Tholen - Ook op Bonaire, het kleine broertje van de ABC-eilanden – nauwelijks 25.000 inwoners en de bestemming van ongeveer 500.000 toeristen - worden net als op de andere Antilliaanse eilanden nagenoeg alle voedingsproducten geïmporteerd. Fresh Supplier Bonaire (FSB), waar vorig jaar Wim Meiling als logistiek manager aan de slag is gegaan, heeft een groot aandeel in die voedselstromen.
Nederlandse aardappelen
FSB is de logistieke tak van de Van Den Tweel Groep, een Nederlandse groep met vijf supermarkten en een horecagroothandel op de ABC-eilanden die in 2018 de activiteiten heeft verkocht aan Gassan Azan. "FSB is enkel actief op Bonaire, maar belevert naast de supermarkt van de groep ook de lokale horeca en de retail, die bestaat uit zo'n 25 supermarkten, waarvan een groot deel gerund wordt door Chinezen. We hebben een eigen slagerij en bakkerij en voorzien de klanten ook van AGF en droge kruidenierswaren", vertelt Wim.
Caribische papaya's
Aardappel en uien uit Nederland
Wat groenten en fruit betreft, wordt het gros geladen in de haven van Miami. Er is één aankomst per week vanuit de VS. De reefers die BSF bestelt zijn deelvrachten, met naast AGF ook vlees en zuivel. Zo'n 20% van de groenten en fruit komt uit Nederland: de meest bederfelijke producten per luchtvracht, aardappelen en uien over zee, ook met één aankomst per week. Exotisch fruit – naast papaja's en avocado's ook wat pruim- en vleestomaten en uien – wordt tweewekelijks aangevoerd vanuit de Dominicaanse Republiek. En eenmaal per week meert een open boot vanuit Venezuela – nauwelijks 60 km verwijderd van Bonaire – aan met fruit, vooral avocado's. FSB neemt geen lokale producten af. De tuinbouw op het eiland speelt overigens geen noemenswaardige rol in de voedselvoorziening.
Peruaanse blauwe bessen
Logistieke uitdagingen
Gezien de vrij complexe logistieke keten – het gros van de producten wordt in Miami geladen, maar ook dat is een logistieke hub voor producten afkomstig van onder meer de Amerikaanse west- en oostkust, Mexico en Centraal-Amerika – en gezien de "machtige, maar ook soms onbetrouwbare leveranciers" is de kwaliteit van de groenten en fruit bij aankomst niet altijd tevredenstellend.
Chinese knoflook van Nederlandse hofleverancier
"Onze kwaliteitsmedewerker doet een fysieke controle en leest de temperatuurloggers uit. Bij een claim stellen we een fotorapport op dat we naar de leverancier opsturen. Gemiddeld lopen de claims wekelijks op tot 1.500 dollar, wat natuurlijk niet gering is. Maar omdat we de klacht mooi onderbouwen, wordt elke claim ook geaccepteerd. We doen overigens ons uiterste best om al het verkoopbare product te redden, we gooien niet zomaar iets weg. En wat niet meer geschikt is voor de schappen, geven we aan bijvoorbeeld de ezelboerderij even verderop", aldus Wim.
Naast AGF ook veel droge kruidenierswaren
De logistieke uitdagingen op Bonaire zijn nog groter dan op Aruba en Curaçao, want de vrachtschepen meren eerst aan op Aruba, de daaropvolgende dag doen ze Curaçao aan, terwijl Bonaire het laatst aan de beurt is. Tenminste, als het schip over een kraan aan boord beschikt – wat zelden het geval is –, want Bonaire heeft zelf geen kraan in de haven staan. "Op Curaçao wordt dus overgeladen op een trailer en dat zorgt voor een bijkomende dag vertraging, als alles goed gaat. Soms moet je een week wachten op je waar. Die bijkomende beweging kost overigens 1.500 dollar. Verse producten zijn niet goedkoop op het eiland en alles heeft met transport te maken. Gelukkig liggen de transportkosten over het algemeen weer op hetzelfde niveau als vóór de coronatijd. Vanuit Europa kost een reefer nu ongeveer 7.000 dollar."
De overgeladen containers voor Bonaire worden in Curaçao op een chassis gezet en daarna naar het eiland gevaren omdat ze er zelf geen kraan hebben
Wim toont grote tropische avocado's
Weinig groenten en fruit op het boodschappenlijstje
Het ingevlogen product uit Nederland is kwalitatief onmiskenbaar beter, zo stelt Wim, maar op Bonaire prijs je jezelf algauw uit de markt als je je toelegt op Europees product. "De horeca, en dan vooral de betere gelegenheden, hanteren hogere standaarden dan bijvoorbeeld de Chinese supermarkten, maar vergeet niet dat Bonaire niet het toerisme kent dat Curaçao en Aruba ten deel valt. Terwijl toeristen gezond, lekker en gevarieerd willen eten, koopt de lokale bevolking vooral basisproducten zoals aardappel, rijst en vlees. Het zijn echte vleeseters, terwijl groenten en fruit iets minder op het boodschappenlijstje staan."
De eigen slagerij van FSB
En waar in Nederland aardappelen in het koolhydratensegment steeds meer concurrentie krijgen van onder meer pasta en rijst, waardoor de verpakkingen in het schap ook steeds kleiner worden, kun je op Bonaire nog zakken van 25 kilo vinden. "Het zijn licht kruimige aardappelen. Wij importeren twee containers per maand uit Nederland."
Amerikaanse sinaasappelen en Mexicaanse paprika's
Amerikaanse ijsbergsla
Mexicaanse limes
De curve afvlakken
In de zomermaanden, zo stelt Wim, is het rustiger aan de importkant, want het toeristische hoogseizoen loopt van december tot en met maart. "Vroeger was de omzet van FSB in het laagseizoen ongeveer de helft van in de drukke maanden. Vorig jaar zijn we evenwel begonnen met een andere strategie. We willen die pieken eruit en de curve afvlakken. Maar makkelijk is het niet, ook omdat we worstelen met de doorloopsnelheid van de voorraad. Die is hier relatief laag. Dat komt in de eerste plaats omdat veel ingekocht moet worden om altijd handel beschikbaar te hebben. Als je goede betrouwbare leveranciers hebt, kun je veel minder voorraad aanhouden. Die luxe hebben we niet. Met name de aanvoer vanuit Brazilië is in dit opzicht problematisch. En dit euvel beperkt zich niet tot de waar die we verkopen. Doet je heftruck het niet meer, dan moet je soms ook weken wachten op een vervangstuk. Een belletje plegen en de volgende dag geholpen worden, zit er niet in. Efficiëntie is hier soms ver te zoeken, en toch ga je mij niet horen klagen. Ik ben nu al meer dan een jaar op Bonaire en nog steeds voelt elke dag aan als vakantie. En mocht alles superefficiënt verlopen, dan had ik hier ook geen werk", lacht Wim.
Voor meer informatie:
Wim Meijling
Fresh Supplier Bonaire
Kaya Industria 24
Kralendijk (Bonaire)
Tel: +599 701 0909
[email protected]
www.freshsupplierbonaire.com