Hoogweg Paprikakwekerijen is de grootste paprikateler van Nederland. Klein beginnen en groots dromen heeft ertoe geleid dat deze kwekerij de ruimte vond om die ambitie waar te maken, inmiddels op vier locaties. Ook op dit moment is de kwekerij weer aan het uitbreiden. In Horticoopmagazine Blad geeft energiemanager Erik Hoogweg antwoord op een serie vragen over schaalvergroting en de kansen die dat biedt op het gebied van onder meer energie en verpakken.
Erik ging zijn vader achterna. Die begon het bedrijf in 1987 in Nootdorp met tomaten. Het bedrijf is in de jaren gegroeid van 6,8 naar 160 hectare. Sinds 1998 draait alles om de paprikateelt, sinds 2008 ook in de Flevopolder waar locaties in Luttelgeest en Marknesse zijn gerealiseerd.
De stap naar de Flevopolder sloot perfect aan bij de groeiambities van Leo Hoogweg. "Ook vandaag kijken we continu uit naar manieren om ons bedrijf te blijven ontwikkelen. Ons streven daarbij is dat we het telen en verpakken van onze paprika's zelf in handen hebben, en dat realiseren we door schaalvergroting. Inmiddels kweken we onze paprika's op vier locaties in Luttelgeest en Marknesse, en vanaf eind 2024 komt er een nieuwe locatie van tweeëndertig hectare bij."
Dankzij schaalvergroting is Hoogweg Paprikakwekerijen grotendeels zelfvoorzienend in het verpakken van paprika's. Welke voordelen levert dit op?
"Door de grote schaal waarop wij onze paprika's telen, hebben we de mogelijkheid om het sorteren en verpakken van de paprika's te automatiseren. Zo hebben we op alle locaties de faciliteiten om de paprika's te sorteren en op onze locatie in Marknesse worden de paprika's ook gelijk (klein)verpakt voor de verkoop in supermarkten. Er is hierdoor geen transport nodig tussen onze locaties en een handelshuis, en het eindproduct kan direct door naar de afnemer. Door zelf te verpakken, elimineren we als het ware een schakel uit de keten. Dit is niet alleen efficiënter, maar door het verminderde transport ook een stuk duurzamer!"
Welke andere innovatieve oplossingen zetten jullie in voor verduurzaming van jullie processen?
"Op het gebied van duurzaamheid proberen we altijd vooruitstrevend te denken. Onze missie is om kwaliteitspaprika's te telen op een duurzame en tegelijkertijd zo efficiënt mogelijke manier. Ook daarbij speelt schaalvergroting een rol. Het geeft ons de mogelijkheid om processen onder eigen dak in te vullen op een manier die voor ons werkt. Dat is natuurlijk een luxe die niet iedere teler kent, daar zijn we ons terdege van bewust.
Wij hebben de mogelijkheid om bepaalde projecten op te zetten die normaliter op kleine schaal niet worden opgezet. Zo realiseren we verschillende projecten op het gebied van warmte en energie. Het warmtenet van alle locaties en het distributienet voor vloeibare CO2 zijn beide in eigen beheer aangelegd. Hiermee kunnen we onze warmtebehoefte invullen op een zo duurzaam mogelijke manier.
Op dit moment wordt twee derde van onze warmtevraag in de kassen voorzien met geothermie (aardwarmte). Daar komt dus geen gas aan te pas. Daarnaast hebben we sinds vorig jaar een groot aantal zonnepanelen gelegd op de daken en waterbassins. In de zomer leveren die meer stroom op dan we kunnen verbruiken. In dat geval zetten we de stroom door middel van een e-boiler om in warmte. Op die manier gaat er nooit energie verloren."
Warmte is een 'hot topic' in menig tuinbouwbedrijf. Wat doen jullie om het warmtebehoud in jullie kassen te optimaliseren?
"Op alle locaties die na 2009 gebouwd zijn, maken we gebruik van diffuus glas. Waar traditioneel glas het zonlicht weerkaatst, laat de coating van diffuus glas meer zonlicht en dus meer warmte door. Bij paprika's geldt: iedere procent extra zonlicht betekent hogere productie. Door het gebruik van diffuus glas kunnen we uit dezelfde vierkante meter kas tot wel 10% meer paprika's oogsten. Wat betreft warmtebehoud denken we sowieso graag vooruit. De afgelopen twee jaar hebben we dubbele schermen geïnstalleerd in alle kassen en op de nieuwe locatie die nu wordt gebouwd, wordt dit de standaard. Eerder hing in de kassen één scherm dat 's nachts de warmte binnenhoudt. Met het tweede doek kunnen we nog meer warmte behouden, waardoor we besparen op de warmte die nodig is en wordt verbruikt. Dat vind ik een heel mooie verduurzaming!"
Het efficiënt inzetten van deze middelen maakt het voor jullie mogelijk om duurzaam te produceren. Hoe kijken jullie naar de toekomst van de tuinbouwsector als het gaat om duurzame productie?
"Het is belangrijk om bezig te blijven met energie, nu en voor de toekomst. Dit kan namelijk nog wel eens een uitdaging worden voor onze sector. Als telers straks energiebelasting moeten gaan betalen over het gas dat in de warmtekrachtkoppeling (WKK) gaat, zal de kostprijs van de WKK's veel hoger worden. Bij Hoogweg Paprikakwekerijen gaan we in de toekomst steeds meer warmte halen uit aardwarmte, biomassa en warmtepompen. Dat is een vrij complex proces, maar vanuit duurzaamheidsperspectief een zeer positief voornemen. Dit soort alternatieven gaat een grote rol spelen in de verduurzaming van de sector, en daar moeten wij als telers samen voor zorgen. Hetzelfde geldt voor het invullen van de CO2-vraag. Enerzijds willen we minder gas verbruiken om de kassen te verwarmen, anderzijds hebben we CO2 nodig in het productieproces. Die CO2 moet ergens vandaan komen, wat betekent dat het extern moet worden aangeleverd. Dit is een moeilijke markt, omdat de CO2 simpelweg niet voorhanden is in de hoeveelheid waar vraag naar is."
De noodzaak om in de CO2-behoefte te voorzien, zal niet afnemen in deze sector. Hoe gaan jullie om met die wetenschap?
"Wij verkrijgen onze CO2 op dit moment van meerdere afvalverwerkers, maar ook wij beseffen dat dit in de toekomst een stuk lastiger wordt. Daarom kijken we naar de mogelijkheid om achter onze biomassaverbrandingsinstallatie een CO2-afvanginstallatie te bouwen. Bij dit proces produceren we warmte die nodig is in de kas. De CO2 die hierbij vrijkomt wordt vervolgens gestript van de rookgassen, opgevangen en vervloeid. Door zelf de CO2 te produceren, behouden we de kwaliteit die we nu van externe partijen krijgen, maar hoeven we dit voor een groot deel niet meer aan te laten voeren. Dit biedt voor Hoogweg Paprikakwekerijen een eventuele uitkomst, maar we moeten ook collectief blijven zoeken naar oplossingen. Zodat we in de toekomst sectorbreed in de CO2-behoefte kunnen blijven voorzien."
Lees hier het hele interview met Erik waarin hij ook ingaat op waterverbruik en arbeid.
Voor meer informatie:
Hoogweg Paprikakwekerijen 
[email protected]
www.hoogweg.nl