Tholen - Geld verdienen met wat de natuur geeft - dit principe, dat ook de basis is van de AGF-teelt en handel, zet Richard Lanser van de Tholense AGF-handel Corazonmarkt en Corazonbox door met de wonderlijke boomsoort Paulownia. "De teelt hiervan is zeer geschikt voor agroforestry en kan een omzet opleveren van 250.000 euro per hectare met één houtoogst zo vertelt Richard.
In Corazonland werkt Richard aan natuurlijk, gezond en zelfvoorzienend samenleven door eigen voedselproductie in een innovatieve proeftuin, een landwinkel, tuincentrum. Het is ook een duurzaam kenniscentrum waar workshops en cursussen worden gegeven. Nieuwste project is de teelt van Paulownia in de proeftuin, de verkoop van Paulowniastekken en teeltadvies. Corazonland wordt gefinancierd vanuit Stichting Corazon, een christelijke non-profit organisatie met als doel kerken en de wereldwijde samenleving te verduurzamen.
Paulownia komt uit Azië en heeft daar de status van wonderboom verkregen. De boom groeit het beste in een voedselrijke en vochtvaste bodem, maar kan ook relatief goed tegen voedselarme of schrale grond en levert lichtgewicht hardhout op. De boom bereikt in tien jaar tijd een lengte van 12 meter en een doorsnede van 45 tot 60 centimeter. Het hout is geschikt voor allerlei bouwmaterialen, voor daken, deuren en kozijnen alsook voor wieken van windmolens, meubels muziekinstrumenten en surfplanken. "Vanwege de honingraat celstructuur is het hout sterk, flexibel en licht. Paulowniahout weegt maar 260 kilo per kuub, eikenhout is bijna drie keer zo zwaar," zegt Richard.
Het wonder van Paulownia zit hem niet alleen in de opbrengst van kwalitatief goed productiehout, maar is door zijn bijzondere eigenschappen een duurzame investering. Paulownia biedt namelijk ook een oplossing voor de uitdagingen op het gebied van CO2 en stikstof. "Paulownia is de snelst groeiende boomsoort op aarde en vangt tijdens de groei enorm veel CO2 en stikstof af," vertelt Richard. "Dat komt vooral door de grote bladeren die een diameter kunnen bereiken van 0,80 meter. Bedrijven met een CO2-probleem kunnen contracten afsluiten met mensen die Paulowniabomen hebben staan of van plan zijn deze aan te planten. Zo is het niet alleen een manier om CO2-uitstoot te verminderen, maar ook een aantrekkelijke mogelijkheid voor mensen om een extra zakcentje te verdienen. Bovendien kunnen bedrijven hiermee de eerste tien jaar van de aanplanting voorfinancieren, wat bijdraagt aan een circulaire economie."
Paulowniablad kan ook gebruikt worden als groenbemester of als veevoer. Het gewas legt stikstof in vergelijkbare hoeveelheden vast als luzerne (alfalfa), dat één van de beste stikstofbinders is. Verder draagt het uitgebreide wortelstelsel van Paulownia bij aan een betere bodemstructuur, wat zorgt voor verbeterde gasuitwisseling en waterretentie in de bodem.
In Nederland is Erik Litjens uit Deest de eerste ondernemer die de bomen op commerciële basis is gaan telen voor het hout. Richard Lanser is vaste verkooppartner van Litjens en heeft Paulownia aangeplant op Corazonland. De teelt is namelijk heel goed te combineren met een andere teelt. "Ook voor veetelers met grasland is het een uitkomst," voegt Richard toe.
De boom kan op landbouwgrond worden geteeld omdat het een zogenaamd C4 gewas is en niet als boom wordt gezien. "Telers kunnen de Paulownia relatief eenvoudig aanplanten. Het is geen heel arbeidsintensieve teelt. Van dezelfde boom kun je meerdere keren oogsten, omdat hij na de kap opnieuw (snel) aangroeit aan de buitenkant van de stomp. Daar komen sapstromen opnieuw op gang. Dit wil zeggen dat er vanuit één plant zo'n tien keer geoogst kan worden, goed voor jaren teelt zonder herplanting."
Richard rekent voor dat 400 bomen op een hectare, met een beschikbare ruimte van tien meter tussen rijen voor een ander gewas, deze 240 ton CO2 vastleggen met een geschatte waarde van 36.000 euro aan carboncredits en 100.000 euro houtomzet. Richard: "De waarde van het hout zal alleen maar meer worden, want bouwhout wordt steeds duurder, omdat er steeds strengere eisen worden gesteld aan duurzaamheid in de bouw. In 2030 moet 30% van de te bouwen woningen bestaan uit bio-based materialen, maar in Nederland is er geen echte houtproductie meer. Die loopt via natuurgebieden. Met de teelt op Nederlandse agrarische bodem kan de Nederlandse markt worden voorzien van lokaal en duurzaam bouwhout."
Maar als je niet commercieel naar Paulownia kijkt is het ook nog een waardevolle boom. "Met de uitbundige bloei van grote lilablauwe bloemen en zeer grote bladeren is de Paulownia een bijzondere verschijning," besluit Richard.
Dit artikel verscheen eerder in editie 6, 38e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Stichting Corazon 
[email protected]
www.corazon.nu