In een droge zomer kan er te weinig water beschikbaar zijn om gewassen in de land- en tuinbouw te besproeien. Gezuiverd afvalwater kan hiervoor een oplossing zijn. In dit water kunnen nog chemische stoffen en ziekteverwekkers (bacteriën en virussen) zitten. Deze mogen geen schade veroorzaken aan mensen, planten en dieren. Het RIVM heeft samen met WUR (Wageningen University & Research) en NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) vastgesteld aan welke eisen dit water ten minste moet voldoen.
Chemische stoffen
Er bestaan al normen voor verschillende chemische stoffen in water. Om gezuiverd afvalwater veilig voor besproeiing te kunnen gebruiken zijn ook grenswaarden vastgesteld als het gaat om het veilig kunnen eten van groenten en dierlijke producten. Deze grenswaarden zijn met de bestaande normen vergeleken. De strengste waarde bepaalt het criterium.
Ziekteverwekkers voor mensen
Van bacteriën en virussen die schadelijk zijn voor mensen zijn de risico's in kaart gebracht. De hoeveelheid E. coli (Escherichia coli) (de zogenoemde poepbacterie) is een belangrijke graadmeter voor ziekteverwekkende micro-organismen die via poep worden overgedragen. De hoeveelheid E.coli die in het water is toegestaan hangt af van het type groente (rauw te eten of niet) en de methode van besproeien (wel of niet op blad).
Ziekteverwekkers voor planten
Deze ziekteverwekkers komen vaak ook voor in de bodem. De hoeveelheid ziekteverwekkers die gezuiverd afvalwater zou toevoegen is verwaarloosbaar klein. Er is alleen een risico bij de glastuinbouw. In deze vaak steriele omgeving kunnen kleine aantallen toegevoegde ziekteverwekkers namelijk al schade veroorzaken.
Vervolgonderzoek 2024
In 2024 gaat dit onderzoek verder. Dan wordt gekeken naar de invloed van chemische stoffen en ziekteverwekkers op drinkwaterbronnen. Ook is er aandacht voor omwonenden en voorbijgangers die waterdeeltjes kunnen inademen die bij het sproeien vrijkomen.
Waarom dit onderzoek?
Europese wetgeving stimuleert sinds 2020 om bij droogte gezuiverd afvalwater te gebruiken voor de besproeiing van gewassen. Nederland heeft deze wetgeving in juli 2023 geïmplementeerd. In dit onderzoek is een toetsingskader ontwikkeld, om te zorgen dat mensen, planten en dieren voldoende beschermd zijn.
Bron: RIVM