Vlaanderen verhoogt renovatiebudget naar 340 miljoen euro en snoeit in subsidies voor zonnepanelen. Tegelijkertijd investeert de Vlaamse regering in klimaatadaptatie. Dat is afgelopen week bekend gemaakt.
De Vlaamse regering schuift met budgetten. De zonnepanelensubsidies die er nog zijn gaan bijvoorbeeld naar investeringen in kinderopvang.
Omdat zonnepanelen anno 2023 rendabel zijn zonder overheidssteun, schrapt minister van Energie, Zuhal Demir, vanaf 1 januari 2024 de subsidies voor zonnepanelen voor bedrijven én burgers. Het gaat om een stopzetting van de calls groene stroom voor bedrijven en de stopzetting van de éénmalige PV-premie voor particulieren. Die laatste liep sowieso al af op 1 januari 2025, maar Demir vervroegt dat met een jaar. Daardoor moet Vlaanderen in haar begroting de komende jaren 50 miljoen euro minder spenderen dan oorspronkelijk voorzien.
“Overheidsmiddelen kan je maar één keer uitdelen. Daar waar investeringen rendabel zijn zonder overheidssteun zetten we de subsidies stop op 1 januari 2024 in plaats van de geplande 1 januari 2025. Dat is perfect verantwoord en zal de energietransitie zeker niet afremmen”, aldus Demir. Uit een evaluatie van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap bleek eerder al dat de terugverdientijd enorm laag geworden is waardoor het eerder over oversubsidiëring gaat. De PV-premie zou in 2024 bovendien slechts maximaal 375 euro bedragen, wat geenszins een doorslaggevend bedrag is voor een dergelijke investering. Vlaanderen ging de laatste 12 maanden bovendien van 4.497 MW naar 5.534 MW aan zonnepanelen, een stijging van 1.037 MW of +23%. Ze behoort daarmee tot de Europese top.
Renovatiebeleid op volle toeren
Om ervoor te zorgen dat de bouwsector niet stilvalt en de goede schwung van het renovatiebeleid niet komt stil te vallen, worden tegelijk de verhoogde steunpercentages van de MijnVerbouwPremie voor 65% van de Vlaamse gezinnen, verlengd met één jaar tot en met 31 december 2024. Het gaat om de steun voor dak- en buitenmuurisolatie, werken aan vloeren, ramen en deuren, elektriciteit en sanitair, enzovoort. Normaliter zouden de verhoogde steunpercentages ophouden op 1 januari 2024, maar dat zal dus niet het geval zijn. Het beschikbare budget wordt daarvoor in 2024 met 52 miljoen euro verhoogd naar ongeveer 340 miljoen euro. Dat is een gezamenlijke maatregel van ministers Demir en Diependaele.
“Het renovatiebeleid heeft nog nooit op zo’n hoge toeren gedraaid. Eind dit jaar zullen al 200.000 unieke aanvragen voor de eengemaakte MijnVerbouwPremie ingediend zijn door de Vlamingen. Dat is dubbel zoveel als oorspronkelijk ingeschat. We gaan deze positieve tendens dan ook niet afremmen, dat zou nefast zijn voor onze alleenstaanden en gezinnen, maar ook voor de bouwsector”, aldus Demir. “De beste structurele investering in een lagere energiefactuur is en blijft renoveren en isoleren”.
Ook de verhoogde steun voor asbestverwijdering in combinatie met isoleren of het leggen van zonnepanelen, wordt door Demir verlengd. Ook die maatregel liep normaal af op 1 januari 2024. “Want we hebben nog veel werk om Vlaanderen asbestveilig te maken”. Demir kreeg daarenboven ook 10 miljoen euro recurrent extra voor de aanpak van vervuiling met asbest, PFAS en Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS).
Sloop- en heropbouw
Tegelijk wordt ook de Vlaamse premie voor sloop- en heropbouw van 10.000 euro verlengd en zelfs structureel verankerd voor de komende jaren. De premie is complementair aan het verlaagde federale btw-tarief, waarvan de toekomst op dit moment nog onduidelijkheid is. Demir roept de federale regering op het Vlaamse voorbeeld te volgen en de btw niet te verhogen, maar het verlaagde btw-tarief te verlengen.
Klimaatadaptatie
Droogteproblemen en overstromingsrisico’s zijn in Vlaanderen de meest zichtbare gevolgen van de klimaatverandering die we vandaag al merken. Die extreme weersomstandigheden zullen in de toekomst alleen maar toenemen. Sinds drie jaar biedt de Blue Deal, die de Vlaamse Regering op aangeven van Demir in het leven riep, daar een antwoord op. Met haar klimaatadaptieplan wil de Vlaamse regering de klimaatverandering integraal en structureel het hoofd bieden.
“Goed klimaatbeleid is niet enkel een zaak van CO2-uitstoot verminderen, maar bovenal van klimaatdaptatie en onze mensen beschermen tegen de gevolgen die we -hoe dan ook- zullen ervaren. Vlaanderen blijft dan ook via de Blue Deal en haar klimaatadaptatieplan investeren in broodnodige ingrepen. We verhogen het budget daarom met 50 miljoen euro”, aldus Demir.
Decreet knip groenestroomcertificaten
Tijdens de begrotingsbesprekingen werd vastgesteld dat er nog geen eensgezindheid is om de knip in de groenestroomcertificaten door te voeren vanaf 1 januari 2024. Demir betreurt dat, maar wilt garanties dat de Vlaamse beleidscomponent in de energiefactuur volgend jaar niet zou stijgen. De Vlaamse regering heeft daarom in de begroting verzekerd dat Demir de nodige kosten opnieuw uit de elektriciteitsfactuur kan halen. Samen met de eerdere quota-aanpassingen in de energiefactuur wordt beoogd het Vlaamse beleidsaandeel in de elektriciteitsfactuur gelijk te houden in 2024. Zonder deze ingreep zou dit aandeel toenemen.
Sinds 2019 deed Demir deze de Vlaamse beleidscomponent al met bijna 40% dalen. Hierdoor wordt elektrificatie, zoals de verwarming met warmtepompen aantrekkelijker.