"De regering heeft met vertical farming op het verkeerde paard gewed. Dat geldt niet alleen voor Singapore, maar het gebeurt ook in Europa en de VS," zegt James Lin, CEO van V+ Agritech, als reactie op de recente onrust op de Singaporese markt. V+ Agritech is een leverancier van hybride vertical farms. Wat is er momenteel gaande op de markt van vertical farming?
"Het klopt dat er een aantal vertical farms zijn gesloten en dat er schaalverkleining is doorgevoerd in Singapore. Zonder kennis van zaken is het moeilijk om daar de oorzaak van te achterhalen. Bij Urban Farming Partners blijven we ervan overtuigd dat indoorteelt de toekomst van de tuinbouw is," reageert Grace Lim, oprichter en CEO van GroGrace op de speculaties in de markt. GroGrace is in 2022 een samenwerking aangegaan met Urban Farming Partners Singapore om een vertical farm op te zetten die gebruik maakt van teelt op vijvers (Deep Water Culture) om bladgroenten te telen voor de binnenlandse markt.
Opschudding
"Het is duidelijk dat ook Singapore niet ontkomt aan uitdagingen op de vertical farmingmarkt. De uitgaven van de eerste vertical farms waren veel te hoog waardoor ze failliet gingen of moesten stoppen," vertelt Laura van de Kreeke van Growy, het bedrijf dat &ever in Singapore heeft overgenomen. Laura verwacht dat er in de toekomst meer vertical farms zullen omvallen.
"Het nieuws veroorzaakte nogal wat opschudding in de sector en veel bedrijven gaven geen commentaar toen ze werden benaderd. Sommige ondernemers vonden innovatie belangrijker dan de commerciële levensvatbaarheid van hun onderneming. Ze gaven te veel geld uit," zegt Lionel Wong, oprichter van Upgrown Farming, een adviesbureau van CEA in Singapore. "De meeste mensen zijn cynisch omdat ze de huidige situatie ontkennen."
De sector kan veel van haar fouten leren, vindt Lionel. "Het grotere probleem is de rol die deze bedrijven spelen. Ze zijn vaak zowel teler als leverancier van vertical farm systemen. Er ontstaat dan een grijs gebied over wat er te gelde moet worden gemaakt en dat zorgt voor onduidelijkheid. In nieuwe markten zoals Singapore is er geen duidelijke scheiding tussen leveranciers en telers.
Uiteindelijk is het gewoon sla
James legt uit dat de voordelen niet opwegen tegen de kosten omdat het gewoon om groenten gaat en niet om een stuk duur vlees. Om verwarring te voorkomen benadrukt de CEO van V+ dat hij een groot voorstander is van lokale teelt. Het moet echter wel economisch zinvol zijn. "Import heeft de Singaporese markt gedomineerd. In 2022 importeerde Singapore 96% van de bladgroenten en op dit moment is dat nog steeds 97%."
James wijst erop dat de lokale teelt krimpt en ziet dat de bedrijfskosten momenteel torenhoog zijn met energiekosten van omgerekend €0,28 per kw/u. Geïmporteerde bladgroenten hebben een gemiddeld prijskaartje van omgerekend €1,86 per kilo. Indoor geteelde producten in verpakkingen van 200 gram worden voor een bedrag van tussen de €2,80 en €3,73 verkocht. "Wie betaalt er nu het dubbele of driedubbele voor sla?"
Xander van de Zande, CEO van DanDutch: "Er zijn nog steeds veel producten uit Japan in de supermarkten te zien en dat is het gevolg van de bedrijfsmodellen van vertical farms die niet kloppen. De teelt op verplaatsbare gootsystemen is nog steeds sterk aanwezig in eigen land."
