Tholen - Het winterseizoen is bezig. In hoeverre maakt Belgisch en Nederlands aanbod dan plaats voor importproducten? Door de hoge energieprijzen was er vorig jaar weinig aanbod vanuit de Belgische en Nederlandse kassen waardoor supermarkten overschakelden naar import uit Zuid-Europa. Hoe staat het er dit jaar voor? In vakblad Primeur vroegen het aan de retailers zelf om meer inzicht te krijgen in hun aanbod en strategieën voor het winterseizoen. Hieronder een overzicht.
Delhaize Supermarkt (België): “Grof segment tomaten zal grotendeels Belgisch blijven”
Volgens woordvoerder Roel Delkelver van Delhaize zal dit jaar meer belichte Belgische teelt beschikbaar zijn dan vorig jaar. Vorige winter werd gekenmerkt door hoge energiekosten, waardoor het aanbod volledig wegviel. Het aanbod uit België is echter nog steeds lager dan het volume van 2021, en er wordt een verschuiving opgemerkt naar de teelt van meer dikke en trostomaten en minder cherrytomaten.
De vraag of er overgeschakeld wordt naar import uit Zuid-Europa is afhankelijk van de beschikbaarheid van Belgische teelt, indien er niet voldoende Belgische teelt/volume voorhanden is, sch
akelt Delhaize over naar Zuid-Europa. Delkelver: “Deze beslissing kan invloed hebben op de prijs en de marge van producten, maar dat hangt volledig af van de dynamiek tussen vraag en aanbod.”
Wat betreft het assortiment van seizoensproducten voor de komende winter, blijft bij Delhaize de nadruk liggen op het gebruik van Belgische producten waar mogelijk. “Ons grof segment van tomaten zal nog steeds grotendeels Belgisch blijven, dit in tegenstelling tot vorig jaar waarbij we geen Belgisch product hadden. Wortelen, prei, aardappelen, appelen en peren blijven uiteraard 100% Belgisch tijdens de winter.”
Tenslotte spant Delhaize zich in om klanten bewust te maken van de voordelen van het kopen van seizoens- en lokale AGF-producten. “We willen in onze folder meer en meer de focus gaan leggen op onze seizoenen en de producten die daarbij horen. Zo zullen we bijvoorbeeld in week 3 van 2024 onze kolen een extra plaats geven in de folder.”
Colruyt Group (België): “San Marzano of Ruby Red blijven in belichte teelt doorlopen”
Ook bij Colruyt Group zal er meer aanbod beschikbaar zijn in belichte tomaten vergeleken met vorige winter. “Dat heeft te maken met de energieprijzen die gunstiger zijn enerzijds, en anderzijds kwam er ook meer vraag uit de retail die het de vorige winter lastiger had om voldoende kwalitatief product te sourcen in het buitenland,” laat woordvoerder Paulien Kurris van Colruyt Group weten.
Voor het standaard AGF-assortiment en kruiden schakelt Colruyt Group over naar import uit Spanje en Marokko. “Enkel kleine trostomaatjes of grote premium tomaten zoals San Marzano of Ruby Red blijven in belichte teelt doorlopen. Onze Spar-winkels gaan als enige wél door met belichte losse tomaten en trostomaten.” De omschakeling naar importproducten hoeft niet noodzakelijk de prijzen en marges te beïnvloeden. Zoals Pauline aangeeft: “ Het omschakelen naar importproduct geldt voor iedereen. Verder zijn belichte teelten niet voor elk product beschikbaar en hangt hier ook een prijskaartje aan.”
Wat betreft het aanbod aan AGF deze winter, kunnen klanten een verschuiving verwachten. Typische wintergroenten zoals kolen, prei, witloof, pompoenen en vergeten groenten zullen meer aandacht krijgen en wordt het tomatenassortiment qua referenties verkleind.
Om klanten bewust te maken van de voordelen van het kopen van seizoens- en lokale AGF-producten in de winter, worden verschillende initiatieven ontplooid. Inspiratiefolders worden gebruikt om klanten te overtuigen om seizoensgroenten op hun menu te zetten. Daarnaast zijn er wekelijkse verspromoties gepland om groenten die op dat moment goed beschikbaar zijn of inlands zijn, extra in de schijnwerpers te zetten.
