Denk na voordat je kweekt - of beter gezegd: denk na voordat je geld uitgeeft. Als er één les te leren valt van de eerste dag van de Leafy Hydroponics Summit, dan is het deze wel. Aangezien de mogelijkheden voor automatisering in een slakas hoog zijn, lijkt het misschien eenvoudig om een bedrijf op te zetten.
De sprekers benadrukten maandag dat het niet makkelijk is om succesvol te zijn als je niet weet met welke klanten je te maken krijgt. Of het nu gaat om je teeltsysteem, je LED-installatie, je transplantatielijn of je naoogstbehandeling, je investeerder moet het ermee eens zijn. Zonder toestemming zul je je financiële partner ook niet kunnen overtuigen. Zelfs investeerders hebben het belang ervan inmiddels misschien wel geleerd.
Klik hier voor de fotoreportage.
Eerste editie
De eerste editie van het Leafy Hydroponics System vond in Breda plaats. De dag, die werd georganiseerd door Cultivators, bracht 200 slaspecialisten van over de hele wereld samen. De hoofdspreker van de dag, Lambert van Horen van de Rabobank, sprak over het verschil tussen financieren en investeren. Hij ging in op de rol van de Rabobank. "De bank wil risico's mijden. Wij werken met spaargeld en richten ons vaak op relatief lage terugverdientijden en een laag risico. Dit kan in tegenspraak zijn met investeerders die juist op zoek zijn naar een hoog risico en een hogere winstgevendheid."
Slakassen
Ondanks de uitdagende marktomstandigheden gelooft Lambert nog steeds in het potentieel van slakassen in Noord-Amerika. "We denken dat het positief is dat er meer binnenlandse geteelde sla in de supermarkt te vinden is. Dus aan de ene kant is er de Californische teelt in de vorm van een aantal lokale overdekte kassen voor het hogere segment in de schappen van de supermarkten. We denken dat de VS Europa zou kunnen volgen, waar over het ongeveer 20% binnen wordt geteeld en 80% buiten. Op dit moment wordt in de VS 8% binnen geteeld en 92% buiten. We zien nog steeds een stijgende lijn in de supermarkt."
Omschakelingen
Kijkend naar het investeringsniveau in kassen in de VS ziet hij dit als een kans op de lange termijn. "De drang naar meer indoorteelt is er in alle soorten groenten en fruit, niet alleen in bladgroenten. Overal ter wereld beschermen we onze gewassen. Soms gaan we van buitenteelt naar lowtech, soms gaan we van lowtech naar buitenteelt in de grond, en soms juist naar hightech, CO2 toevoegende kassen. Maar overal zien we een trend naar meer technologie in AGF. Vooral vanwege de bevolkingsgroei, de koopkracht en het overheidsbeleid. Aan de aanbodkant zien we minder volatiliteit in de teelt. Dus we zijn positief over de langetermijnfactoren."
(Plantentop) verbranding
Vervolgens kwam Marc Celis van Rijk Zwaan aan het woord over het voorkomen van (plantentop) verbranding in Rijk Zwaan. Hij legt de nadruk op het definiëren van de verschillende soorten plantentopverbrandingen en de oorzaken ervan - die divers kunnen zijn. Uit proeven blijkt bijvoorbeeld dat het calciumgehalte van de planten een rol speelt bij het ontstaan van plantentop verbranding. Maar er is meer. Veel van de ruim 200 toehoorders maakten enthousiast aantekeningen bij zijn tips over kunstlicht, het belang van intensiteit, het spectrum en hoe het de kweek als geheel beïnvloedt.
Lichtintensiteit
Joost van Rooij van Heliospectra introduceerde het productaanbod van het bedrijf en ging dieper in op het belang van het spectrum en de lichtintensiteitbalans. "Hoe hoger de intensiteit, hoe hoger het gewicht. De accumulatie van biomassa is gecorreleerd aan de lichtintensiteit", zei hij. "Maar zegt het gewicht alles?" Hij legde de verschillende productkwaliteiten uit waar telers naar kunnen kijken en hoe een bewuste keuze tussen efficiëntie, output, investering, voorkeuren van telers en doelen belangrijk is.
Verrood
De toepassing van verrood is een belangrijk hulpmiddel bij dynamische belichting en nieuw onderzoek laat zien dat er vele mogelijkheden zijn. Maar let ook op de risico's: 15-20% meer verrood kan leiden tot een groter gewas maar ook tot meer verbranding en gele bladeren. Het aanpassen van het felle rood met 2-5% zorgt voor een hoger gewicht en meer chlorofyl. Daarom lijkt op dit moment tien procent verrood zeer interessant, hoewel het ook hier weer van de omstandigheden afhangt.
Klik hier voor de fotoreportage.
Automatiseringsmogelijkheden
Dankzij alle automatiseringsmogelijkheden lijkt het misschien makkelijk om te automatiseren, vertelde Ad van Laardonk van Flier Systems. Hij benadrukte echter ook dat het belangrijk is om zorgvuldig te automatiseren. "Ideale automatiserings- en mechanisatieoplossingen passen bij de specifieke behoeften van een teler en minimaliseren mogelijke risico's", bewees hij aan de hand van verschillende voorbeelden.
