Tholen - "Het weer is lastig, maar tot nu toe komen we er redelijk goed doorheen," zegt Arjen Bevelander van Tuinderij Bevelander begin juli over de vollegrondstuinkruidenteelt. Arjen spreekt van een uitdagend jaar waarin het, met het maximaal benutten van de droge uren, telkens nog wel lukt om de wekelijkse aanplantingen te doen. "Onder deze omstandigheden kunnen we nog geen twee dagen vooruit plannen. We maken een grove planning en doen de werkzaamheden op het moment dat het kan."
De oogst geeft hier en daar wat uitval, merkt de tuinder op. Zo ziet hij dat plantenvoeding soms uitspoelt door de vele regen en dat ook de hoge ziektedruk een rol speelt. "Doordat er zoveel water beschikbaar is, is er minimale wortelgroei waardoor de vitaliteit van de plant onder druk staat en deze vatbaarder is voor ziekten."
Oogstmachine
Waar de klimatologische omstandigheden voor uitdagingen zorgen, ziet Arjen dat het ook aanzet tot innovatie; een terrein waar Tuinderij Bevelander vaak mee bezig is. "We zijn niet bang van innovatie. We worden nu steeds creatiever in het oogsten van onze producten, maar we kijken ook breder: bijvoorbeeld naar de kruidenteelt op water of we richten de focus op machines."
Zo is Arjen bezig om een energieneutrale oogstmachine te bouwen. "De machine is volledig zelfvoorzienend en rijdt op stroom die wordt opgewekt met zonnepanelen op de machine zelf. Daarmee wordt de accu opgeladen. Ook als de machine stilstaat, kan de accu opladen en op die manier verwachten we voldoende stroom te genereren voor onze werkzaamheden."
"Waar de oogst eerder volledig met de hand werd gedaan, kunnen we met deze oogstmachine de fysieke belasting van de medewerkers aanzienlijk reduceren. We zetten in op arbeidsverlichting en daarmee maak je het werk leuker." Een belangrijk aspect, ook voor de invulling van arbeid, merkt Arjen op. "Op dit moment is arbeid voor ons geen probleem, maar je moet er wel alles voor doen. Het heeft onze volle aandacht."
Teelt op water
Een andere innovatie, de teelt van kruiden op water, pakte anders uit dan verwacht, geeft Arjen aan. Teelttechnisch was het dik in orde, merkt hij op, maar vooral de arbeidsintensiteit van deze manier van telen heeft roet in het eten gegooid. "Wil je deze teelt renderend krijgen, moet je schaalvergroting toepassen en automatiseren. Dat vergt een enorme investering waarbij het de vraag is of de markt het extra volume dat opschaling met zich meebrengt, kan opnemen."
"Het gevaar van opschalen en volledig automatiseren is dat je met een productoverschot blijft zitten. Want in dat geval zijn er al enorme kosten gemaakt voor teelt en handmatige oogst zonder dat daar opbrengst tegenover staat. Dus daarom is het heel belangrijk om voor de teelt op water het product te kiezen dat daarvoor ruimte biedt in de markt." Uiteindelijk heeft Tuinderij Bevelander geconcludeerd dat een dergelijke opschaling van productie en de afzetmogelijkheden daarvoor momenteel niet overeenkomen.
Toekomstbestendig
Eén van de grootste uitdagingen noemt Arjen de toekomstbestendigheid van de kruidenteelt. "Hoe kunnen we een gezond gewas blijven telen met minder kunstmest en chemie? Dat is een uitdaging, zeker in combinatie met de verandering van het klimaat." Ondanks de beschikbaarheid van voldoende zoet water, blijft ook dat aspect een zorg, geeft Arjen aan. "De beschikbaarheid van zoetwater is van levensbelang. In grote delen van de wereld is er een tekort. Dus we zullen moeten zorgen dat we het bewaren en veiligstellen."
Toch blijft de tuinder positief. "Hoewel uitdagend, biedt het telen van kruiden een enorme kans. Kruiden zijn een waardevolle aanvulling van een gezonde maaltijd. En als consumenten minder vlees gaan gebruiken, willen ze toch een andere smaakmaker. Ik verwacht eerder een toename in vraag dan een afname."
Arjen voorziet dat, om de klimatologische uitdagingen het hoofd te bieden, de kruidenteelt van de toekomst deels overdekt zal zijn. "Daarmee kunnen we de risico's beperken, productbeschikbaarheid beter garanderen en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen terugbrengen. Van onze teelt is nu zo'n 10 procent bedekt en ik verwacht dat we de komende vijf jaar richting 50 procent bedekte teelt zullen gaan."
Dit artikel verscheen eerder in editie 7, 38e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Tuinderij Bevelander 
Tel. 0187-741011
[email protected]
www.tuinderijbevelander.nl