Tholen - Woensdagmiddag is in Hoek van Holland een collectieve waterzuivering voor de glastuinbouw geopend. Tijdens de officiële opening kreeg de glastuinbouwsector complimenten. Er gaan namelijk lang niet alleen maar dingen 'fout', al zou je dat soms wel denken als je het nieuws over onder meer gewasbeschermingsmiddelen leest.
Ook vandaag laat de sector, eveneens in Hoek van Holland, zien dat telers bereid zijn stappen te zetten. Dan opent even verderop de Beyond Experience. Over de opening van dat initiatief van chrysantenteler Beyond Chrysant en partners later meer.
95% zuiveringsrendement
Woensdagmiddag kwamen de partners die betrokken zijn geweest bij de realisatie van een PACAS-installatie, op rioolwaterzuivering Nieuwe Waterweg bijeen. De installatie gaat ervoor zorgen dat meer dan 300 tuinders, goed voor meer dan 1000 hectare, centraal hun water van gewasbeschermingsmiddelen laten zuiveren. Er sluiten nog steeds tuinders aan, bijvoorbeeld na fusies. Vanuit de sector is samengewerkt met onder meer het Hoogheemraadschap van Delfland, drie gemeentes en de provincie Zuid-Holland.
Het project had heel wat voeten in de aarde. Bart van Meurs sprak als projectleider namens de telers. Hij vertelt hoe al in 2013 de eerste stappen werden gezet, in reactie op wetgeving die 95% zuiveringsrendement voor gewasbeschermingsmiddelen eist.
Het eerste businessplan werd in 2016 uitgedacht. Belangrijk hiervoor was dat er genoeg tuinbouwwater bij elkaar zou komen, om een installatie voor te laten bouwen. Het water uit de kas is immers niet gelabeld, en gaat op een grote 'hoop' met afvalwater van onder meer huishoudens en andere bedrijven.
Bart van Meurs legde in zijn presentatie de nadruk op cijfers
25% tuinbouwwater
Uiteindelijk komt er bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie in Hoek van Holland 25% 'tuinbouwwater' binnen. "Dat is veel voor Nederlandse begrippen", geeft Bart aan. Dankzij het initiatief vanuit de glastuinbouw wordt de overige 75% ook gezuiverd, van onder meer medicijnresten.
Bij de afvalwaterzuiveringsinstallatie op het terrein van het Hoogheemraadschap van Delfland in Hoek van Holland is een extra zuiveringstap gecreëerd zodat gewasbeschermingsmiddelen verwijderd worden en het afvalwater nóg schoner wordt. Bijkomend voordeel is dat er ook medicijnresten uit het water gefilterd worden. Het is een grote stap naar schoner oppervlaktewater.
Werner Krijger, projectleider namens het Hoogheemraadschap van Delfland vertelde door dat een strengere bromaatnorm een project in Vlaardingen nog veel meer vertraging heeft opgelopen. Een zwemwaterplas bovenop het Blankenburgtracé zuiveren van blauwalg laat hierdoor nog wel even op zich wachten.
Persleiding
Bart is sinds 2019 bij het project betrokken. In 2020 werd Waterzuiveringscoöperatie Westland opgezet. Daarin zitten telers van divers allooi, groot en klein, grondteelt en substraatteelt, sierteelt en groenten. Hoe meer telers ermee doen, hoe gunstiger dat is, ook financieel.
Een uitdaging waarmee het project te maken kreeg, zo bleek ook uit de presentatie van Werner Krijger, projectleider vanuit het Hoogheemraadschap van Delfland, was een plotseling veel strengere bromaatnorm in 2021. Tot die tijd is met een Zwitserse norm gewerkt, legt Werner uit, en de nieuwe norm is 50 keer strenger. Zuiveren met ozon kan hierdoor niet doorgaan. Zuiveren met actief poederkool komt toch weer in beeld. De bacteriën die het afvalwater 'schoon eten' krijgen hulp van dit poederkool om gewasbeschermingsmiddelen en medicijnresten te verwijderen waardoor het gezuiverde afvalwater schoner wordt.
