Wereldwijd ondervinden paprikatelers schade door wortelproblemen. Volgens sommige experts kunnen andere accenten in teeltsturing problemen voorkomen. Ary de Jong (HortiTech) en Antoni de Bruin (ACB Agro) pleiten voor vroegtijdig investeren in sterke wortels en sturen op een stabiele verdamping. Hun advies: Stuur niet alleen op basis van RTR (licht/temperatuur ratio), maar kijk ook goed naar de verdamping en wateropname. Als wortels niet kunnen leveren wat de plant nodig heeft, kan het snel fout gaan.
Of het nu komt door nieuwe, agressievere schimmels, door een structureel hoge plantbelasting of door suboptimale klimaatomstandigheden, feit is dat veel paprikatelers de afgelopen jaren aanzienlijk schade hebben geleden door wortelproblemen waar zij vroeger geen last van hadden. Onderzoek dat op dit fenomeen is losgelaten, heeft tot op heden geen concrete nieuwe inzichten opgeleverd.
Wortels maken de plant
"Je kunt verschillende verklaringen aandragen voor de plotseling toegenomen wortelproblemen. Ze kunnen allemaal invloed hebben en ervoor zorgen dat planten bloot staan aan stress, wat de kans op schimmelinfecties vergroot. Je kunt het verhaal ook omdraaien en er voor zorgen dat de plant weerbaarder wordt tegen stresssituaties. Planten die van meet af aan over sterke wortels beschikken en niet overvraagd worden, hebben geen enkele reden om ziek te worden en voortijdig uit te vallen."
Met bovenstaande woorden schetst Ary de Jong van HortiTech de uitgangspunten van een door Priva gesteunde praktijkproef op het bedrijf. In deze proef wordt gestreefd naar een weerbare paprikateelt op steenwol, uitgaande van een gebalanceerde groei en evenwichtige sturing met behulp van Plantonomy.
Ramen rustig open en dicht
Van planten met sterke, fijn vertakte wortels kun je de hele verdere teelt profijt trekken. Vooral wanneer het gewas meer vocht en nutriënten nodig heeft voor verdamping, groei en vruchtontwikkeling. "Door de activiteit van de plant te sturen en de watergift af te stemmen op het waterverbruik van de plant (verdamping/opname) blijven de wortels gezond en presteert de plant beter.", stelt De Jong vast. "Dan is het helemaal geen bezwaar als het bij een gegeven lichtsom een graadje koeler is dan je misschien zou willen."
De ervaren teeltman benadrukt het belang van het geleidelijk openen en sluiten van ramen en doeken. Daarmee voorkom je abrupte veranderingen in de vochtbalans van kas en gewas. Dit geeft de plant tijd om zijn wateropname en verdamping aan te passen aan de veranderende omstandigheden. Het resultaat is een gewas dat prima opbrengsten realiseert en dat laat in het seizoen nog steeds gezond en vitaal is, óók in de mat. "Bezoekende paprikatelers zijn telkens weer onder de indruk van wat we hier tot nu toe hebben bereikt", aldus een tevreden De Jong.
Tot aan het einde van de teeltcyclus zijn de planten bij HortiTech vitaal en geven ze een volwaardige opbrengst.
Nooit wortelproblemen
In traditionele regelingen zit die geleidelijkheid meestal niet ingebouwd. Moderne, datagedreven stuurinstrumenten zoals Plantonomy voorzien daar wel in. Dat is ook de ervaring van Antoni de Bruin uit Klazienaveen. Hij teelt de gele paprika Levente in twee kassen van elk 3 ha en is tevens actief als teeltbegeleider.
"In één kas werk ik nu twee jaar met Plantonomy. Dat bevalt heel erg goed", vertelt hij. "Op deze locatie heb ik nog nooit wortelproblemen gehad, misschien ook omdat ik van oudsher al goed op de wortels en watergift let en mijn best doe om stress te voorkomen."
Het belang daarvan is volgens De Bruin groter dan ooit. "Moderne rassen kunnen ontzettend veel produceren, maar dat vraagt ook heel veel van de wortels. Wanneer die niet kunnen leveren wat de plant bovengronds nodig heeft, raakt de plant uit balans en kan het snel fout gaan. Zowel bovengronds als in de mat."
De wortels van het paprikagewas zijn sterk ontwikkeld en tot aan het einde van de teelt fris.
Betere resultaten
In zijn eerste gebruiksjaar van Plantonomy wist de teler – toen nog op steenwol – een recordproductie te realiseren met een gewas dat tot het einde van de teelt in goede conditie bleef. Dit jaar is hij overgestapt op een organisch substraat. "Daarin lukt het nog beter om een gezond, fijn vertakt wortelgestel te realiseren. Dat zie ik als een voorwaarde om hoge producties te blijven realiseren. In de andere kas stuur ik nog op de traditionele manier via Priva Connext. Dat is een bewuste keuze, want nu kan ik goed vergelijken en zien wat wel en niet werkt."
Stabiele verdamping
De Bruin verwacht wel dat hij in die andere kas over enkele jaren ook op de nieuwe manier zal telen. "Dat levert structureel betere resultaten op", vat hij samen. "En net als Ary in het Westland kijk ik niet op één of twee graadjes afwijking van de ideale lijn. Stabiele verdamping vind ik belangrijker en de temperatuur wordt door het programma automatisch rustig gecorrigeerd. Daar kan ik bijna blind op vertrouwen."
De Drentenaar onderstreept zijn stelling met de opmerking dat zijn huidige teelt nog beter presteert dan die van vorig jaar. Ondanks een latere plantdatum (februari) als gevolg van een kleine kasrenovatie. "Ik sta er zelf ook van te kijken, want ik stop eerder minder dan meer tijd in de teelt in vergelijking met vorig jaar. Daaruit kun je opmaken dat de regelingen goed zijn afgestemd op zowel de mogelijkheden als de beperkingen van het gewas.
Voor meer informatie:
Priva
[email protected]
www.priva.com