De kosten van het wegvervoer gaan volgend jaar bijna net zo sterk omhoog als dit jaar. De verwachte normalisatie blijft uit. Dat concludeert onderzoeksbureau Panteia in het recent verschenen rapport 'Kostenontwikkelingen in het wegvervoer 2024-2025'.
Panteia brengt, in opdracht van evofenedex en TLN, elk jaar de kostenontwikkelingen in het wegvervoer in kaart. In de nieuwste editie voorspelt het bureau dat, exclusief brandstof, de wegvervoerskosten in 2025 stijgen met een percentage tussen de 3,6 en 5,1. Dat is redelijk in lijn met de cijfers van 2024, schrijft evofenedex.
Waar eind 2023 nog werd verwacht dat de kostenstijging in 2024 tussen de 3,8 en 5,3 procent zou uitkomen, blijkt dat een redelijk accurate voorspelling te zijn geweest. Tot nu toe varieert de kostenstijging in 2024 tussen de 3,0 en 5,2 procent. Dit is exclusief specifieke marktomstandigheden en, zoals gezegd, brandstofkosten. De kostenstijging in 2025, samen met het verschil tussen realisatie en raming over 2024, varieert van 3,7 tot 5,0 procent. Ook dat is een cijfer exclusief brandstofkostenontwikkeling en de relaties met ferrydiensten.
Gezamenlijke inspanning
Volgens Thomas Reitsma, manager Vervoer bij evofenedex, passen de nieuwe cijfers in een trend van de laatste jaren. "Waar de stijgingen in het verleden - zoals in de jaren 2020 en 2021 - tussen de 0,7 en 1,9 procent lagen, zijn in de daaropvolgende periode de vervoerskosten procentueel fors toegenomen. Extreme uitschieters waren de COVID-19-jaren."
Reitsma vervolgt: "Hoewel de kosten nu beperkter zijn gestegen, zijn de jaarlijkse kostenontwikkelingen voor het wegvervoer en intermodaal vervoer nog steeds niet teruggekeerd naar het niveau van vóór 2022. Daarbij staan logistieke dienstverleners voor de uitdaging hun werkzaamheden steeds verder te verduurzamen. Dat vraagt om een gezamenlijke inspanning van opdrachtgever en opdrachtnemer in het goederenvervoer. Het belangrijkste doel daarvan is de efficiëntie verder te verbeteren en de kosten onder controle te houden."
Loonkostenontwikkeling
De gerealiseerde loonkostenontwikkeling komt in 2024 ten opzichte van 2023 uit op +5,47 procent. De verwachte loonkostenontwikkeling voor 2025 is daaraan bijna gelijk: +5,52 procent. Die verwachting is gebaseerd op het cao-akkoord. Dat bestaat in de kern uit loonstijgingen van 4 procent per 1 januari 2024, 2 procent per 1 juli 2024 en 4 procent per 1 januari 2025.
Brandstofkostenontwikkeling
De brandstofkosten stegen in 2024 met gemiddeld 0,8 procent ten opzichte van 2023. De gerealiseerde kostenontwikkeling in het wegvervoer (inclusief brandstofkostenontwikkeling) in 2024 varieert tussen de +4,1 en +5,2 procent. Veel ondernemers hanteren een brandstofclausule om de fluctuaties in de dieselprijs op te vangen. Ook passen bedrijven soms een energieclausule toe om fluctuaties in de prijs van elektriciteit en gas (gedeeltelijk) te kunnen opvangen.
Komende uitdagingen van duurzaam vervoer
Beleidsadviseur Ricky Voorn was namens evofenedex betrokken bij de samenstelling van het rapport 'Kostenontwikkelingen in het wegvervoer 2024-2025'. Hij concludeert dat in het wegvoer duurzaamheid een factor van belang begint te worden. "Zowel vanuit de behoefte van de klant als door wetgeving is duurzaam vervoer steeds belangrijker voor onze achterban. Verladers en vervoerders moeten daarom intensief samenwerken om de CO2-uitstoot in het transport te verminderen. Dat vraagt om meer communicatie, flexibiliteit en wellicht zelfs een andere manier van kijken naar logistiek van zowel de vervoerder als de verlader."
"De introductie van de eerste zero-emissiezones in januari 2025 zal daarbij mogelijk een eerste uitdaging vormen, maar daarna moeten de partijen vooral niet achterover leunen. Vervoerder en verlader moeten samenwerken om deze transitie soepel te laten verlopen", stelt Voorn.
Overige kostenontwikkelingen in 2025
Panteia verwacht dat in 2025 de rentekosten van het materieel met 25,2 procent toeneemt en de verzekeringskosten met 5,6 procent. De kosten van reparatie en onderhoud gaan naar verwachting met 3,8 procent omhoog. Voor dieselbestelauto's neemt de aanschafprijs fors toe, als gevolg van het vervallen van de vrijstelling voor de bpm vanaf 1 januari 2025.
Specifieke marktomstandigheden
Naast reguliere ontwikkelingen zijn er specifieke marktomstandigheden die invloed kunnen hebben op de kostenontwikkeling. Denk aan duurzaamheidsverplichtingen (CSRD), de smart tacho 2 en cybersecurity. Deze ontwikkelingen staan uitvoerig beschreven in het onderzoeksrapport van Panteia.
Ontwikkeling tolkosten
In de ontwikkeling van de tolkosten ziet Panteia differentiatie naar CO2-emissieklassen, waardoor de tolkosten voor zero-emissievoertuigen en euro 6-voertuigen steeds meer van elkaar gaan verschillen. In Nederland speelt dit vanaf 2026, als de vrachtwagenheffing wordt geïntroduceerd. Nieuw in de rapportage is de uitbreiding van de kostenontwikkeling voor zowel begeleid als onbegeleid vervoer naar Engeland.
Bron: evofenedex