Tholen - De opkweek van tomatenplanten in een vertical farm gaat snel praktijkrijp zijn. Die verwachting spreken ze uit bij Artechno Growsystems na een reeks nieuwe proeven met een nieuw teeltsysteem: AVF+ Young Plants. "De investeringsbereidheid is er, zeker nu de voordelen van deze technieken specifiek worden aangetoond", ziet Sven Duijvestijn, Sales Consultant Vertical Farming bij het Westlandse bedrijf met vestigingen in Maasdijk en De Lier.
Sven uiterst rechts op GreenTech Amsterdam dit jaar
Uitval omlaag
In De Lier doet het bedrijf momenteel testen met AVF+ Young Plants. "Eind vorig jaar zijn we na een klantvraag met nieuwe testen gestart met tomatenopkweek." Sven weet dat er al vaker naar de mogelijkheden voor opkweek van tomatenplanten in een vertical farm is gekeken. Dat ging niet altijd goed.
Met nieuwe technische ontwikkelingen slagen de proeven, gericht op vroege fases in de opkweek, nu wel. Het entproces is uiterst gevoelig en ook opkweek van onder- en bovenstam luistert nauw. Voor entherstel richten telers nu in hun glazen kas een plastic tunnelkas in, weet Sven. Daarin is klimaatcontrole niet optimaal. "Het proces is sterk afhankelijk van de kennis van de teler en van een goed klimaat. Uitval voorkomen blijkt in de kas een flinke uitdaging."
In de proef, samen met een Nederlandse plantenkweker, is het in een AVF+ Young Plants Compact wel gelukt uitval laag te houden. "Ons doel was minder dan 5% uitval bij entherstel. Na twee cycli zaten we al op slechts 2% en na 4 cycli lag het slagingspercentage op 100%", deelt Sven. "Dit plantje maken in de kas lukt ons maar drie weken per jaar", zei de teler. Nog meer dan opkweken in de donkere winter blijkt opkweken bij hoge zoninstraling een uitdaging."
Energie besparen
Bij opkweek in een vertical farm is er geen sprake van winter of zomer. Het is mogelijk het klimaat volledig naar eigen inzicht in te stellen. In de Nederlandse situatie ziet Sven vooral kansen voor de AVF+ Young Plants Compact. "Onze schaalbare vertical farmsystemen zijn volledig geklimatiseerd en ingericht voor opkweek. Ze maken het voor telers mogelijk kostenefficiënt op schaal op te kweken." Een van de eerste dingen, zo niet het eerste, waar de teler naar kijkt bij opkweek is naar de kosten per plantje, weet hij. "Het teeltsysteem moet ten dienste staan van het best mogelijke plantje."
Wat niet iedereen verwacht is dat er met opkweken in een vertical farm energie bespaard kan worden ten opzichte van opkweek in de kas, legt Sven uit. "Je hebt namelijk maar minimale lichtniveaus nodig in de eerste stadia van de opkweek. Uit ons systeem gaat een Nederlandse plantenkweker geen 45-centimeter tomatenplanten uitleveren."
Bij entherstel in de kas levert de zon vaak veel meer licht dan nodig is. "Dat is soms 2,5 keer zoveel dan bij ons in de vertical farm. Vanwege de instraling van de zon loopt ook de temperatuur op. Die warmte moet je wegkoelen. In ons teeltsysteem heb je dat niet. In de opgezette businesscase hebben we al uitgerekend en gezien dat we competitief zijn qua kosten per plantje. Samen met de klant gaan we nu de vervolgstappen bepalen, het werken naar de beste configuratie voor hun opkweek."
Versnelling
De afgelopen jaren kreeg Artechno volgens Sven eigenlijk alle Nederlandse opkwekers weleens op bezoek. Bedrijven oriënteren zich op de mogelijkheden van meerlagenopkweek. Niet alleen voor tomaat, maar ook voor andere gewassen. Artechno deed recent ook proeven met chrysant en kalanchoë, gericht op betere en snellere beworteling. "In kalanchoë zagen we dat een versnelling tot wel dertig procent mogelijk is. Die beter bewortelde plant komt in de kas vervolgens ook sneller in knop."
De mogelijkheid om de opkweek te versnellen was ook zichtbaar in de tomatenproef. In de tomatenproef wist Artechno de periode voor entherstel ook te versnellen, van normaal 7 dagen naar 5 dagen. "En 4 dagen is ook mogelijk als we nog wat meer finetunen."
De opmars van robotica voor bijvoorbeeld enten vraagt om uniforme planten. In een vertical farm is dat goed mogelijk met volledige controle over de opkweekomstandigheden.
Grote stappen zetten
Bij dat finetunen ziet Sven ook nog kansen om de plantdichtheid te verhogen, zodat er nog meer plantjes per laag in de vertical farm passen. "Met de AVF+ Young Plants Compact heb je factor 6 à 7 minder ruimte nodig voor opkweek ten opzichte van in de kas." Daarbij houdt hij rekening voor de ruimte die er nodig is voor onder meer transportbanden.
De vertical farm kan bij een teler in een hal bij de kas geplaatst worden en daar geïntegreerd worden in het teeltproces. Bij opkweek op 10 lagen in een AVF+ Young Plants Compact is het mogelijk op 150 vierkante meter vloeroppervlak evenveel op te kweken als omgerekend op ongeveer 6000 vierkante meter vloeroppervlak in de kas.
Maar dat is dus niet het enige voordeel waarop ze bij Artechno graag wijzen. Dat nu ook de opkweekresultaten goed zijn in tomaat maakt dat ze verwachten dat de eerste AVF+ Young Plants Compact eind 2024 of begin 2025 in gebruik genomen wordt bij een Nederlandse opkweker. En ook internationaal is er interesse, waarbij er ook de keuze is uit de AVF+ Freestyler, die eventueel in een kas geplaatst kan worden, en de AVF+ Explorer, voor onderzoek. "We kunnen met opkweek in een vertical farm in veel gewassen nog grote stappen maken. Veel grotere stappen dan in sla en kruiden, waar vertical farming zich al meer bewezen heeft."
Voor meer informatie:
Artechno Growsystems
Tel: +31 (0)174 512051
[email protected]
www.artechno-growsystems.com/avf-hybrid