Huurtuinen hebben een relatief groot aandeel in de emissie van gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten naar grond- en oppervlaktewater. Dat stellen waterschappen en omgevingsdiensten vast. Verouderde of zelfs ontbrekende faciliteiten voor zuivering en hergebruik van water, leiden dikwijls tot lozingen vanaf huurtuinen.
"Niet alle huurders maken er een potje van, maar het aantal overtreders is groot", signaleert Guus Meis, beleidsspecialist Water & Omgeving van Glastuinbouw Nederland. "Verhuurders dienen te beseffen dat ook zij niet vrijuit gaan," vertelt hij bij Glastuinbouw Waterproof.
Het is algemeen bekend dat de waterkwaliteit in glastuinbouwgebieden nog niet is wat 'ie moet zijn. Hoewel er op veel fronten aanzienlijke vooruitgang is geboekt, vinden er vanuit glastuinbouwbedrijven zowel tijdens als buiten de teeltwisselingen nog steeds emissies plaats van gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten. Eén van de verbeterpunten die het Platform Duurzame Glastuinbouw heeft benoemd, is het nadrukkelijker sturen (lees: het gericht controleren van bedrijven) op basis van risicoprofielen. Huurtuinen zullen in dat verband specifiek aandacht krijgen, want juist daar gaat het relatief vaak fout.
Gelegenheidstelers
"Huurtuinen zijn dikwijls verouderd. Daardoor beschikken ze niet over de juiste voorzieningen om het lozen van restwaterstromen te voorkomen", zegt Christian van Santen van milieudienst DCMR. "Wij zien ook dat er vaak te gemakzuchtig wordt omgesprongen met meststoffen en reinigingsmiddelen. Huurders dienen de regels te kennen en daarnaar te handelen. In de praktijk is dat echter lang niet altijd het geval. Veel huurders zijn gelegenheidstelers van buiten de sector, met een andere culturele achtergrond. In het huurcontract wijst de verhuurder doorgaans wel op hun plichten, maar daar blijft het vaak bij. Wij moeten helaas constateren dat dit soms tot uitwassen leidt, zoals illegaal lozen of het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen die soms al jaren niet meer zijn toegelaten."
Verhuurder is medeverantwoordelijk
Guus Meis wees er afgelopen zomer in zijn column voor een Westlandse krant op dat huurders altijd aansprakelijk zijn voor hun eigen gedrag, maar dat verhuurders zich daar niet automatisch achter kunnen verschuilen. Handhaving kan voor huurder én verhuurder strafrechtelijke gevolgen hebben.
"Verhuurders hebben meer verantwoordelijkheid dan ze misschien beseffen", licht hij toe. "Door de problemen met onder andere drugslaboratoria is de wetgeving aangescherpt. Een verhuurder dient zich er regelmatig van te vergewissen dat het verhuurde object verantwoord gebruikt wordt en dat de activiteiten die de huurder ontplooit, in lijn liggen met de vereisten. Als hij kan aanvoelen dat een overtreding onvermijdelijk wordt, moet hij ingrijpen."
Meis noemt als voorbeeld het telen op substraat bij een kortlopend huurcontract, terwijl er op het bedrijf geen recirculatiesysteem aanwezig is. De verhuurder had dan kunnen weten dat dit een illegale lozing tot gevolg zou hebben.
Lik-op-stuk
Wim van der Vlis van Omgevingsdienst Haaglanden kan zich goed vinden in de woorden van Van Santen en Meis. "Op huurtuinen gaat het veel te vaak mis en dat is geen goede zaak voor de glastuinbouw als geheel. Huurders die er een potje van maken, krijgen uiteraard lik-op-stuk. En verhuurders die hun 'vergewisplicht' nu nog verzaken of tuinen verhuren waar verantwoord watergebruik niet wordt gefaciliteerd, zullen weinig begrip ontmoeten van onze kant."
Van Santen merkt op dat aan het omgevingsloket van gemeenten altijd moet worden doorgegeven of en welke milieubelastende activiteiten er binnen een huurovereenkomst plaatsvinden. Idem bij wijziging van die activiteiten. "Zorg als verhuurder dat de zaken op orde zijn, wijs de huurder expliciet op zijn plichten rond watermanagement en leg ook contractueel vast dat je het bedrijf regelmatig zult bezoeken. Als een potentiële huurder dat niet wil, is het waarschijnlijk beter om op een ander te wachten."
Last but not least hebben oplettende buren de mogelijkheid om gesignaleerde of vermeende misstanden door te geven aan de omgevingsdienst voor die regio, zodat deze snel en gericht in actie kan komen.
Bron: Glastuinbouw Waterproof