Tholen - Na een moeizame periode komt de kasgroentenmarkt inmiddels weer een beetje op gang. Dit vertelt Jonathan Vandesande van het Belgische FMB. "We zitten natuurlijk veel op Duitsland en bijvoorbeeld in Beieren hebben ze tot de eerste week van september verlof, maar die komen nu allemaal terug. Het betekent dat er weer wat vraag ontstaat, maar de aanvoer loopt snel terug", aldus de handelaar van de Vlaamse exporteur, die volgend jaar haar 100-jarig bestaan viert.
"Tot en met augustus heeft iedereen nog zijn moestuin staan en elke kleine teler heeft eigen tomaten. Nu zie je dat het wat kouder wordt en dat het langzaam gedaan is", legt Jonathan uit. "Het betekent dat er voor ons weer wat leven in de zaak komt. Het is tot nu toe namelijk nog een erg rustige zomer geweest, maar omdat het lokale Duitse product langzaam verdwijnt, is de transitie weer ingezet. Echter, de aanvoer van de kasgroenten loopt snel terug."
Dit geldt eigenlijk voor alle soorten, stelt hij. "Je merkt dat in komkommers overal tekort is en ook paprika's wordt stilaan minder. De laatste twee weken was er nog wat Moldavisch of Pools alternatief product, maar dat loopt ook terug. Eenzelfde situatie zien we in tomaten. Het Poolse aanbod wordt daar ook steeds minder. Iedereen is naar Spanje aan het kijken, maar die hadden de laatste weken hittegolven, dus we horen dat de kwaliteit daar ook niet over houdt."
"Bijvoorbeeld Spaanse komkommers, waar ze mee beginnen, alvorens paprika en tomaten de markt op komen. Deze zijn dan wel goedkoop, maar na twee dagen kunnen ze deze al niet meer verkopen. Voor de Belgische telers is het een superseizoen, omdat de prijzen al heel de zomer hoog zijn. Dat gaat ook nog wel even zo blijven tot er goede kwaliteit Spaanse komkommers komen, maar dat wordt dus een lastig verhaal. Ik zie het aanbod in de komende tijd eerder krapper worden dan dat het meer wordt, waardoor de prijzen nog wel even aanhouden."
Slechtste tomatenseizoen in jaren
Dat de prijzen in deze dagen redelijk de lucht in schieten, is zeker in de tomaten geen overbodige luxe, want daar is het tot nu toe heel slecht geweest. "Sinds eind augustus is het een vraagmarkt, maar daarvoor is het misschien wel het slechtste zomerseizoen wat ik in de laatste jaren heb gezien. Sinds corona hebben de prijzen niet meer zo laag gelegen. Het is verrassend, want ik had verwacht dat we zulke prijzen nooit meer zouden zien", legt Jonathan uit.
"De eerste vier jaar na de pandemie hebben we namelijk vooral met tekorten te maken gehad. Dat had natuurlijk grotendeels te maken met eerst het ToBRFV-virus en daarbovenop nog de gascrisis. Er werd dus minder geteeld en wat geteeld werd, ging kapot aan het virus. Het zal misschien raar klinken, maar achteraf was dat virus misschien een zegen. Bij een beperkt aanbod is de totaalopbrengst voor de teler namelijk hoger. Zij waren destijds dus beter af."
"Daarom had ik, en met mij velen, ook gedacht dat we nooit meer die marginale wegsmijtprijzen van 15 tot 20 cent per kilo zouden zien in tomaten. Ook door inflatie, waardoor de kosten voor telers fors gestegen zijn", vervolgt de handelaar. "Toch blijkt het wel degelijk mogelijk. Telers hebben natuurlijk ook extra gezet, omdat ze de laatste jaren mooie prijzen hebben gekregen. Bovendien zijn er resistente rassen en de energieprijzen zijn laag, dus iedereen besloot ervoor te gaan. Het levert veel meer extra volume op, maar helaas bleef de vraag, zeker in Duitsland, achter."
De mindere koopkracht is hier met name debet aan. "We horen ook van klanten dat de koopkracht in Duitstalige landen, wat onze grootste afzetmarkt, minder is. Duitsland is ook het land waar het meest gespaard wordt van het bruto-inkomen ten opzichte van wat ze uitgeven. Zeker in de gastronomie geven zij het niet uit, omdat deze inmiddels onbetaalbare prijzen verlangen. Die zitten namelijk met exponentiële prijsstijgingen ven personeel en huur, die ze door moeten berekenen aan consumenten. Dan zie je dat de afzet in zijn totaliteit minder wordt. Over het algemeen betekende dit dus toch een slechte stemming."
Appelen in revival
Jonathan kijkt daarom alvast vooruit op het winterseizoen, waarbij voor FMB met name hardfruit en wintergroenten de klok slaan. "Hardfruit is ook een interessantere markt dan kasgroenten momenteel. Met kasgroenten gaan we nog door tot eind oktober, midden november met kleinere volumes. Dan kom je in de tweespan met Spanje, maar dat is traditiegetrouw ieder jaar zo. Wij stappen dan over op hardfruit en wintergroenten."
"Hierbij zien we dat appels echt aan een revival bezig zijn qua prijsvorming", gaat hij verder. "Tot 3 à 4 jaar geleden kon niemand zijn appelen kwijt en bleef men aan het einde van het seizoen met een massastroom zitten, dat uiteindelijk naar de persers ging. Nu worden ze voor de oogst al vastgelegd voor het seizoen, dus dat is een goede zaak. Er stonden natuurlijk ook te veel appelbomen, dus zijn er veel gerooid in de laatste jaren. Het betekent dat we nu een gezonde markt kunnen verwachten."
Dit trekt zich, zo stelt Jonathan, ook door naar de peren. "Ook daar kunnen we werken met prima prijzen. Wel zijn daar, overigens net als bij de appels, meer grove maten. Kleinere peren heeft niemand echt, dus je ziet dat er vorige, en ook deze, week nauwelijks prijsverschillen zijn tussen de grote en kleine peren. Het is eigenlijk de omgekeerde wereld, wat voor ons niet per se positief is. De Duitse markt verlangt namelijk vooral kleinere peren. De grotere maten gaan naar het Oostblok, Frankrijk of blijven deels op de binnenlandse markt. Toch zullen we ons ook de wintermaanden weer prima bezig kunnen houden", besluit Jonathan.
Voor meer informatie:
Jonathan Vandesande
Frans Michiels & Zn (FMB)
Kempenarestraat 50A - Bus 3
2860 Sint-Katelijne-Waver, België
Tel.: +32 15 560600
[email protected]
www.fmb.be