Teeltadvies
Na de lunch zorgde Tim van Hissenhoven met Cultivators ervoor dat de bezoekers betrokken bleven door in te duiken op de nieuwe gewastypen en hun toepasbaarheid in verschillende teelttypen. "Wetende dat we veel soorten en factoren hebben om rekening mee te houden, zijn er ideale systemen om op te telen", concludeerde hij.
"Je moet verschillende typen overwegen waarbij je begint met een hoge dichtheid en eindigt op dezelfde manier zodat je niet hoeft te herplanten. Babyblad, kleinblad en tienerblad kan automatisch worden geoogst en alleen tienerblad moet worden verplant. In tegenstelling tot hele kroppen die vaak worden verplant en handmatig worden geoogst."
Dat is belangrijk, want de optimale afstand tussen de planten en het verplanten zijn van groot belang. Een optimale dichtheid bij het opkweken, in het hele systeem en in de eindfase, is belangrijk. Niet alleen om kwaliteitsverlies te voorkomen maar ook om het eindproduct en het plantgewicht bij de oogst te bereiken.
Het doel van adviesbureau Cultivators is het leveren van efficiëntie en winstgevendheid, gedreven door voedselveiligheid, kwaliteit en consistentie. Dit vereist een kas, hardware, kweek- en operationele kennis, de software en teeltinputs, genetische substraat en voedingsstoffen. "Dit heeft allemaal invloed op de uiteindelijke efficiëntie en winstgevendheid." Het kopiëren van een succesvolle kas is geen optie omdat de lokale omstandigheden sterk verschillen.
Verschil DFT en NFT
Tim onderzocht de verschillen tussen DFT en NFT en bewees dat, hoewel beide systemen, afhankelijk van de specifieke kenmerken van het teeltsysteem, optionele transplantatiestappen bieden, DFT geen automatische afstand tussen de transplantaties biedt. Dat resulteert in een gemiddeld lagere plantdichtheid en een lagere teelt/m2. De telers creëerden een impact van de systeemkeuze voor individuele business cases en gaven inzicht in hoe deze opties je bedrijf kunnen optimaliseren.
Waterkwaliteitsbeheer
Tim beschreef waterkwaliteitsbeheer als een soort zwarte doos maar met een grote impact op winstgevendheid. Om de resultaten te optimaliseren moet je zorgen voor een schone start, desinfectie en een goede behandeling, met aandacht voor je uitgangsmateriaal, regelmatig onderhoud en technische mogelijkheden. Het zuurstofgehalte en de watertemperatuur zijn later hulpmiddelen om de teelt verder te verbeteren. Net als de metingen om biofilm te voorkomen en de pH stabiel te houden.
Slahype
Het moge duidelijk zijn: na de slahype ziet hij dat de markt stabiliseert, waarbij mensen tegenwoordig serieuzer zijn en om hulp vragen. "Ik zeg niet dat vertical farming geen positie heeft in deze wereld maar we zien wel dat ze actief op zoek zijn naar oplossingen om winstgevender te worden." Hij benadrukt het belang van een economisch gedreven opzet, niet het toepassen van technologie om de technologie.
Klik hier voor de fotoreportage.
Van oogst tot opslag
De volgende in de rij was Joost Somford van Jasa, die zijn praatje aftrapte met een eerste gedachte over het belang van naoogst voor bladgroenten, iets waar hij in gespecialiseerd is. Hij legde het proces uit van oogst tot opslag. Hij benadrukte ook hoe belangrijk het is om contact te maken met je klant en zijn werkelijke vraag te achterhalen omdat dit je keuzes in de opstelling deels zal sturen. Bijvoorbeeld in de gewenste productkwaliteit en naoogstwensen. Jasa helpt telers deze vraag te identificeren en begeleidt telers bij het onderzoek en het vinden van de juiste oplossing. Dit resulteert niet alleen in een betere houdbaarheid maar kan ook de noodzaak voor koel- of droogfaciliteiten wegnemen.
Verpakkingen
"Je moet ervoor zorgen dat het hele gebied na de oogst het product eruit haalt zoals je het hebt geteeld en het op dezelfde manier naar de klant en de consument brengt." De oplossingen van Jasa beantwoorden aan de volatiliteit van de markt en de klanten. "Persoonlijk denk ik dat we naar bagging solutions gaan, omdat dat het het meest milieuvriendelijk en goedkoopst is. Maar mensen verwachten nu hoogwaardig product in een tray. We zien dat elke staat overgaat op verpakken, van foodservice naar verpakken. De wereld verandert en als je wilt investeren is dit belangrijk om naar te kijken: wat doe je over vijf jaar?" Jasa gebruikt hun ervaring en internationale netwerk om trends als deze te herkennen.
Voorbereiding is belangrijker omdat het tijd kost om een kas op te zetten, en het stelt je ook in staat om je voor te bereiden op automatisering: het realiseren van verwerkings- en outputaantallen. Maar ook het bepalen van je budget, de vergelijking met arbeid en het breekpunt. "Het heeft geen zin om in automatisering te investeren als het je geen inkomsten oplevert", zegt hij eenvoudigweg.
