Tholen - Dat de Nederlandse tuinbouw blijft innoveren en technisch voorop loopt, is voor een groot deel te danken aan de samenwerking tussen telers en de techniekleveranciers. Daar zijn ze bij de AVAG van overtuigd. De GreenTech is in de afgelopen tien jaar uitgegroeid tot een platform dat deze samenwerking bevordert. Afgelopen maand is besloten de samenwerking tussen beide partijen met zes jaar te verlengen en te intensiveren. Annie van de Riet (AVAG), Mariska Dreschler (GreenTech), Ton van Mil (Royal Brinkman en bestuur AVAG) en Annette Bos (RAI Amsterdam) vertellen voor welke uitdagingen de sector staat en waarom samenwerking centraal staat in het adresseren hiervan.
Annie van de Riet (AVAG), Mariska Dreschler (GreenTech), Ton van Mil (Royal Brinkman en bestuur AVAG) en Annette Bos (RAI Amsterdam)
Houten kassen
Bij de oprichting van de AVAG in 1963 bestond een deel van het Nederlandse tuinbouwareaal nog uit houten kassen die met gas- of oliekachels verwarmd werden. De eerste verwarmingsbuizen waren nog niet geïnstalleerd, en de ramen werden handmatig gesloten, net als het irrigeren. In de kassen werden bloemen, groenten en fruit geteeld. Paprika's waren nauwelijks aanwezig, omdat die er nog maar net waren. De vereniging werd opgericht door Nederlandse toeleveranciers die actief waren voor Nederlandse telers. Ruim zestig jaar later is de sector onherkenbaar veranderd, zowel voor de telers als voor de toeleveranciers. Schaalvergroting, internationalisering, digitalisering en robotisering zijn slechts enkele begrippen die deze verandering duiden. Maar die Nederlandse tuinbouwtoeleveranciers blijven het goed doen. "Nederland doet het heel goed als het gaat om tuinbouwtechniek: bij 80 procent van de glazen kasprojecten over de hele wereld zijn volgens marktonderzoek Nederlandse partijen betrokken," vertelt AVAG-voorzitter Annie van de Riet. En voor die Nederlandse partijen is het buitenland daarom ook enorm belangrijk: het merendeel van de omzet van de Nederlandse toeleveranciers wordt buiten de Nederlandse grens gerealiseerd. Met het oog op de groeiende wereldbevolking en inachtneming van uitdagingen zoals klimaatverandering en de energietransitie, ziet ze bovendien de kansen voor de tuinbouw verder groeien. "Of het nu gaat om de productie van gezonde voeding of het realiseren van een groenere leefomgeving, er is intensieve tuinbouw nodig. En Nederland levert die techniek."
De GreenTech is de afgelopen tien jaar uitgegroeid tot een belangrijk platform voor de sector, zowel voor Nederland als daarbuiten. "Als je de allernieuwste ontwikkelingen wilt zien en iedereen uit de industrie wilt ontmoeten, dan kom je naar Amsterdam voor het wereldwijde overzicht en naar Mexico voor de (Latijns-)Amerikaanse markt. Op de GreenTech wordt jaarlijks de actuele kennis en innovatie gedeeld en vervolgens verder ontwikkeld. Daarbij gaat het zowel om de relatie met de bezoekers en de telers als om de onderlinge relatie tussen tuinbouwbedrijven. De kennis- en innovatieprogramma's belichten wat er nieuw is en wat je op dat moment moet weten. Er wordt gekeken op verschillende niveaus van teeltoptimalisatie, oftewel aan welke knoppen er gedraaid kunnen worden tot visionaire onderwerpen," vertelt Mariska Dreschler, directeur Horticulture – GreenTech Global bij RAI Amsterdam.
"Je wilt weten wat er speelt bij de telers," vertelt Ton van Mil, CEO van Royal Brinkman en lid van het AVAG-bestuur. "Het belang van GreenTech is dat je een keer per jaar een actueel overzicht krijgt van hoe de wereld in elkaar zit, zowel als teler als toeleverancier. "Waar gaat het heen met de wereld, en hoe kunnen we daar een rol in pakken?"
