De deadline voor het behalen van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) komt snel dichterbij. In 2027 moet het water in Nederland 'schoon en gezond' zijn. Ook mag de waterkwaliteit niet achteruitgaan. Het Hoogheemraadschap van Rijnland is, samen met gemeenten, provincies en andere terreineigenaren, verantwoordelijk voor de waterkwaliteit in de meren, sloten en vaarten in het gebied. En neemt in het hele gebied maatregelen om de waterkwaliteit te verbeteren. Toch laat een landelijke tussenevaluatie zien dat Nederland, en ook Rijnland, ondanks alle inspanningen nog niet op koers ligt om alle doelen te halen.
Waterkwaliteit verbetert, maar nog niet voldoende
Ten opzichte van 25-30 jaar geleden gaat het de goede kant op met de waterkwaliteit. Rijnland is al ver gekomen. In veel wateren herstelt de visstand zich en kan weer veilig gezwommen worden. In 2024 is in een landelijke tussenevaluatie de voortgang voor het halen van de KRW-doelen onderzocht. De belangrijkste conclusies voor Rijnland zijn:
- Voor een goede ecologische toestand is het belangrijk dat er niet te veel nutriënten (voedingsstoffen) in het water zitten. De afgelopen jaren zagen we dalende trends voor nutriënten. Deze daling begint helaas af te vlakken. Dat betekent dat hier nog een opgave ligt om de KRW-doelen in 2027 te halen en ook daarna aan te blijven voldoen. De biologie scoort in Rijnland iets beter dan het landelijk beeld. Toch zullen niet in alle KRW-waterlichamen de doelen voor biologie worden gehaald.
- Uit de meetgegevens van de chemische stoffen blijkt dat op dit moment al aan 80% van de normen wordt voldaan. De KRW gaat voor chemische stoffen uit van het one-out-all-out principe. Dit houdt in dat als één norm wordt overschreden de gehele waterkwaliteit als onvoldoende wordt beoordeeld. De laatste 20% aan vervuilende stoffen zorgt er daarom voor dat geen van de wateren in Nederland de 'goede toestand' haalt. In Rijnland zien we een vergelijkbaar beeld.
Rijnland kan het niet alleen
Schoon en gezond water is essentieel voor mensen, landbouw, industrie en natuur. Er is dus actie nodig voor de waterkwaliteit in Rijnlands gebied. En dat is niet nieuw. Rijnland werkt elke dag aan het verbeteren van de waterkwaliteit.
"Hoewel de waterkwaliteit is verbeterd, blijft er nog veel te doen", vertelt hoogheemraad Hans Schouffoer. "Rijnland zet zich in voor betere waterkwaliteit door monitoring en investeringen, maar we kunnen dit niet alleen bereiken. Samenwerking met landbouw, industrie en inwoners is cruciaal om vervuiling tegen te gaan. Het is belangrijk om nu maatregelen te nemen om verdere verslechtering te voorkomen en de biodiversiteit te beschermen. Dit vraagt actie van het rijk, de provincies en de waterschappen."
Rijnland neemt de nodige maatregelen
Ze nemen waar mogelijk maatregelen in onze wateren, zoals het baggeren in de Langeraarse plassen en het aanleggen van natuurvriendelijke oevers. Ook in stedelijk gebied nemen ze maatregelen zoals het graven van nieuwe sloten in het Westerpark in Zoetermeer. Daarnaast zijn ze in 2024 gestart met de uitvoering van het plan van aanpak chemische stoffen. Het belangrijkste is dat er geen verontreiniging in het water terechtkomt.
Met de uitkomsten uit de landelijke tussenevaluatie, en meer gedetailleerde eigen gegevens en kennis van het systeem, worden de Rijnlandse wateren in 2025 opnieuw bekeken. Ze bekijken per waterlichaam of er aanvullende maatregelen nodig (en mogelijk) zijn om de KRW-doelen in 2027 of (kort) daarna toch te halen. Alle extra maatregelen en inspanningen komen in een KRW-actieplan, dat in het voorjaar van 2025 wordt gepresenteerd aan de verenigde vergadering van Rijnland.
Bron: Hoogheemraadschap van Rijnland