Aldi Nederland: “Net als andere jaren import uit Spanje”
In hoeverre Aldi Nederland gebruikmaakt van belichte teelt wordt niet duidelijk. Op die vraag antwoordt woordvoerder Tamara van der Sleen van Aldi Nederland “Met onze vaste Nederlandse telers maken we goede afspraken om aan de vraag van onze klanten te kunnen voldoen. Voor het standaard AGF-assortiment importeren we, net zoals voorgaande jaren, uit Spanje om aan de vraag te kunnen voldoen. Ook komende winter zijn echte seizoensproducten zoals kakifruit en bloedsinaasappelen in onze winkels verkrijgbaar.”
Verder merkt ze op dat “vergeten Hollandse groenten, zoals pastinaak en knolselderij, steeds populairder worden. "In onze nieuwe folder hebben we meer aandacht voor onze verse producten en met aantrekkelijke promoties laten we klanten zien dat het heel voordelig is om ook in de winter lokale AGF-producten en seizoensproducten te eten.”
Jumbo Nederland: “Veel kasgroenten weer uit Nederland, meeste zachtfruit en groenten uit Zuid-Europa”
Jumbo Nederland heeft het beleid om zoveel mogelijk voor Nederlandse versproducten te kiezen. “We zijn blij dat er voor groenten deze winter meer product beschikbaar is vanuit Nederlandse belichte teelt. Denk aan komkommers, trostomaten, mini rosa tomaten, zoete cherrytomaten en vleestomaten,” aldus woordvoerder Ronald van der Aart van Jumbo. “Net als vorig jaar zetten we ook cocktailtrostomaten, snackpaprika’s en snackkomkommers in van belichte teelt uit Nederland. Wat zachtfruit betreft komt het in de winter grotendeels uit Zuid-Spanje, Portugal en Marokko. Wel hebben we aardbeien uit Nederland.”
Jumbo sourcet vrijwel alle onbewerkte groenten, met name vollegrond- en vruchtgroenten, in de winterperiode uit Spanje en Portugal. “Met uitzondering van witlof en spruiten, die komen uit Nederland. En verse kruiden, die komen deels uit Nederland en deels uit Spanje. De kruidenpotten komen het hele jaar uit België.”
Via promoties in de winkel zetten ze Nederlands (seizoens)product in de kijker. “Sinds kort zijn er prominente bulkpresentaties voor seizoensproducten en voor een wekelijks wisselend Nederlands product onder de noemer ‘van Dichtbij’. Ook brengen we Nederlands assortiment onder de aandacht met het ‘van Dichtbij’-logo én brengen we regelmatig onze telers in beeld.”
Lidl Nederland: “Dit jaar voldoende aanbod aan belichte teelt”
De persafdeling van Lidl laat weten dat het assortiment het seizoen volgt. “Waarbij we altijd een zo breed mogelijk assortiment aanbieden en actief onze lokale en seizoensproducten promoten. Denk bij het winterseizoen onder andere aan pompoenen, pastinaak en verschillende soorten kolen. Ons uitgangspunt is dan ook dat al onze groenten en fruit uit Nederland afkomstig is, mits deze beschikbaar is. Indien niet beschikbaar, wijken wij uit naar import. Daarnaast zijn er altijd producten die niet in Nederland geteeld/geoogst kunnen worden, zoals bijvoorbeeld avocado’s en bananen.”
Lidl ontkomt er niet aan de klantenwens om ook buiten het seizoen om bepaalde producten te kunnen kopen. “Wij voldoen graag aan deze klantwens. Ook hier geldt dat wij eerst proberen deze groenten en fruit van Nederlandse bodem te verkrijgen. Dit lukt steeds vaker vanwege teeltoptimalisatie en bewaartechnieken. Toch ontkomen we er, door seizoensgebondenheid, niet aan om sommige producten te importeren. Dit jaar is er voldoende aanbod aan belichte teelt.”