Hoe de sector zich ook ontwikkelt, het belang van samenwerking blijft onveranderd groot. "Het mooie aan de Nederlandse tuinbouwtoeleveranciers is dat je binnen de sector bedrijven vindt die niet alleen leidend zijn op hun gebied, maar die ook wereldwijd actief zijn. Omdat elke regio weer om een unieke toepassing vraagt, wordt er continu geïnnoveerd," legt Annie uit. "Maar dat kun je als bedrijf niet alleen." Als voorbeeld schetst Ton de ontwikkelingen rond gewasbescherming, waarbij het middelenpakket in de komende jaren alleen maar beperkter zal worden. "Dat betekent meer aandacht voor een weerbare teelt. Waar wij ons richten op gewas en bemesting, zijn andere partijen expert op het gebied van klimaat. Die expertises moeten beschikbaar gesteld en gekoppeld worden, zodat de teler alle facetten kan benaderen. Als bedrijf moet je stoppen met in deelgebieden denken en het geheel zien."
Daarom is hij ook blij met een verband als AVAG en een platform als GreenTech: het biedt de mogelijkheden om snel up-to-date te zijn als toeleverancier, te horen tegen welke uitdagingen de teler aanloopt, en te zien of er andere partijen zijn die kunnen bijdragen aan de oplossing voor de teler. En dat kunnen ook internationale partijen zijn, bevestigt hij desgevraagd. "Je wilt de hele wereld van aanbieders bij elkaar hebben om elkaar te kunnen versterken."
Mariska en Annie vieren de samenwerking
Samenwerking uniek voor tuinbouw
Die samenwerking is uniek voor de tuinbouw, ziet Annette Bos, die als directeur Markets vanuit RAI bij verschillende sectoren binnenkijkt en bijna nergens zoveel wederzijdse versterking ziet als hier. "We zijn een klein land, maar door de samenwerking zijn we krachtig. Daar dragen de AVAG en GreenTech aan bij. Als je partijen verbindt vanuit expertise en gezamenlijk dat internationale speelveld ingaat, kun je krachtige stappen vooruit maken." Ze vervolgt dat het in sectoren waar meer verdeeldheid is, lastig blijkt om als Nederland impact te houden en te genereren. "Ook als je technologisch goed bent. Door de handen ineen te slaan kun je grotere stappen maken. Daarmee zorgen we voor veel impact en helpen we in de duurzame transitie."
Met de globalisering en de internationalisering van de tuinbouw is Nederland desondanks al lang niet meer het enige land dat een fraaie kas of techniek kan neerzetten. Een samenwerkingsplatform als GreenTech betekent ook de aanwezigheid van concurrenten. "Of het draagt bij aan de oplossing voor de teler, of het houdt ons scherp om dingen beter te doen," vindt Ton. "Als Nederlandse toeleveranciers hebben we de naam en kunnen we veel, maar dat betekent niet dat we er zijn. We moeten ons blijven ontwikkelen om onze voorsprong te behouden en naar de toekomst toe het verschil te kunnen maken." Bovendien kampt de tuinbouw ook met uitdagingen. Zo is de verwachte expansie in bijvoorbeeld Noord-Amerika de afgelopen jaren tegengevallen. "We verwachtten dat de investeringsbereidheid in 2024 terug op niveau zou zijn. Dat is niet de werkelijkheid geworden, maar de trend en de behoefte naar beschermde teelt geeft vertrouwen dat het door blijft zetten. Het belang van technologie staat daarbij als een paal boven water. Tegelijkertijd blijkt het ook niet eenvoudig om een kas van 20 hectare na de oplevering ook succesvol te maken. Er is veel vraag naar oplossingen voor autonoom telen, wat die investeringsbereidheid weer kan aanjagen. Maar ook daarvoor geldt dat een bedrijf het niet alleen kan realiseren. Samenwerking is vereist."
Genoeg redenen dus om de samenwerking tussen de sector en de GreenTech voort te zetten en te intensiveren: op de agenda staat het gezamenlijke opzetten van projecten om nog meer kennis en ervaring uit te wisselen tussen Nederlandse en internationale bedrijven. "Dit biedt zowel technologiebedrijven als bezoekers de mogelijkheid om nieuwe markten te betreden en technologische oplossingen op wereldschaal te implementeren. Een win-win voor alle betrokken partijen, zowel in Nederland als internationaal," ziet Mariska. "We bouwen verder aan het internationale podium en platform om kennis te delen en innovaties te presenteren, zodat we antwoorden kunnen bieden op de uitdagingen waar de sector voor staat," besluit Annie.
Voor meer informatie:
GreenTech Amsterdam
[email protected]
www.greentech.nl
AVAG
Europa 1
2672 ZX Naaldwijk
Tel.: +31 (0) 174 44 66 60
[email protected]
www.avag.nl