In de tuinbouw is schaalvergroting nog altijd een veel gebezigde term en ook een ambitie die veel ondernemers uitspreken. Het zou een noodzaak zijn gelet op toekomstgericht ondernemen. In NRC uit WUR-oud-hoogleraar Jan Douwe van der Ploeg kritiek op die gedachte, voor de hele agrarische sector in Nederland.
"We hádden een verdienmodel. Dat was doorgaande schaalvergroting, intensivering, specialisatie en marktverovering. Goed beschouwd is dat model failliet, omdat de Nederlandse landbouw en veeteelt tegen ecologische, wettelijke en financiële grenzen aan lopen. En toch wil de agrarische sector er helemaal niet vanaf. In plaats daarvan kijken boeren steeds naar de overheid: garandeer ons een verdienmodel. Boeren, dat waren toch zelfredzame ondernemers? Of zijn ze in dienst van de overheid?"
De oud-hoogleraar is kritisch op de kabinetsplannen, waarin 'nieuwe verdienmodellen' niet gespecifieerd worden. Het kabinet zet volgens hem vooral in op minder regelgeving, versoepeling van milieunormen, technologische oplossingen voor vervuiling, geen gedwongen krimp van de veestapel.
Van der Ploeg pleit voor een terugkeer naar de kleine boeren van vroeger in de krant en meer diversiteit in agrarische sector, dus niet alleen maar steeds grotere bedrijven. "Het klinkt al snel nostalgisch, maar het boeiende is dat de verdiencapaciteit van kleinere, ecologische boeren boven die van meer geïndustrialiseerde landbouw kan uitkomen. Het vergt wel meer arbeid, maar er zijn minder investeringen en kosten en er gaat minder geld naar toeleveranciers, voor bijvoorbeeld kunstmest. Eerst zijn de opbrengsten lager, maar met kennis en vakmanschap kunnen de inkomsten heel behoorlijk worden."
Bron: NRC (€)
Foto index: ID 54126852 © Dennis Van De Water | Dreamstime.com