Het vertrouwen dat Nederlandse boeren en tuinders in de land- en tuinbouw in hun onderneming hebben, is in het derde kwartaal van 2024 met bijna 1 punt gedaald ten opzichte van het tweede kwartaal van 2024. De Agro Vertrouwensindex komt hiermee op 4 punten. Het nulpunt geeft aan dat er evenveel positief als negatief gestemde ondernemers zijn. Met deze daling is het vertrouwen van ondernemers nog altijd niet op niveau. Het langlopende gemiddelde van de Agro Vertrouwensindex ligt namelijk op ongeveer 11 punten. Vooral in de grondgebonden sectoren is het vertrouwen in de eigen onderneming laag.
Het gedaalde vertrouwen is vooral toe te schrijven aan de biologische sector en aan de pluimveehouderij (beide -7 punten). Ook de akkerbouw blijft kampen met weinig vertrouwen (-0,3 punt). Toch zijn er ook sectoren waarin het vertrouwen toenam. Maar de stijgingen waren beperkt. Zo nam het vertrouwen in de varkenshouderij slechts 1 punt toe, dat van glastuinders steeg 2 punten, bij opengrondstuinbouw was het 3 punten en bij de melkveehouders nam het vertrouwen in het derde kwartaal met bijna 5 punten toe. Hiermee zijn akkerbouwers en melkveehouders nog wel de sectoren met het laagste vertrouwen van alle in beeld gebrachte sectoren.
De daling bij de pluimveehouders komt na een sterke piek een kwartaal eerder. Ondanks de daling blijven pluimveehouders optimistisch. Het vertrouwen in deze sector is nog altijd het hoogste van alle subsectoren in de land- en tuinbouw. Ook bij biologische telers was het vertrouwen in het tweede kwartaal van 2024 hoog en is nu dus wat naar beneden bijgesteld. Door de toename van het vertrouwen van ondernemers in de teelten in de open grond zoals boomkwekers, bolbloemenbedrijven, opengrondstuinbouwbedrijven en fruittelers zakken biologische telers een plekje omlaag in de rangschikking. Tussen de index van glastuinbouw en varkenshouderij zit in dit kwartaal niet veel verschil. Beide hebben een vertrouwensindex van 10 punten na een beperkte stijging.
De vertrouwensindex van akkerbouwers en melkveehouders zitten sterk onder het langlopende gemiddelde. Bij de glastuinbouw, de biologische sector en de varkenshouderij is dat beperkt lager terwijl opengrondstuinders net boven hun langjarige gemiddelde uitkomen. Pluimveehouders hebben momenteel een stuk meer vertrouwen dan gangbaar is in hun sector.
Stemming glastuinder iets beter
De stemmingsindex van de land- en tuinbouw, die de huidige situatie op het bedrijf weergeeft, nam ruim 1 punt toe. De stemmingsindex steeg naar 16 punten in het derde kwartaal van 2024. Dit werd vooral veroorzaakt door een toename van de tuinbouwsectoren. Vooral de opengrondstuinbouw sectoren kenden een sterke toename van hun stemmingsindex, met een toename van ruim 15 punten. Na een daling van 9 punten in het vorige kwartaal, is er sprake van meer dan herstel van de stemming onder tuinders uit de opengrond zoals bloembollentelers, opengrondstuinbouwers, boomkwekerijbedrijven en fruittelers.
Glastuinders waren ook in iets betere stemming dan een kwartaal geleden, maar hier was de stijging minder groot: 4 punten. In alle andere sectoren daalde de stemming. Bij de akkerbouw- en melkveehouders is de afname beperkt met respectievelijk -0,2 punt en -1,8 punt, maar in deze sectoren was de stemming al niet hoog. Bij de varkenshouderij daalde de stemming met bijna 6 punten. Maar dat was ruim het dubbele voor de pluimveehouders (-12 punten). De biologische sector kende de sterkste daling van de stemming op het bedrijf. Een puntendaling van bijna 23 punten werd genoteerd waardoor de index nu nagenoeg gelijk is aan die van de totale land- en tuinbouw. De stemming is door deze wijzigingen vooral goed bij de tuinbouwsectoren en de intensieve veehouderij (varkens en pluimveehouderij).
De verwachting voor de komende 2 à 3 jaar die boeren en tuinders hebben voor hun bedrijf is naar beneden bijgesteld. Stond de index voor de middellange termijn verwachting het vorige kwartaal nog op -4 punten, in het derde kwartaal is de index gedaald naar ruim -6 punten. Ondernemers in de land- en tuinbouw zijn dus negatief over hun bedrijfsvoering voor over 2 à 3 jaar. Sinds het derde kwartaal van 2021 kent de land- en tuinbouw al een negatief sentiment voor de middellange termijn.
Bron: WUR Agrimatie