In de begroting voor komend jaar is 2 miljard uitgetrokken voor minima om hun dagelijkse boodschappen te kunnen blijven betalen. Het CBL is tevreden met deze focus, maar telers- en brancheorganisaties luiden de noodklok. Bestaanszekerheid van telers komt door steeds strengere eisen onder druk.
LTO pleit voor een gelijk Europees speelveld en een Oranje bonus invoeren om meer Nederlandse producten in de schappen te krijgen. Glastuinbouw Nederland vreest dat het voor de helft van de Nederlandse telers het onrendabel wordt om nog tomaten, paprika’s, komkommers, aardbeien, ander zachtfruit of bloemen en planten te telen. Volgens het GroentenFruit Huis biedt de Miljoenennota geen aanknopingspunten om groenten en fruit te stimuleren. Op 1 januari zal er dus nog steeds BTW (9%) op groenten en fruit worden geheven. Door de demissionaire status van het kabinet wordt het besluit daarover gelaten aan het nieuwe kabinet. al was het maar omdat het verlies van € 1 miljard aan BTW nog niet in de begroting is gedekt. Ook een besluit over een progressieve suikerbelasting over frisdrank zal niet meer door het demissionaire kabinet worden genomen. Wel is er voor volgend jaar geld vrij gemaakt voor een gezond ontbijt op school voor 'kwetsbare leerlingen', te weten: € 165 miljoen.
Lees hieronder de uitgebreide reacties:
LTO: Voorkom dat ‘voedselarmoede’ een nieuw maatschappelijk probleem wordt
“Onze boeren en tuinders zijn er trots op goed, gezond én betaalbaar voedsel te maken. Consumenten profiteren hiervan. Want ondanks gestegen voedselprijzen zijn de daadwerkelijke uitgaven aan voeding in Nederland relatief laag. Echter wordt van boeren en tuinders verwacht dat zij steeds meer inspanningen leveren ten behoeve van verduurzaming. Als we onze voedselvoorziening verder blijven verduurzamen én willen dat gezond Nederlands voedsel ook in de toekomst betaalbaar blijft, dan zal de politiek deze verduurzaming financieel moeten ondersteunen”, zegt Sjaak van der Tak, voorzitter van LTO Nederland.
Van der Tak vervolgt: “Kijk naar de vergoeding die boeren krijgen voor de ecosysteem-diensten die zij leveren. We willen dat boeren meer ruimte geven aan natuur op boerenland en meer landschapselementen beheren. Maar zulke maatregelen moeten linksom of rechtsom ook gefinancierd worden. Vanuit LTO roepen we het kabinet en de Tweede Kamer op om hiervoor in de miljoenennota voor 2024 alsnog een bedrag van 750 miljoen euro te reserveren.”
In dat licht is het goed dat er een eenmalige impuls komt ter versterking van de biologische landbouw in Nederland. LTO is ook positief over de ondersteuning voor jonge boeren met het oog op bedrijfsopvolging. Het is goed dat het kabinet financiële middelen beschikbaar stelt aan provincies zodat deze kunnen blijven investeren in toekomstperspectief voor boeren die in hun bedrijfsvoering willen investeren met technische innovaties, door te extensiveren, te verplaatsen of om te schakelen.
Met dit in gedachten stelt LTO concreet voor:
- Ontwikkel samen met de land- en tuinbouw een heldere, toekomstgerichte Voedselvisie 2050.
- Zorg voor een gelijk speelveld in Europa in verband met de open interne markt.
- Stimuleer de ontwikkeling en introductie van een ‘Oranjebonus’ om meer Nederlandse producten in de schappen te krijgen.
- Draag zorg voor een systeem waarin boeren en tuinders marktconform voor maatschappelijk gewenste of vereiste eco-systeemdiensten betaald worden uit belastingmiddelen.
De volledige brief van LTO aan de leden van de Staten-Generaal, met daarin nog enkele voorstellen op het gebied prijsvorming in de keten, investeringen en fiscale ruimte om te voldoen aan de transitieopgaven, is hier te lezen.