Albert Heijn: “Trostomaten komen weer van vaste Nederlandse telers”
Afgelopen winter namen we tomaten af – in overleg met onze telers – uit Spanje vanwege de energieprijzen. In goed overleg met onze Nederlandse telers heeft Albert Heijn afgelopen winter de trostomaat los in Spanje laten telen. Komende winter zullen deze trostomaten weer gewoon van onze vaste Nederlandse telers komen. De energieprijzen zijn gedaald voor de Nederlandse telers ten opzichte van vorige winter. Varianten zoals ronde tomaten en pruimtomaten blijven onveranderd uit Spanje komen komende winter, net als voorgaande jaren. Ook net als voorgaande jaren zullen de varianten uit het smaaksegment, zoals tasty tom, romaatje, sweet cherry, tasty cherry, honing tomaat onveranderd uit Nederland komen deze winter, laat woordvoerder Pauline van den Brandhof van Albert Heijn weten. “We halen juist steeds meer uit Nederland en zijn net zoals alle andere jaren trots op onze seizoensproducten. Denk hierbij aan het hele assortiment pompoenen. Maar ook de Sprank-appels liggen begin november weer in de winkels.”
Albert Heijn is sinds afgelopen juni gestopt met het invliegen van onbewerkte groenten en fruit. Sinds 1 juni 2023 worden groenten en fruit, zoals sugarsnaps, haricots verts en passiefruit, maar óók kruiden, alleen nog maar via zeecontainer- of wegtransport vervoerd. “De laatste jaren is in samenwerking met telers en leveranciers hard gewerkt aan alternatieve transportmogelijkheden of andere teeltgebieden om de kwaliteit te waarborgen. De landen van herkomst voor onze kruiden zijn nu bijvoorbeeld Nederland, Marokko, Spanje en Italië. Tomaten hebben we altijd via zeecontainer- of wegtransport vervoerd,” zegt Pauline.
Om koken met seizoensproducten te promoten, vinden klanten in de Allerhande recepten met seizoensgroenten. Albert Heijn biedt ook veel verspakketten met producten uit het seizoen.
PLUS: “Volledig belichte teelt komkommers en bij tomaten meer varianten”
PLUS ziet ten opzichte van vorig jaar een duidelijke toename in het aanbod van belichte teelt uit Nederland. Deze toename is duidelijk zichtbaar bij komkommers en tomaten. “Komkommers (normale, geen snack), die waren vorig jaar gedeeltelijk belicht, maar ook deels geïmporteerd uit Spanje. Dit jaar gaat het om volledig belichte teelt. Voor tomaten zijn er meer varianten belichte teelt beschikbaar, waaronder mini troscherry- en trospruimtomaten,” aldus woordvoerder Elise van Ee van PLUS.
Daarbij schakelt PLUS in de winter over naar geïmporteerde producten, voornamelijk uit Spanje, voor standaard AGF-assortiment en kruiden. “Het gaat om paprika, aubergine, diverse tomaten, bloemkool, broccoli en bleekselderij. In een aantal gevallen wordt er ook uit Marokko, Tunesië, Afrika geïmporteerd. Dit geldt vooral voor tomaten en peulvruchten. De kruiden komen op dit moment nog uit Nederland. In de winter wordt dit voor een aantal varianten geïmporteerd.”
Wat betreft het assortiment voor komende winter, kunnen klanten bij PLUS terecht voor typische wintergroenten als boerenkool, zuurkool en aardappelen. “We hechten veel waarde aan het bewust maken van klanten van de voordelen van het kopen van seizoens- en lokale AGF-producten, zelfs in de winter. PLUS communiceert al jaren dat we onze producten van zo dichtbij mogelijk willen halen. Dit is waar we voor staan. We hebben onlangs initiatieven genomen om dit doel te ondersteunen, zoals het aanbieden van biologische aardappelen van Nederlandse herkomst gedurende het hele jaar zonder prijsverhoging. De biologische telers krijgen de meerprijs die bij biologisch past. PLUS legt het verschil zelf bij. We zijn ook van plan om in het winterseizoen speciale acties te organiseren voor aardappelen en andere winterse groenten.”
Carrefour: “Het is mogelijk om meer in België te sourcen”
Ook bij Carrefour is het mogelijk om meer in België te sourcen dit winterseizoen. “Ten opzichte van vorig jaar is het aanbod belichte teelt uit België inderdaad groter,” laat woordvoerder Florence Baekelandt van Carrefour weten. “Carrefour schakelt over naar import uit Spanje of andere zuidelijke regio’s als het volume of de kwaliteit van de productie uit België het niet meer toelaat om het volledige assortiment lokaal te sourcen. Tijdens deze periode van het jaar schakelen we hierdoor voor veel groenten over naar import uit zuidelijke regio’s, maar de typisch Belgische wintergroenten (bv. prei, rode kool, witte kool of savooien) blijven lokaal. Hardfruit (bv. appelen en peren) is dan weer een overwegend Belgisch verhaal.”
