Tegen vier betrokkenen bij kas die vol zonnepanelen ligt, maar waarin niet of nauwelijks geteeld wordt, is een last onder dwangsom opgelegd door de gemeente. Zij gingen hiertegen in verweer. De rechter verklaart hun beroep gegrond, maar is het wel met de gemeente eens dat er tegen het project opgetreden mag worden.
Na controles in de zomer van 2022 besloot de gemeente Peel en Maas een last onder dwangsom op te leggen. Bij controles bleek dat er geen agrarische activiteiten plaatsvonden in de kas, terwijl er zonnepanelen elektriciteit leverden. Dat is volgens de gemeente in strijd met het geldende bestemmingsplan.
Tegen de last onder dwangsom gingen de betrokkenen in verweer. Een aanpassing van de last onder dwangsom volgde, in zoverre dat de overtreding beëindigd kon worden door te stoppen met de elektriciteitsopwekking en levering aan derden. Op dat moment zou de last onder dwangsom vervallen. Ondertussen kon de gemeente zich nog eens buigen over het bestemmingsplan.
Klimaatcellen
Dit voorjaar vond een nieuwe controle plaats. Op het perceel stonden toen vier kleine klimaatcellen. Verder blijkt uit het controlerapport dat in de rechtszaak is behandeld dat op het perceel een diesel stroomaggregaat aanwezig was om te dienen als stroomvoorziening voor die klimaatcellen. De zonnepanelen waren niet gekoppeld aan de klimaatcellen tijdens de controle. De aanwezigheid van de klimaatcellen voor teelt wordt door de rechter aangemerkt als 'beperkte agrarische bedrijfsvoering'.
Te beperkt, zo valt op te maken uit de uitspraak. De betrokkenen voeren aan dat door een veelvoud aan omstandigheden er vertraging is ontstaan. Zo gaat het om 'een hoog innovatief project', zijn er 'hoge kosten' mee gemoeid en was er sprake van 'slechte weersomstandigheden'.
De betrokkenen vragen om een voorlopige voorziening te treffen. De rechter ziet hier geen aanleiding voor. We citeren: "Als er op het perceel al van een glastuinbouwbedrijf van enige omvang kan worden gesproken, dan opereert dat bedrijf los van de stroomopwekking die plaatsvindt via het bouwwerk met zonnepanelen. Die stroomopwekking is dan nog steeds verboden."
Vorderingen te laat
Waar de betrokkenen bij het project wel succes hebben, is op het een technisch puntje. De gemeente legde de last onder dwangsom in 2022 aan vier personen op. Met succes voeren zij aan dat één van de betrokkenen ten onrechte is aangemerkt als overtreder. Tegen de aanvrager en ook houder van de verleende omgevingsvergunning is een last onder dwangsom opgelegd, maar omdat de gemeente handhaaft niet op basis van die omgevingsvergunning en die omgevingsvergunning ook is gerealiseerd en dus is uitgewerkt, ontkomt één van de vier betrokkenen aan de last onder dwangsom. Deze persoon haalde eerder ook al het nieuws met een vergelijkbaar plan met kassen in Friesland.
De betrokkenen wijzen voor het project in Limburg erop dat er al veel werk en geld in het project zit. Het gebruik van het bouwwerk met de zonnepanelen is volgens hen 'op korte termijn' in overeenstemming met het bestemmingsplan. De juiste mensen voor de voorgestane innovatie vorm van glastuinbouw zijn inmiddels aangetrokken, de eerste van de grotere klimaatcellen zal binnenkort kunnen worden geplaatst vanuit de opslag en de juiste aansluiting van de zonnepanelen op de klimaatcellen staat ook in de planning, geven zij aan.
Landelijke discussie
Alles samen maakt volgens de rechter nog altijd niet dat bij het project in strijd met het bestemmingsplan stroom opgewekt kan blijven worden om daarmee de al geïnvesteerde kosten terug te verdienen. Zij hebben, zo benadrukt de rechter, bovendien sinds het opleggen van de last onder dwangsom al bijna twee jaar tijd gehad om de stroomopwekking onderdeel te maken van een glastuinbouwbedrijf van enige omvang. Dat is niet gebeurd, zo bleek uit de controle dit voorjaar. De last onder dwangsom dateert al uit 2022.
Na het schrappen van de naam blijft de rest van het bestreden besluit overeind en ook de last onder dwangsom voor drie van de vier betrokkenen. Hoger beroep bij de Raad van State tegen de uitspraak van de Rechtbank Limburg van 20 augustus is mogelijk.
In de glastuinbouw is er discussie over projecten zoals hierboven. Meerdere kassen zijn de afgelopen jaren vol gelegd met zonnepanelen, maar er zijn twijfels in hoeverre er dan ook nog in de kassen geteeld kan worden en of dat dan nog volgens alle regels is. Glastuinbouw Nederland pleit voor regulering en vecht projecten aan waarover men twijfels heeft. Een zaak in de gemeente Venlo haalde dit voorjaar nog het nieuws.