Miljoenennota biedt geen aanknopingspunten om consumptie groenten en fruit te stimuleren
De invoering van 0 procent btw op verse groenten en fruit is niet opgenomen in de Miljoenennota, tot grote teleurstelling van GroentenFruit Huis die stelt dat die maatregel direct kan bijdragen aan betaalbaarheid van gezonde levensmiddelen.
Maatregelen die in de Miljoenennota zijn opgenomen om de gezonde keuze te stimuleren zijn volgens GroentenFruit Huis niet gericht op het stimuleren van een hogere consumptie van groenten en fruit. "In de aanloop naar de Verkiezingen op 22 november zullen wij daarom blijven pleiten voor een btw tarief van 0 procent op verse groenten en fruit en maatregelen die deze gezonde keuze stimuleren. Denk hierbij aan gezonde lunches op alle scholen en in bedrijven en inzet op een gezondere voedselomgeving. Kortom, maatregelen die bijdragen aan bestaanszekerheid en kansengelijkheid.", aldus de branchevereniging.
CBL op Miljoenennota 2024: Tevreden met focus op koopkracht, meer structurele lastenverlagingen nodig
Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) verwelkomt de begrotingsaankondigingen gedaan op Prinsjesdag voor 2024. De vertegenwoordiger van de supermarkt- en foodservicebedrijven waardeert de focus op armoedebestrijding en het verbeteren van de koopkracht van Nederlandse huishoudens. Het feit dat het kabinet demissionair is onderstreept het belang van deze urgente vraagstukken. Het CBL pleit de komende periode voor meer structurele lastenverlagingen om de koopkracht blijvend te verbeteren.
Tevreden met koopkrachtmaatregelen
Het CBL ziet de recent aangekondigde maatregelen om de koopkracht te versterken als een positieve ontwikkeling. De timing is cruciaal, want consumenten hebben te maken gehad met een scherpe koopkrachtdaling. Deze daling is het gevolg van meerdere factoren, zoals de COVID-19-pandemie en de oorlog in Oekraïne, die allebei zwaar hebben ingehakt op de levensmiddelensector. De €2 miljard die het demissionaire kabinet vrijmaakt voor armoedebestrijding is daarom een noodzakelijke en welkome stap om de bestaanszekerheid van veel Nederlanders te verbeteren.
Het CBL juicht het kabinetsplan toe om de arbeidskorting met €115 te verhogen. Deze maatregel maakt werk meer lonend en levert daarmee een tweevoudig positief effect op. Enerzijds stimuleert het de koopkracht, wat cruciaal is in een tijd van hoge inflatie. Anderzijds versterkt het de vertrouwensbasis bij ondernemers, die al voor grote uitdagingen staan rond personeelswerving en -behoud in een onzekere economische context.
Nu structurele lastenverlaging nodig
Marc Jansen, directeur bij het CBL, hoopt dat er de komende periode structureel werk wordt gemaakt van lastenverlagingen: “Wij pleiten voor een verlaging van de belasting op arbeid, zodat werken meer gaat lonen. Hierdoor houden werknemers meer over van hun loon en wordt het aantrekkelijker om te werken. Om de koopkracht verder te verbeteren dringen we er ook op aan om de btw voor voedsel – een eerste levensbehoefte – structureel te verlagen. Te beginnen met producten binnen de Schijf van Vijf en duurzaam voedsel met een Topkeurmerk. Nu is niet de tijd om prijzen te verhogen.”
Daadkracht nodig voor duurzame transities
Het CBL onderschrijft de uitspraak van de Koning in de Troonrede dat 'verdienen voor verdelen komt' en ziet dit als een stevige basis voor gesprekken over noodzakelijke transities in energie, klimaat en landbouw. Het CBL doet een dringende oproep aan de overheden om belemmeringen in vergunningverlening aan te pakken die duurzame ontwikkeling in de voedselketen verhinderen. Ondernemers lopen tegen netcongestie aan bij de uitbreiding van duurzame energie. Ook dreigen investeringen voor dierenwelzijn te stranden door bureaucratische belemmeringen. Het CBL roept het kabinet op tot daadkracht op deze thema’s om verbetering niet tot stilstand te laten vallen.