Helemaal af is het project tijdens de opening op 27 november nog niet. Voor zuivering van water van telers uit De Lier wordt nog een persleiding aangelegd om ook hun water naar Hoek van Holland te krijgen. De leiding moet er in 2027 liggen. Achterover leunen tot die tijd doen telers echter niet, benadrukte Bart. Op eigen initiatief nemen ze een negental maatregelen voor een betere waterkwaliteit.
Janwillem de Jong namens Mobilis Croonwolter&dros fietst zelf niet, maar kijkt wel uit naar de finish van het project na een laatste bergetappe
Complimenten
Nadat ook Janwillem de Jong namens aannemer Mobilis Croonwolter&dros het zaaltje in het Keringhuis naast de Maeslantkering heeft meegenomen in het bouwproces, is het tijd om de bus in te stappen. Vijf minuten later komt het gezelschap, pal naast een radijskas, aan bij de rioolwaterzuivering. Er staat twee identieke, zogenaamde PACAS-installaties. Op die manier is er zekerheid dat het zuiveren altijd door kan gaan, ook als één van de twee installaties onderhoud nodig heeft.
Zuid-Hollands gedeputeerde Arne Weverling, wethouder van gemeente Westland Michiel Ferwerda, bestuurslid van de Waterzuiveringscoöperatie Martin Boers en hoogheemraad Robert Tieman spreken vlak voor de officiële druk op de knop allemaal kort. Mooie woorden over de glastuinbouwsector volgen. Complimenten ook, voor de daadkracht van een sector die niet altijd in een positief daglicht staat.
Het mag best allemaal wat positiever, benadrukt wethouder Ferwerda. De sector helpt met dit initiatief de hele regio. Dankzij de PACAS-installatie is de zuivering in Hoek van Holland ook hard op weg om nieuwe strenge Europese zuiveringsnormen te halen.
Arne Weverling, gedeputeerde provincie Zuid-Holland, Michiel Ferwerda, wethouder gemeente Westland, Martin Boers, bestuurslid Waterzuiveringscoöperatie Westland, en Robert Tieman, Hoogheemraadschap van Delfland
Telers betalen
De tuinders die zijn aangesloten bij Waterzuiveringscoöperatie Westland betalen de kosten voor deze collectieve zuivering, aangevuld met subsidie van onder meer de gemeente Westland. Met het Ministerie van I&W en de Provincie lopen nog gesprekken over een eventuele subsidiebijdrage.
Jacco Vooijs, voorzitter van Waterzuiveringscoöperatie Westland: "Het zuiveren van afvalwater is geen dagelijkse kost voor een ondernemer. Wij zijn trots op de realisatie van de gezamenlijke PACAS-Installatie samen met Delfland, maar ook op het feit dat we zoveel tuinders hebben weten te verenigen in dit collectief."
Alternatief voor collectief
Vergelijkbare initiatieven zijn er in Nederland eigenlijk niet. Guus Meis, Beleidsspecialist Water & Omgeving bij Glastuinbouw Nederland, wijst wel op de Bommelerwaard, waar de glastuinbouw ook collectief zuivert, maar op een kleinere schaal, en op een andere manier. Het afvalwater uit de kassen komt hier los van regulier afvalwater binnen. Dat maakt het anders. Er zijn in Nederland geen plekken waar het percentage afvalwater uit de glastuinbouw bij een rioolwaterzuivering hoog genoeg is om een initiatief vanuit de sector zelf rendabel te maken.
In de regio Westland/Delfland sluiten niet alle telers aan. Dat betekent niet dat zij zelf niet aan de zuiveringsregels moeten voldoen, of zelf geen stappen zetten. Guus legt uit dat er een lijst is met zuiveringstechnieken waaruit telers individueel kunnen kiezen. Dit is de BZG-lijst.
Het ontwerp van de Collectieve zuivering is tot stand gekomen in een Bouwteam met Sweco, Combinatie Mobilis Croon Wolter & Dros, RWB en ABB. De bouw is gerealiseerd door de Combinatie Mobilis Croon Wolter & Dros met RWB als onderaannemer.
Aanmelden voor de Westlandse collectieve zuivering kan via [email protected]. Meer informatie op deze webpagina van Glastuinbouw Nederland: www.glastuinbouwnederland.nl/water/waterzuiveringscooeperatie-westland/