Tholen - "Ik geloof niet in de term autonoom telen." Dat klinkt misschien gek uit de mond van de CEO van een snelgroeiend AI-bedrijf in de tuinbouw, maar toch is dat het niet. Rien Kamman van Source.ag legt het uit en doet daarbij direct nog een opvallende uitspraak: "Wij willen niet meer, maar minder schermtijd voor telers."
Autonoom telen bestaat niet, is Rien stellig. Telen is een beroep. Daarin heeft een teler heel veel, misschien wel een stuk of honderd, verantwoordelijkheden. Wat Source.ag wil doen is onderdelen van het takenpakket van telers automatiseren, of de teler daarin ondersteunen. Dat is echt iets anders dan autonoom telen.
Rien Kamman en Ernst van Bruggen, oprichters van Source.ag
Lagere foutmarge oogstvoorspelling
Als voorbeeld van een taak van de teler noemt hij oogstvoorspelling. Dat is een onderdeel waarmee hij met AI kansen ziet om grote verbeteringen door te voeren. Telers moeten dit doen, voor hun verkooporganisatie, en werken hiervoor vaak nog met een Exceldocument met meetgegevens, aangevuld met de inzichten uit 'een rondje door de tuin.'
"Negen van de tien keer gaat zo'n voorspelling drie à vier weken vooruit wel redelijk goed, maar een paar keer per jaar zit de teler er met zijn voorspelling echt naast. Daar verliezen telers dan veel geld, en kunnen wij met AI-oogstvoorspelling de teler echt goed ondersteunen." Source.ag ontwikkelde hiervoor het product Source Cultivate.
Goede plantmetingen
Een voorwaarde voor een goede oogstvoorspelling blijft wel dat er goede plantmetingen worden gedaan. Ook daar schiet Source.ag de teler met software te hulp. De Source Plant App ondersteunt de teler bij het doen van plantmetingen. "Dat is geen AI, maar wel software waarmee we de taak van de teler versimpelen, en hierdoor de teler ook de mogelijkheid geven de taak aan iemand anders te delegeren."
Het onderwerp oogstvoorspelling laat twee voorbeelden van producten zien die Source.ag op de markt heeft gezet. Het is niet autonoom. "Autonoom telen is te kort door de bocht. Het is een duur woord voor acties automatisch doen. Maar een teler doet zoveel dingen tegelijk, dat dit volgens mij onmogelijk volledig te automatiseren is."
Oogstvoorspelling met Source Cultivate is zeker niet alleen voorbehouden aan hightech telers. Rien vergelijkt het met Google Maps: daar maken ook fietsers en voetgangers gebruik van, en niet alleen bestuurders van Tesla's. Ook in minder hightech kassen voorspellen telers de oogst, en daarbij kan Source Cultivate hen helpen. Klik hier voor vergroting van het screenshot uit Source Cultivate
Ondersteuning bij beslissing
Ook bij de Amsterdamse scale-up zelf ging het in het begin haast onvermijdelijk over autonoom telen, al hebben oprichters Rien en Ernst van begin af aan ook altijd benadrukt dat ze de teler niet gingen vervangen. Toch wordt het verhaal van Source.ag vaak alsnog wel zo opgepakt, ook omdat autonoom telen een echt buzzwoord is geworden.
Rien: "Ook wij zaten eerst meer in de hoek van autonoom telen. Na veel praten met telers kwamen we er telkens weer op uit dat de teler zelf eigenlijk alle beslissingen nog neemt. Wie bepaalt bijvoorbeeld het snoeibeleid? Dat is de teler. Wie bepaalt de plantafstand, de etmaaltemperatuur en wat de intering moet zijn? De teler. Maar als we dan vroegen welke technologie ze dan gebruikten bij die beslissingen, dan was het antwoord dat die er eigenlijk nog niet echt was. Ze vroegen hulp van de buurman, de teeltadviseur of hun baas."
Minder schermtijd i.p.v. meer
De insteek van Source.ag is momenteel eerst om de teler te ondersteunen in het uitvoeren van de optimale strategie. "In plaats van autonoom de beslissing van de teler uit voeren, bijvoorbeeld dat de etmaaltemperatuur 21 graden Celsius moet zijn, zetten wij er nu op in om de teler te helpen met de vraag of het wel 21 graden moet zijn, en niet 20 of 20,5. Aan het autonoom uitvoeren van een suboptimaal plan heb je niet zoveel."
In Amsterdam kregen ze in gesprekken met telers veel terug dat het voor telers op dit moment vooral heel belangrijk is om zekerheid te hebben over de oogst en de optimale teeltstrategie. "Daar kunnen zij euro's per vierkante meter winnen. Daarna kun je verder stappen zetten naar autonome uitvoering." Volledig autonoom telen ziet Rien niet gebeuren. "Er zit altijd nog een mens aan het stuur."
De baan van de teler verandert wel. Source.ag ontwikkelt daarbij AI-oplossingen die aansluiten bij die veranderingen. "Een volgende stap in Source Cultivate is bijvoorbeeld dat we ook arbeid en energie toe gaan voegen." AI moet je inzetten voor het moeilijke rekenwerk, vindt Rien. "Zodat de teler zijn groene vingers kan blijven inzetten. Wij willen niet meer, maar zo min mogelijk schermtijd voor telers, zodat er juist meer tijd is voor die groene vingers."
Voor meer informatie:
Source.ag
[email protected]
www.source.ag