"Dit is geen gemakkelijke beslissing, maar we hebben één kans om te proberen dit virus in te dammen." Met deze woorden kondigde de Australische premier Peter Malinauskas deze week de quarantaine aan van de Perfection Fresh kas in Two Wells. Op video's van lokale nieuwsbronnen is te zien hoe de medewerkers de faciliteit verlaten en hoe de tomaten worden weggegooid.
Het ToBRF-virus is inmiddels ook in Australië aan land. Het land zet, met vijf jaar vertraging ten opzichte van de eerste vondst in Europa, nu vergelijkbare rigoureuze stappen in de (ijdele) hoop het virus in te dammen.
Een uitbraak van het Tomato Brown Rugose Fruit Virus heeft ertoe geleid dat de Zuid-Australische regering drie teeltfaciliteiten in de staat in quarantaine heeft geplaatst, waarvan Perfection Fresh de grootste is, samen met locaties die verbonden zijn aan Gawler River Tomatoes en, volgens lokale nieuwsbronnen, South Australia Tomatoes.
Harde ingreep
Hoewel Perfection Fresh eerder heeft gewaarschuwd dat de bioveiligheidsbeperkingen van de Zuid-Australische overheid zouden kunnen leiden tot het verlies van tot 500 werknemers, heeft de Zuid-Australische Department of Primary Industries and Regions (PIRSA) toch besloten om de getroffen kassen in quarantaine te plaatsen. "Na maanden van nauwlettend toezicht sinds het virus in augustus voor het eerst werd ontdekt, was het doel om de verspreiding van het virus te voorkomen in de tomaten- en paprikasector die $230 miljoen waard is."
"Een deel van de uitroeiingsstrategie vereist een uitgebreide vernietiging, schoonmaak en desinfectie van de gewassen, waarvoor waarschijnlijk een aanzienlijk aantal medewerkers nodig is en die kansen kunnen bieden aan getroffen medewerkers", deelde de regering mee.
Premier Peter Malinauskas benadrukte de urgentie van de situatie door te zeggen: "De staatsregering onderneemt onmiddellijk actie om te proberen de tomaten- en paprikasector van $230 miljoen in onze staat te beschermen. Dit is geen gemakkelijke beslissing, maar we hebben één kans om te proberen dit virus in te dammen. Het in quarantaine plaatsen van deze kassen zal gevolgen hebben voor de werknemers en daarom heeft de overheid een taskforce opgericht om deze werknemers bij te staan. Dit omvat de oprichting van een Worker Assistance Hub in het Virginia Horticulture Centre, om werknemers en hun gezinnen toegang te geven tot de ondersteuning en diensten die ze nodig hebben."
De autoriteiten schatten dat de drie bedrijven met het virus minder dan 10% van de sector uitmaken.
"Gewoonweg verschrikkelijk"
De Perfection Fresh kas, gebouwd in vijf fasen, is met 43 ha de grootste in zijn soort op het zuidelijk halfrond. Het is onduidelijk of de hele kas in quarantaine wordt geplaatst. In een verklaring zei Michael Simonetta, chief executive van Perfection Fresh, dat het besluit van de overheid om de tomatenproductie in het noorden van Adelaide in quarantaine te plaatsen "volledig onnodig" was, omdat het virus onder controle was.
"De impact van de lockdown op onze werknemers en hun families is gewoonweg verschrikkelijk", aldus Simonetta. "Zonder tijdlijn voor wanneer de lockdown wordt opgeheven, hebben we geen andere keuze dan onze werknemers te ontslaan, van wie sommigen al vele jaren bij ons werken."
Simonetta zei dat Australische telers tonnen planten en vruchten hadden weggegooid op instructie van de autoriteiten die het virus beheren, ondanks het feit dat de gewassen niet geïnfecteerd waren.
De groenten en fruit van het bedrijf in andere delen van Australië zijn niet getroffen.
Eigenaar Harry Kapiris van Gawler River Tomatoes heeft de afgelopen week voor minstens $1,1 miljoen aan tomaten weggegooid en 30 werknemers ontslagen, nadat het virus vorige maand was vastgesteld. De inspanningen om het virus onder controle te krijgen hebben geleid tot beperkingen tussen de staten, waarbij vier staten producten uit de getroffen gebieden hebben geweigerd. De financiële gevolgen voor Kapiris reiken verder dan het directe verlies, met potentiële kosten als gevolg van quarantainemaatregelen geschat op $3-4 miljoen.
Uitroeiing
Volgens Clare Scriven, minister van Primary Industries and Regional Development, is uitroeiing mogelijk. "We blijven uniek in de wereld als een van de enige landen die deze ziekte nog kan uitroeien, met slechts drie getroffen gebieden in Australië op dit moment, dus we zijn absoluut toegewijd om alles te doen wat we kunnen om te helpen en te pleiten voor de mensen van wie het leven is veranderd als gevolg van de inval van dit virus."
"De staatsregering is zich terdege bewust van het leed dat deze situatie en de onzekerheid eromheen veroorzaken bij de getroffenen. Deze taskforce is een vitale stap om ervoor te zorgen dat we deze werknemers kunnen helpen bij hun volgende stappen en hen kunnen ondersteunen op de korte en langere termijn, en om nauw samen te werken met de sector om zoveel mogelijk werknemers snel te herplaatsen in soortgelijke banen in hun lokale omgeving."
Taskforce
Onder de tientallen mensen die hun baan zijn kwijtgeraakt, bevindt zich arbeidsmigrant Sharon Tarisesei, die zegt dat veel van haar collega's zich ongerust voelen. "Veel van hen maken zich zorgen dat ze geen werk kunnen vinden om rond te komen," zegt ze. "Ze zijn erg bezorgd - ze zijn bang dat als ze ontslagen worden, ze niet meer aan het werk komen. Wat gaat er dan gebeuren? Ze hebben kinderen en gezinnen om voor te zorgen. Het zal moeilijk worden."
Om de getroffen werknemers te helpen, voert de onlangs opgerichte Taskforce, die wordt voorgezeten door PIRSA en bestaat uit hooggeplaatste vertegenwoordigers van de belangrijkste overheidsinstanties en AusVeg, onmiddellijk maatregelen uit. Een hulppost voor werknemers zal ondersteunende diensten bieden, waaronder een verbinding met Centrelink, het Rode Kruis en Lutheran Care, advies over financiële zaken en hulp bij herplaatsing binnen de sector.
Services Australia springt ook bij en biedt prioritaire toegang tot haar gespecialiseerde Financial Information Services (FIS) Officers, die werknemers kunnen helpen bij ontslagvergoedingen, pensioenuitkeringen en Centrelink-betalingen en hen kunnen doorverwijzen naar andere lokale diensten. De taskforce zal nauw samenwerken met de regering om alle mogelijke manieren van steun voor werknemers en hun gezinnen te onderzoeken, op basis van de nationale Emergency Plant Pest Response Deed.
Lees meer bij ABC.
PIRSA heeft de assistance hub geopend: tobrfv-assistance-hub-has-been-established
Voor meer informatie:
The Government of South Australia
premier.sa.gov.au
pir.sa.gov.au
PIRSA-hotline: 1800 931 314