De globale productie van Vlaamse glasgroenten steeg in de eerste 8 maanden van 2023 met 9,5% ten opzichte van 2022. Deze stijging is vooral een gevolg van productiestijgingen voor komkommers (+ 34%). Voor zowel losse tomaten als voor trostomaten daalden de producties lichtjes. Dat constateert Boerenbond in de jaarlijkse nazomerse raming van de jaarresultaten.
De prijzen van de glasgroenten daalden met gemiddeld 14,6%, voornamelijk door prijsdalingen voor komkommers (- 33%) en trostomaten (- 16%). Anderzijds stegen de prijzen van aubergines
(+ 26%), kropsla (+ 26%) en paprika (+ 14%). De globale omzet van glasgroenten daalde met 6,6% tegenover 2022.
De prijsdaling in de glasgroenten, en ook in de aardbeienteelt, staat in contrast met de meeste openluchtgroenten. Daar stegen de prijzen.
Boerenbond raamt de omzet van de Vlaamse land- en tuinbouw in 2023 op 7,7 miljard euro. Daarmee komt men 24,7% hoger uit dan het gemiddelde van de voorbije vijf jaar (2018-2022) en 5% hoger dan in 2022. De globale omzet van de Vlaamse boerderij vertoont wel onderliggend zeer grote variaties al naargelang van de sector. Ook tussen de individuele bedrijven zijn de verschillen bijzonder groot.
De stijging van de globale omzet in de plantaardige sector is de resultante van zowel opbrengst- als van prijsstijgingen, die elk 50% van de stijging verklaren. Ze wordt gedreven door een omzetstijging in de groentesector (+ 15%) en in de sierteeltsector (+ 3,6%). In de diepvriesgroentesector kwam er herstel van de opbrengsten na het zeer droge jaar 2022 en tegelijk stegen ook de contractprijzen behoorlijk.
Kostendalingen voor energie en meststoffen
De Vlaamse land- en tuinbouwsector doet in grote mate een beroep op allerlei inputs zoals meststoffen, ingehuurde arbeid, zaai- en pootgoed en energie. In 2023 daalden de globale werkingskosten met 6,7%, nadat ze in 2022 stegen met maar liefst 24%. De voornaamste dalingen deden zich voor bij de energiekosten (- 43%) en de meststoffenkosten (- 21%). Weliswaar stegen de kosten voor teeltbeschermingsproducten, alsook de kosten voor materiaal en allerlei diensten omwille van de sterke stijging van de loonkosten (+ 10%). Het komt erop neer dat de daling van de werkingskosten, op enkele uitzonderingen na, mee aan de basis ligt van een verbetering van de marges.
Rentabiliteitsbarometer daalt door mager komkommerjaar
De rentabiliteitsbarometer voor glasgroenten daalt in 2de en 3de kwartaal van 2023 onder het vijfjarig gemiddelde door slechte prijzen voor komkommers. De barometer wordt becijferd voor een korf van producten, namelijk tomaten, serresla, paprika en komkommer. Er wordt eveneens gewerkt op basis van de veilingaanvoeren en gemiddelde maand- en kwartaalprijzen voor deze groenten. De directe kosten voor deze groenten zijn afkomstig van de Boerenbond Focus-boekhoudingen. 
Rentabiliteitsbarometer voor glasgroenten (referentieperiode 2018 - 2022 = 100).
In het 3de en 4de kwartaal van 2022 kende de index een gevoelige terugval door een daling van de prijzen van het hoofdproduct tomaten en van de prijzen van serresla. In het 1ste kwartaal van 2023 hernam de index onder impuls van prijsverbeteringen voor tomaten en serresla. In het 2de kwartaal van 2023 volgde opnieuw een forse daling van de index die veroorzaakt werd een plotse en scherpe daling van de prijzen van komkommers (-54% tegenover 2de kwartaal van 2022). In het 3de kwartaal van 2023 verbeterden de komkommerprijzen opnieuw, maar ze bleven nog wel 25% onder het niveau liggen van het 3de kwartaal van 2022.
Rentabiliteitsbarometer voor aardbeien (referentieperiode 2018 - 2022 = 100).
Rentabiliteit aardbeien
Voor aardbeien was 2023 een zeer wisselvallig jaar op het vlak van rentabiliteit. In het 1ste kwartaal daalde de index fors onder het gemiddelde van de jaren 2018 t/m 2022. Verklaring ligt bij het bijzonder natte voorjaar, waardoor de productie met meer dan de helft terugviel tegenover het 1ste kwartaal van 2022. En tegelijk ook de prijzen zo’n 25% lager uitvielen tegenover dezelfde periode in 2022.
In de 2ste helft van 2023 stegen de prijzen behoorlijk en kwam de rentabiliteitsindex boven het vijfjarig gemiddelde uit. Weliswaar kwam er in het 3de kwartaal van 2023 opnieuw een daling, die veroorzaakt werd door een terugval in de productie. Tevens moeten we opmerken dat de stijging van de arbeidskosten (+10% door indexaanpassingen) voor aardbeien een gevoelige impact heeft in deze sector.
Bron: Boerenbond