitvallen, de zoveelste golf die aangekondigd wordt. Dan zakt de moed je soms wel even in de schoenen. Dat gold voor iedereen. Soms vergeten mensen hoe streng het is geweest. Ik kon 's avonds mijn hond niet eens meer uitlaten zonder toestemming, dus elke gelegenheid waar kiemgroenten op het bord terecht kwamen, viel weg," verzucht hij. "Maar alles passeert. Het was een bizarre tijd, maar we zijn eruit gekomen en ik ben blij dat het inmiddels ver achter ons ligt. Er is niets positiefs uitgekomen. Velen spreken dan over het gezondheidsaspect dat is blijven hangen, maar daar merken we ook weinig van. Het aanbod gezonde groenten en fruit is gigantisch, dus bij gezondere aankopen zijn wij niet de eerste bij wie ze uitkomen. Toch draait alles inmiddels zeker weer zijn gangetje, hoor, maar een gezondheidshausse? Die tendens zie ik niet."
En nu staat de drukte dus weer voor de deur voor Kiem-X. "Het is altijd even alle zeilen bijzetten nu," lacht Wim. "Vanaf een ruime week voor Kerst gaat ons personeelsbestand keer 3 gedurende een dag of 10. Dat is niet alleen oogsten en leveren, maar ook voorbereiding van de kweek, inpakken, wassen. Het is gigantisch veel werk, waarbij onze volumes vaak tot 200 procent omhoog gaan. Dat is niet alleen de horeca, maar ook de retail. Rond Kerst is het echt waanzinnig. Het is bijna te veel, waardoor we altijd weer blij zijn als het achter de rug is. Ik zeg altijd: 'Mijn bedrijf is eigenlijk 2 weken te klein en 50 weken te groot.' Dat vraagt de nodige voorbereidingen. Overigens stopt het na Kerst ook niet gelijk, want januari is ook nog een mooie maand voor ons, met mensen die uit eten gaan, recepties en feestjes. Het is een mooie tijd van het jaar, maar het vraagt veel van ons en het personeel. Je maakt bijna je jaar in deze twee weken."
BelOrta en nieuwe vrachtwagen
Wat betreft de hardlopers ziet de ondernemer een blijvende trend van de traditionele producten. "Daar zit weinig verandering, helaas. Soms zou je graag zien dat er wat andere producten, zoals broccoli- en lookkiemen aanslaan, maar het blijven toch de klassiekers die hard lopen. Denk hierbij aan de prei-, rode radijs- en rode bietscheuten. Jammer genoeg blijven we hier wel een beetje in een bepaald stigma zitten, waarbij nieuwe producten moeilijker aan de man komen. Toch blijven we altijd zoeken, maar voor velen blijven dit de favorieten."
Kijkend naar de toekomst is Wim, die zich dit jaar bij coöperatie BelOrta heeft gevoegd, vol vertrouwen. "Zo hebben we recent geïnvesteerd in een nieuwe vrachtwagen, waarbij het logo van BelOrta gecombineerd wordt met onze producten. Bovendien kijken we meer en meer naar nieuwe markten. Belangrijk hierbij is wel dat je geduld hebt. Soms wil je te snel te veel, maar uit mijn ervaring gaat commerciële groei niet altijd even vlug. Soms zit er tussen het geven van een offerte en een effectieve aankoop tot 10 jaar. Dat is wel mijn meest extreme case, maar zo lang je weet dat je goed bezig bent, komt men vanzelf bij je terug. We hebben natuurlijk ook veel concurrentie van micro-groenten, babyleafs etc., maar we hebben ons deel van de taart en daar zijn we tevreden mee. We kunnen ons onderscheiden met kwalitatieve kiemgroenten, centraal gelegen in Vlaanderen en aangeleverd in Europa's grootste veiling, waardoor we efficiënt kunnen beleveren. Op deze manier verwachten we nog mooie stappen te kunnen zetten richting de toekomst."
Dit artikel verscheen eerder in editie 12, 38e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Kiem-X
Peperhol 6
9850 Deinze (Nevele)
M +32 (0)472/70.39.54
[email protected]
http://www.kiem-x.be/