James Lin en Nelson Tan van V+ AgriTech op de foto bij hun proefinstallatie in Singapore
Sterk gesubsidieerde import goederen
Waarom zijn geïmporteerde producten zoveel goedkoper dan lokaal geteelde producten? Is dat niet een beetje in strijd met het door de overheid gestelde doel van 30% in 2030? James legt uit dat buitenlandse bedrijven de producten die het land importeert sterk subsidiëren. "Singapore is echter een beetje een vreemde eend in de bijt omdat we onze eigen teeltbedrijven niet subsidiëren. Alles is duur hier, dus hoe kunnen lokale telers concurreren met geïmporteerde producten? Het probleem is niet hoe je het moet telen maar de manier van verkoop. De producten zijn namelijk veel te duur. Sommige telers kunnen een groot deel van hun producten niet verkopen en moeten het eigenlijk weggeven. Door gebruik te maken van hybride modellen, waarbij verticale kweektorens en een overdekte opstellingen worden gebruikt, zullen de kosten dalen."
Veel kansen
Ondanks dat er nog veel onduidelijk is met betrekking tot de vraag is Laura hoopvol. "De prijzen in Singapore zijn goed en er is nog steeds vraag vanuit de markt. Je moet echter wel de kosten onder controle hebben en dan met name het energieverbruik." Volgens Laura past Growy goed in Singapore en langzaamaan de volledige teeltcapaciteit van 7500 m² in gebruik nemen. Gezien het grote marktpotentieel wil Growy een tweede vertical farm met de steun van EDB, SFA, de overheid en universiteiten in Singapore bouwen.
Ard en Laura van de Kreeke van Growy
Hoe kunnen deze uitdagingen overwonnen worden?
Ondanks de huidige uitdagingen is Grace hoopvol voor de toekomst. "We krijgen veel steun van de Singaporese overheid en dat is belangrijk voor ons. We hopen in de toekomst meer steun te ontvangen."
James neemt het standpunt in dat de overheid alle vertical farms zou moeten opkopen op dezelfde manier zoals het openbaar vervoer van de overheid is. "Toen het openbaar vervoer nog geprivatiseerd was waren de prijzen heel hoog. Dat veroorzaakte klachten en opstand in de samenleving. De overheid besloot om alle treinnetwerken weer zelf te gaan beheren. Het was eerst een commercieel bedrijf en nu is het eigendom van overheid zodat het voor iedereen goed toegankelijk is. Zoiets zou ook gerealiseerd kunnen worden voor vertical farming. Als de overheid voedsel als een publieke behoefte ziet zouden ze alle vertical farms op kunnen kopen. Ze zouden de telers kunnen betalen en vaste prijzen kunnen afspreken om de lokale teelt van voedsel te stimuleren en garanderen."
Grace Lim van GroGrace
Kunnen telers gebruik maken van hernieuwbare energiebronnen om de kapitaaluitgaven te verlagen? "Via zonne-energie kan het niet. Je kunt je vertical farm subsidiëren, maar dat is niet afdoende omdat LED-belichting 60% van de energiekosten vormen. In Singapore werkt LED-belichting niet."
James ziet zonne-energie pas een grotere rol spelen als de technologie van zonnepanelen is verbeterd. Deze techniek vangt momenteel slechts 20-30% van het licht op. Grace is het met James eens: "Vooruitgang op het gebied van hernieuwbare energie zorgt ervoor dat de indoorteelt van groenten toeneemt."
Grace vindt dat er voorlichting moet komen over de ondersteuning van lokaal geteelde producten. "De campagnes National Courtesy Campaign en de Singapore Kindness Movement zijn daar voorbeelden van. Een vergelijkbare campagne om de ondersteuning van lokale producten te promoten zou effectief kunnen zijn. Het doel moet zijn om alle bevolkingsgroepen met de campagne te bereiken. Daarbij maakt het niet uit of het om jonge kinderen op school, ouderen of welgestelde gemeenschappen en buurtbewoners gaat."
Dit artikel verscheen eerder in het Engels op onze zustersite Vertical Farm Daily.