Tholen - De organisatie van het jaarlijks terugkerend event Future Trends & Innovations van AVAG, Hortivation, TNO en GreenTech, mocht gisteren 160 deelnemers ontvangen. Deze hoge opkomst zegt wel iets over de belangstelling voor het onderwerp dat dit jaar centraal stond: Artificial Intelligence.
Peter Werkhoven
Klik hier voor een fotoreportage
Is Artificial Intelligence de game changer voor de glastuinbouw? Deze vraag werd gesteld aan Peter Werkhoven, chief scientist bij TNO, nadat Annie van de Riet de middag had ingeleid. Peter nam ons in een vogelvlucht mee in de digitale ontwikkeling. De eerste computer was in 1945 een feit. Vanaf 2022 heeft ChatGPT een plaats verworven in onze samenleving. Maar de volgende stap staat al klaar om op korte termijn uitgerold te worden.
Peter: "AI (Artificial Intelligence) is immers een krankzinnig sterk en krachtig middel wat voor velerlei doelen inzetbaar is. Er zijn echter ook een aantal valkuilen waar we ons bewust van moeten zijn. Eén daarvan is het trainen ervan. Biases sluipen snel in dit leerproces; formuleer zorgvuldig een doelstelling."
Het voorbeeld van de stofzuiger is beeldend. Deze kreeg de opdracht om het huis schoon te houden. De stofzuiger ‘vertaalde’ dit door zich achter de voordeur te plaatsen, waardoor er niemand meer in het huis kon en het huis schoon bleef. Een eenvoudig maar verduidelijkend voorbeeld.
Annie van de Riet
De laatste ontwikkeling wordt Generative AI. Dit is kunstmatige intelligentie die in staat is om iets te genereren wat nog niet bestond. Het analyseert niet alleen data, maar creëert ook zelf. Generatieve AI is transformatief. Het ‘denkt zelf na’, wat niet gezegd kan worden over AI. ‘Gewone’ AI bestaat uit het uitvoeren van regels. Generative AI ontwikkelt zelf.
Deze laatste ontwikkeling gaat veel teweeg brengen. Mensen blijven nodig … als ondersteuning. De zorgen zijn overigens even groot als het potentieel. Goede regelgeving is nodig. Dringend nodig, want de tijd dringt.
Jasper van Auweraert rechts naast Egon Janssen van TNO
Na de koffie break startten de parallelsessies. Een daarvan werd verzorgd door Jasper van Auweraert van Sobolt. Het tuinbouwmerk van Sobolt is 30MHz. Zijn presentatie ging over het nut van een digital twin in de tuinbouw.
Een digital twin is een digitale kopie van de fysieke werkelijkheid waarbij diverse databronnen worden geïntegreerd om realtime te monitoren. Het kan worden gebruikt voor diverse analyses, simulaties, sturing en forecasts. De glastuinbouw raakt steeds meer gewend aan het gebruik van databronnen. In een digital twin worden die data nu gegenereerd door sensors, robots en drones eenvoudig te gebruiken. Evenals de data vanuit de oogstregistratie en de energieprijzen.
Er zijn overigens verschillende niveaus van digital twins. Door stapje voor stapje op te schalen, is het voor steeds meer toepassingen te gebruiken.
Anja Dieleman
Een andere parallelsessie werd verzorgd door Anja Dieleman, Wageningen UR. In drie kascompartimenten in de onderzoeksfaciliteiten van WUR in Bleiswijk is een komkommerproef gestart onder de naam Agros. De besturing is in elk compartiment anders: er zijn twee compartimenten met een autonome kasbesturing: de Digital Twin, en het Reinforcement Learning-algoritme. In het derde compartiment, het referentiecompartiment, wordt de teelt gestuurd door een groep gewas- en irrigatiedeskundigen.
Het doel van deze proef was om te zien in hoeverre deze autonome sturing in staat is om de kas aan te sturen via intelligente algoritmes op basis van een objectieve doelfunctie. Uitgangspunten hierbij waren dat het gewas centraal staat en het klimaat een hulpmiddel is. En het doel was winstmaximalisatie. Dit is vertaald naar de opbrengst van komkommers minus de kosten van warmte, elektriciteit en CO2.
De digital twin stuurde aan met verwarming (gebaseerd op RTR) en ventilatie, gebruik van schermen, belichting, CO2, watergift en schreef een snoeistrategie voor.
Het Reinforcement Learning algoritme stuurde aan op verwarming, gebruik van schermen, belichting en CO2 en maakte gebruik van een extern model voor de watergift en een vaste, van tevoren bepaalde snoeistrategie.
En de aansturing door de teeltdeskundigen bestond uit een teeltplan en een watergeefstrategie. Iedere twee weken was er een proefbezoek waarbij beoordeeld, geëvalueerd en aangestuurd werd.
Resultaten autonome komkommerteelt
De resultaten van de autonome teeltstrategieën waren goed. De digital twin was lange tijd de ‘winnaar’ gezien het doel (netto winst). De laatste weken werden ze ‘ingehaald’ door de referentieteelt van de teeltdeskundigen. Anja: "Het is dus heel goed mogelijk om de kas autonoom aan te sturen op zowel kasklimaat als gewasmanagement. De digital twin is toepasbaar in de praktijk. AI heeft veel potentie, maar moet nog veel leren. Maar er zijn ook zeker uitdagingen om betrouwbare datastromen te kunnen garanderen."
Dankzij de successen die geboekt zijn, krijgt deze proef een vervolg: Agros2.
Klik hier voor een fotoreportage