Er wordt onderzocht welke organische (rest)stromen geschikt zijn om veen te vervangen in groeimedia. Dat gebeurt binnen het VLAIO-LA-project ALTER-PEAT. In een eerste fase van het project werd een inventarisatie en karakterisatie uitgevoerd om zicht te krijgen op de kandidaten. Dit leidt vandaag al tot een lijst van 38 materialen. Alle aangeleverde stromen ondergingen labotests waaruit een geschiktheidsscore bleek.
Ondertussen is er genoeg kennis beschikbaar om de eerste aardbeiproeven op te starten met de stromen die voldoende potentieel hebben. Op 14 augustus werd een najaarsteelt Elsanta op de stellingen geplaatst in een proef met maar liefst 104 testveldjes. Inagro deelt wat ze allemaal gaan onderzoeken in die ene serreafdeling.
Verschillende mengverhoudingen van grondstoffen
Grondstoffen met een score hoger dan tien op 16 worden beschouwd als kanshebbers om veen als een bulkmateriaal te vervangen. Ze beschikken over:
- een licht zure pH,
- een beperkte EC,
- een hoog organisch koolstofgehalte,
- een laag anorganisch koolstofgehalte
- en een gematigde bulkdensiteit.
Daarnaast is het risico op stikstofimmobilisatie laag en zijn ze stabiel overheen de tijd. Zowel Inagro als het Proefcentrum in Hoogstraten doen dit najaar een screening van deze kanshebbers. In overleg met de onderzoekers uit Hoogstraten werden de selecties voor beide locaties gemaakt.
Deze producttypes werden in drie verschillende concentraties (25%, 50% en 75%) ondergemengd bij een puur veensubstraat:
| Houtvezels (3x) | Houtige biochar |
| Schors | Verwerkte grasvezels |
| Schorscompost | Afgeteeld substraat |
| Droge plantenvezels (4x) | Kokosproduct |
Stromen met een lagere score als onderdeel van een veenvrij groeimedium
Grondstoffen met een iets lagere geschiktheidsscore -tussen 7 en 10 op 16- hebben één of meerdere eigenschappen die al dan niet sterk afwijken van het optimum. Bij gebruik van grote hoeveelheden verwacht Inagro opbrengstderving of kwaliteitsverlies. Maar dat wil niet zeggen dat ze geen nuttige bijdrage kunnen leveren aan een substraatmengsel, weliswaar in kleinere concentraties. Zo werden afgelopen maanden enkele composten en digestaten (restproduct vergisting) aangeleverd waarvan een verhoogde instabiliteit en/of een hoge EC-waarde werden vastgesteld. Bij Inagro viel de keuze voor twee digestaten. Deze werden aan 25% bijgemengd aan een substraatmengsel bestaande uit 40% houtvezel, 40% kokosproduct en 20% schorscompost. Ook de toevoeging van wat houtig biochar aan dit veenvrije mengsel zal in deze teelt worden onderzocht.
PlantPad in de strijd voor een goede waterbalans
Bij hoge mengpercentages van producten met een minder goede waterretentie, loop je als teler het risico dat er veel drain wordt gemaakt, het substraat inteert en als gevolg onvoldoende vocht en nutriënten beschikbaar kan stellen aan de plant. De firma PlantPad ontwikkelde een gelpad dat onderin de pot kan geplaatst worden en leidt tot een verbetering van de waterbalans. Het middel zorgt volgens hen voor "een zuurstofrijker substraat met voldoende extra waterbuffer (bij hoge temperaturen), minder uitspoeling van meststoffen en resulteert in een gezonder wortelgestel en een voller gewas". Het product bestaat uit een plat juten zakje waarin gelkorrels zijn aangebracht. Het volume van deze korrels neemt gigantisch toe nadat water wordt toegevoegd. Een simulatie (zoals zichtbaar op de foto hieronder) toont aan dat 1 pad tot wel 1L water vasthoudt. Enkele potten waar hoge hoeveelheden houtvezel werden bijgemengd, werden voorzien van een pad.
Monitoring van het wortelmilieu met sensoren
De substraatsamenstelling wijzigen heeft grote gevolgen voor zowel de fysische als de chemische eigenschappen ervan. Vaak worden extra nutriënten ingebracht of bevat het mengsel elementen die elementen vastleggen. De ene stroom is dan eerder wat hydrofoob, terwijl de andere vroeg of laat fungeert als een spons. Via verschillende metingen zal Inagro die effecten trachten in kaart te brengen. Zo werd van elk mengsel één pot op een apart afvoergootje geplaatst, zodat onderzoekers van Inagro op regelmatige basis de drainhoeveelheid en -eigenschappen kunnen nagegaan. Eén week na opplanten waren er potten die nog geen drain vertoonden, terwijl andere een drainpercentage van meer dan 50% kenden. Continue monitoring van het vochtgehalte en de EC wordt mogelijk gemaakt door 18 sensoren die permanent in de proef zijn aangebracht. De hoge plantdichtheid van vier trayplanten per pot laat niet toe om de sensoren bovenin te plaatsen. Daarom werden de twee meetpinnen op uniforme manier dwars door de zijkant van de pot geprikt.
Voor meer informatie:
Inagro
Tel: 051 27 32 00
[email protected]
www.inagro.be