Afgelopen week waren forse opwaartse prijssprongen waarneembaar op de gasmarkt. De TTF gasprijs - klik hier voor de meest actuele cijfers - voor levering in het eerste kwartaal van 2025 oversteeg zelfs even de 40 €/MWh, het hoogste niveau sinds december vorig jaar.
Deze opleving, zo weet het Franse energieconcern Engie, zou worden veroorzaakt door een aantal factoren:
- Het Oostenrijkse energiebedrijf (OMV) heeft aangegeven dat Gazprom mogelijk de gasleveringen zal stopzetten die nog onder een oud leveringscontract vallen vanwege een juridisch dispuut. Het bedrijf ontvangt jaarlijks nog ruim 5 miljard m³, grofweg 40% van de totale toevoer dat vanuit Rusland via Oekraïne richting Europa wordt getransporteerd. Begin juni zal duidelijk worden of dit ook daadwerkelijk impact heeft op de importvolumes.
- Daarnaast overweegt Europa sancties op Russische LNG-leveringen in te voeren, die niet per se de toevoer naar Europa verbieden, maar de doorvoermogelijkheden voor Rusland beperken. Vorige week werden documenten gepubliceerd rondom eventuele aanvullende sancties tegen Rusland, waarbij de afhankelijkheid van Russisch gas afgebouwd wordt. Vorig jaar kwam 15% van al het gas wat in de EU gebruikt wordt nog uit Rusland. Het document wat besproken gaat worden moet alle obstakels duidelijk maken, zodat de EU zo snel mogelijk (uiterlijk 2027) zonder fossiele energie uit Rusland kan. Dit is niet zozeer nieuw, maar de intentie om het "zo snel mogelijk" te doen is de reden dat prijzen stijgen.
- De in aanbouw zijnde Amerikaanse Golden Pass LNG-terminal, die begin 2025 opgeleverd zou worden, heeft te maken met een faillissement van de hoofdaannemer. Dit zal, conform de huidige inschattingen, leiden tot een vertraging van 6 maanden in de bouw van deze LNG plant die een groot LNG-volume vertegenwoordigd van circa 8 miljard m³.
Bovenstaande ontwikkelingen zorgden voor een krappe aanbodperceptie op de gasmarkt en waren aanleiding om deze risico's in te prijzen.
PowerHouse, dat zoals gebruikelijk op woensdag ook weer met een verwachting voor komende week komt, is minder zeker van de oorzaken. "Afgaande op de fundamentals is de stijging niet
te verklaren", zo schrijft men, om vervolgens ook te wijzen op onderhoud in Noorwegen en LNG dat vanuit Amerika naar Azië gaat en niet naar Europa.
Gas op uitbreiding elektriciteitsnet
Om ruimte te creëren op het volle stroomnet moet het elektriciteitsnet snel worden uitgebreid. De procedures om een vergunning te verlenen voor een energieproject nemen op dit moment veel tijd in beslag. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) wil dit versnellen. Met een voorstel voor aangepaste regelgeving kan de juridische procedure bij nationale en regionale energieprojecten tot 1,5 jaar worden versneld.