Kurt Cornelissen van Hortiplan sprak over de teelt van teen leaf en het verschil tussen direct zaaien en verplanten. Hortiplan is gespecialiseerd in het mobiele gotensysteem.
Teeltsysteem
Direct zaaien biedt een hoge flexibiliteit in zaaidichtheid en is geschikt voor de kleinste blaadjes. Er is geen operator nodig. De ruimte-efficiëntie is echter lager, net als het kiempercentage, en er zijn geen vervangingsmogelijkheden voor niet-gekiemd zaad. Het vergt ook een hogere investering. Kiezen voor één transplantaat, met een individuele plug, is een goedkopere optie en biedt flexibiliteit in de keuze van het substraat en de selectie van het verplanten van jonge planten.
Het oppervlak kan maximaal benut worden, wat resulteert in een hogere output/kg/m. Het systeem is geschikt voor individuen tot 100%. Het is echter niet ideaal voor de kleinste bladlengte en je hebt te maken met vaste plantgaten, waardoor je minder flexibel bent in de tijd. Nogmaals, het kiezen van de beste optie hangt af van je markteisen: direct zaaien zal resulteren in kleinere bladeren en een grote hoeveelheid niet-sla. Terwijl een transplantaat geschikt is voor grotere bladeren en voornamelijk sla.
Telerservaringen
Genoeg over leveranciers, laten we eens luisteren naar de verhalen van telers. Pieter Slaman met Little Leaf Farms en met Pura Hoja vertelde over het echte telersleven, terwijl Tim van Hissenhoven met Cultivators een mondiaal perspectief bracht. Hun verhalen lieten zien dat het uiteindelijk een telerswereld blijft: er zijn richtlijnen, automatisering, plannen en adviezen, maar uiteindelijk blijft een groene duim een noodzaak. Vooral gezien de huidige omstandigheden, met een toenemende druk op het gebied van klimaat, plagen en ziekten, arbeidsmanagement en stijgende kosten voor irrigatie en bemesting, is het geen gemakkelijke taak om alles in balans te brengen. Leveranciers kennen misschien de technologie, maar telers kennen hun gewas.
Semi-gesloten kassen
Marc Middeldorp van Van der Hoeven ging dieper in op semi-gesloten kassen en hoe de luchtstroom in de teelt van sla kan worden geactiveerd. Minimale luchtverversing is één van de doelen, zoveel mogelijk hergebruiken om een gesloten klimaat te voorkomen. Ja, omdat alle lucht naar boven gaat, bestaat het klimaat aan de bovenkant. "Het buitenklimaat is een bron van lucht, geen invloed. Je wilt het gebruik van hulpbronnen minimaliseren. De manier waarop we dat doen is door de grenslagen rond de bladeren te verstoren. We manipuleren convectie, oftewel de luchtbeweging. Jaarrond, elk moment van de dag." Dit resulteert in een continue luchtbeweging door de hele kas, niet alleen aan de bovenkant.
Hij vertelde hoe de evolutie van kassen leidt tot een hogere opbrengst, voedselveiligheid, innovatie en duurzaamheid . Maar ook hier zijn de bedrijfsrisico's en het gebruik van hulpbronnen hoger.
ModulAIR kas
Het bedrijf deed een levenscyclusanalyse van hun ModulAIR kas, die bewees dat de kas weliswaar duurder is in aanschaf, maar een lager CO2-verbruik per kg sla oplevert in vergelijking met een Venlokas. Hij voegde eraan toe dat de inputs van de kas slechts drie procent van de totale CO2-uitstoot blijken te zijn, waarbij energie de grootste is over de totale levensduur. Dit is deels te danken aan het specifieke ontwerp, dat is gemaakt met een eenvoudige installatie in gedachten. "Gemakkelijker schoon te maken en adiabatische koeling in de nacht, waardoor koeling vaak minder nodig is - hoewel dit natuurlijk ook kan worden toegevoegd." Door verwarmde en gekoelde lucht te mengen, kunnen de ideale temperaturen in de kas worden bereikt. "Als je kas op de juiste manier is ontworpen, kunnen we je helpen het perfecte klimaat voor je gewas te creëren."
Scherming
De laatste lezing van de dag was voor Ton Habraken met Svensson. Hij besprak de verschillende functies van een thermisch scherm, waaronder thermische isolatie, lichttransmissie, warmteafgifte, vocht- en luchtdoorlatendheid en het creëren van diffuus licht ("meet in Hortiscatter over Haze"). Ton liet met zijn warmtecamera de effecten van deze functies op een gewas, de uniformiteit van het klimaat in de kas en de gewastemperatuur zien. Hun oplossingen ClimaFlow en ParPerfect zijn ontwikkeld om de penetratie van het gewas te verhogen door diffuus licht en verticale luchtbeweging te creëren voor een optimale teelt.
Klik hier voor de fotoreportage.
Voor meer informatie:
Leafy Hydroponics Summit
Tel: +31 6 12 14 69 95
[email protected]
www.cultivators.nl