Bij twintig glastuinbouwbedrijven worden deze maand biodiversiteitsstroken aangelegd. Het gaat om elf telers in de sierteelt, en negen groentekwekers. Samen met Wageningen University & Research (WUR) onderzoeken zij of én hoe verschillende (wilde) planten en bloemen naast de kas bijdragen aan het op natuurlijke manier voorkomen van plagen in de kas. Het onderzoek duurt nog drie jaar.
Zelf aan het stuur
Eén van de bloemenbedrijven die meedoet, is gerberakwekerij EveryD Flowers. Peter Barendse is daar verantwoordelijk voor de kwaliteit en gewasbescherming. "Doorgaan zoals we altijd deden, kan niet meer. Meedoen aan dit onderzoek is daarom belangrijk. Door als kweker én als sector te verduurzamen, verzekeren we onze toekomst.
"Via de versnellersgroep waar EveryD Flowers namens telersvereniging Colours Of Nature bij betrokken is, kwam Peter in aanraking met het biodiversiteitsonderzoek. "Dit is dé manier om te leren hoe het anders kan. Door de invliegende insecten vanaf de biodiversiteitsstrook in de kas van natuurlijke vijanden. Maar ook: welke bankerplanten kunnen wij ín onze kas zetten om insecten zoals sluipwespen te lokken? Zo kunnen we zélf sturen op natuurlijke bestrijding van plagen."
Natuurlijke bestrijders optimaal inzetten
Het onderzoek van WUR is landelijk, en loopt in het Oost- en het Westland, in de Bommelerwaard, in de Noordoostpolder en in Noord-Holland. Er is gekeken naar verschillende teelten in de glastuinbouw en naar de mate van verbinding met de natuur in de omgeving. Belangrijk, want zo kunnen de resultaten straks ook door andere kwekers worden gebruikt. Gerben Messelink, buitengewoon hoogleraar en onderzoeker bij WUR: "Het idee is dat we met dit onderzoek toewerken naar een makkelijk doorzoekbare database. Waardoor je snel ziet met welke zaken jij als kweker rekening moet houden als het om aanleg van biodiversiteit en natuurlijke bestrijders gaat."
Een biodiversiteitsstrook met verschillende planten, struiken en bloemen trekt nuttige insecten aan. Wat kan dat voor de glastuinbouw opleveren? Gerben: "Neem als voorbeeld bladluis, een groot probleem in zowel groente als sierteelt. In de natuur komen veel soorten voor die niet schadelijk zijn voor teeltgewassen, maar wel een belangrijke voedselbron zijn voor allerlei natuurlijke vijanden. Deze natuurlijke vijanden kunnen ook in kassen bijdragen aan de bestrijding van schadelijke bladluissoorten."
De komende twee jaar monitort het onderzoeksteam wat er gebeurt op en rond de biodiversiteitsstroken en in de kassen. Dat doen ze door de insecten te tellen. Gerben: "Zo leren we: hoeveel en welke beestjes vliegen de kas in en wanneer doen ze dat? Dat is ontzettend relevante informatie om uiteindelijk die natuurlijke bestrijders optimaal in te zetten of te stimuleren."
Niet zonder risico
In het onderzoek is plek voor twintig glastuinbouwbedrijven. Maar toen WUR de oproep plaatste, meldde maar liefst vijftig geïnteresseerde bedrijven zich aan. De onderzoeksgroep maakte een selectie op basis van motivatie van de kweker, in combinatie met de gewassoort en locatie. Peter: "Ik vind het mooi om te zien dat hier onder zoveel collega's animo voor is. Maar let wel: er zijn ook critici. Niet iedereen ziet natuurlijke bestrijding zitten. Sommige collega-kwekers zijn huiverig om juist ziekten en plagen binnen te halen."
Een voorbeeld is trips. In bloemrijke stroken vind je al snel veel trips en sommige soorten kunnen ook virus overdragen en mogelijk de kas invliegen. In het project wordt dit daarom uitgebreid onderzocht. Peter: "Dat risico nemen we nu. En het laat ook meteen het belang van dit onderzoek zien. Want nu weten we hier nog maar heel weinig over. Daardoor is het gissen wat er gebeurt. Het is een verrassing van de natuur. Maar als we het niet onderzoeken, komen we er nooit achter. Met resultaten van dit onderzoek, hebben we het straks beter in de hand." Gerben: "En daarnaast: we willen met z'n allen graag toe naar weerbaardere gewassen. Onderzoek laat zien dat meer variatie in soorten natuurlijke vijanden daaraan bijdraagt. Duurzaamheid komt in dit onderzoek dus op verschillende vlakken terug."
Ecosysteem in balans
Het monitoren van wat er gebeurt in de kas is voor EveryD Flowers niet nieuw, vertelt Peter. "We scouten hier regelmatig. Dan tellen we ziekten en plagen, en natuurlijk de biologische bestrijders. De resultaten daarvan zetten we in een systeem. Zo bouwen we data op over hoe het in onze kas en met onze bloemen werkt." Het is fijn om die kennis te verdiepen en te verbreden met het onderzoek van WUR. Peter: "Wat we hier in de kas creëren, is een natuurlijk ecosysteem. Met dit onderzoek krijgen we meer zicht op hoe we die balans gezond houden en nog verder kunnen verbeteren voor onze gerbera's."
Bron: Royal FloraHolland