Binnen de categorieën aardappelen, groenten en fruit kunnen klanten deze winter bepaalde seizoensproducten verwachten. Florence: “In de categorie fruit zijn dat vanaf oktober vooral appelen en peren en in de categorie groenten vooral rode of witte kool, wortelen, aardappelen, prei, zoete aardappel, sla en witlof.”
Om klanten bewust te maken van seizoens- en lokale producten in de winter, heeft Carrefour bepaalde acties en initiatieven opgezet. Dit omvat het benadrukken van specifieke producten in hun folder. “Af en toe belicht Carrefour in haar folder bepaalde groenten- of fruitfamilies in het kader van zogenaamde ‘festivals’. Zo zette Carrefour in de week van 16 oktober peren in de kijker tijdens het perenfestival, en vanaf 6 november appels tijdens het appelfestival. De focus ligt hierbij inderdaad op seizoensproducten en, indien deze beschikbaar zijn, ook lokale producten. Zo heeft Carrefour deze zomer tijdens het meloenenfestival Belgische Charentais en watermeloenen aangeboden.”
Aldi België: “Onze verse biokruiden zijn jaarrond 100% Belgisch”
Het motto van Aldi België is zo dichtbij als mogelijk en zo ver als noodzakelijk. “We bieden zoveel mogelijk lokaal AGF aan, op voorwaarde dat het om een kwalitatief product gaat en dat de leverancier een antwoord kan bieden op onze omvang gezien onze 440 winkels,” aldus woordvoerder Jason Sevestre van Aldi België.
“Indien het product in België niet of onvoldoende beschikbaar is, focussen we ons in eerste plaats op het gebied van de Benelux. Zo zijn er ook producten die aanvullend van net over de grens met Nederland komen. Dit is bijvoorbeeld het geval voor onze pastinaak waarbij een deel van het aanbod uit Nederland komt om ons aanbod pastinaak voldoende aan te vullen. Nadien gaan we verder richting zuiderse landen, voornamelijk voor groenten die hier dan in mindere volumes aanwezig zijn, maar waar de klant toch een aanbod verwacht. Onze verse biokruiden daarentegen zijn jaarrond 100% Belgisch.”
Ook Aldi kan ten opzichte van vorig jaar kiezen voor meer Belgisch aanbod uit belichte teelt. Jason: “Al bieden we in de mate van het mogelijke zoveel mogelijk seizoensgebonden AGF aan. We werken daarvoor met seizoensartikelen die in-en uitstromen, soms zelfs op wekelijkse basis. Op jaarbasis zijn er twee grotere wissels, namelijk de instroom van zomerartikelen in mei. Deze stromen deze periode (september – oktober) terug uit om plaats te maken voor het winterassortiment AGF. Zo vind je nu wintergroenten zoals pastinaak, spruiten en groene, rode of witte kool en bijvoorbeeld ook extra Belgische appel- en perenvariëteiten in onze winkels zoals stoofappels en Doyenne-peren. Het pompoenseizoen is ook volop aan de gang, daar bieden we de biopompoen en flespompoen momenteel aan uit België.
Met het eindejaar in zicht wordt er ook veel verwacht van de betaalbare Belgische klassiekers zoals wortelen of witloof. "Daarom breiden we dit aanbod ook uit met miniwortelen met loof en witloof uit de vollegrond. Daarnaast hebben we ook aandacht voor de typische eindejaarsproducten als veenbessen, aardpeer, lychees,… Producten die op een zeer eenvoudige manier een gerechtje kunnen pimpen. Snel en eenvoudig.”
“Qua promotie van lokaal en seizoen communiceert Aldi regelmatig naar hun klanten over ons versassortiment doorheen onze verschillende kanalen. Zo hebben we maandelijkse nieuwsbrieven specifiek over AGF waar regelmatig lokale en seizoensgebonden producten in de kijker worden gezet. Wekelijks hebben we ook een achttal promoties op AGF, waarbij we vaak inspelen op seizoensgebonden en lokaal AGF in promo.”
Dit artikel verscheen eerder in editie 12, 37e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.