Tholen - De vergoedingen voor leveranciers van schoolfruit zullen worden verlaagd van 24 eurocent naar 18 eurocent (incl. BTW) per portie fruit en groenten. Dat blijkt uit de nieuwe Regeling schoolfruit, -groenten en -zuivel, wat het Ministerie van LNV op 7 juni 2023 in de Staatscourant gepubliceerd heeft. Een verlaging van 25 procent, wat tot grote onvrede leidt onder telers en leveranciers van het schoolfruit initiatief. "Met deze prijzen is het onmogelijk om er financieel uit te komen", zo klinkt het.
Recent leest men steeds meer dat een goed gevulde broodtrommel voor vele kinderen op scholen helaas niet meer een vanzelfsprekend gegeven is. De Regeling schoolfruit is een Europese regeling, waarbij leveranciers en telers zich aan kunnen melden om onder andere groenten- en fruitpakketten, maar bijvoorbeeld ook zuivel, te leveren aan aangemelde scholen. In 2009 besloot het bedrijf van Peter de Boer zich in te zetten om deze Europese regeling naar Nederland te halen. En met succes, want inmiddels zijn er vele partijen bij het initiatief betrokken.
17 naar 24 naar 18 eurocent
"Een voorwaarde voor veel leveranciers is echter wel dat het rendabel moet zijn. Dat is natuurlijk logisch, omdat je geen verlies kan leiden op een dergelijk initiatief. Hoe mooi het ook is", legt Peter uit. "Daarom zijn er vorig jaar gesprekken geweest tussen alle leveranciers van het schoolfruit dat de vergoeding destijds (17 eurocent) niet meer haalbaar was in 2022. De minister heeft daarop besloten dat de vergoeding in verband met onder andere de stijgende inkoopprijzen, loonstijgingen inflatie etc. te verhogen naar 24 eurocent (incl. BTW) per portie fruit en groenten."
In de recent verschenen publicatie van de Staatscourant wordt nu dus echter duidelijk dat deze vergoeding weer omlaag gebracht zal worden naar 18 eurocent. Reden hiervoor is een model dat Wageningen Economic Research heeft ontwikkeld in opdracht van het Ministerie van LNV voor zowel schoolfruit/-groente als voor schoolzuivel waarmee een calculatie wordt gemaakt van de gemiddelde werkelijke kostprijs. De kosten die worden meegenomen in het model zijn de inkoopkosten van de te leveren producten, kosten voor distributie en vervoer en loonkosten.
BTW komt echter niet in aanmerking voor subsidie. Daarnaast moeten er minstens twee porties biologisch geleverd worden en mag er niet meer dan 15 procent van één bepaald product in de pakketten zitten (was 20 procent). Peter: "Aan het einde van de streep ontvang je dus 16,5 eurocent per portie afgeleverd op een school, aangezien leveranciers na ontvangst van de subsidie gelijk weer 9 procent moeten afdragen aan de belastingdienst. 16,5 eurocent voor transport, ompakken, verpakkingsmateriaal, landelijke distributie naar scholen, administratieve- en financieringslasten van de voorfinanciering zorgen voor een maximale inkoopprijs van 60 cent per kilo; banaan en mandarijn gaat dan niet meer lukken. Daarnaast is er een verplichting om minstens twee porties biologisch Klasse I te leveren. Ik ben benieuwd of leveranciers zich in de huidige markt durven vast te leggen voor leveringen tot en met april 2024 tegen dit prijsniveau."
Niet aantrekkelijk of gezond om door te gaan
Zo geeft ook Joop Vernooij van Frupaks-Vernooij, onderdeel van de Staay Food Group, aan. "De afgelopen jaren hebben we redelijk kunnen werken met het schoolfruit, maar met de huidige gestegen kosten in transport, verpakkingen en loon komen we er economisch niet meer uit om het te doen. Organisatorisch is het een zeer gecompliceerd vraagstuk om al het groenten en fruit bij de scholen te krijgen. Het kost veel geld en op deze manier lijkt het geen zin meer te hebben."
"Laat ik voorop stellen dat het een prachtig initiatief is om de kinderen op deze manier met zo veel mogelijk verschillende groenten en fruit kennis te laten maken. Daar zijn we met veel plezier onderdeel van geweest. Alleen als alle huishoudens duurder worden, kun je toch niet gaan bezuinigen op een portie schoolfruit. Ik zeg ook niet dat de vergoeding omhoog moet, maar door het te verlagen, maak je het voor de leveranciers niet aantrekkelijk of gezond om dit goede initiatief door te zetten. Wij doen nu 2 jaar mee inmiddels en zullen echt even moeten kijken of we door zullen gaan op deze basis. En dat is natuurlijk verschrikkelijk zonde, want het concept lijkt aan te slaan op de scholen en dat willen we niet kwijt", legt Joop uit.
Poolse appelen in Nederlandse schoolpakketten
Ook teler Kees Uyttewaal geeft aan dat het heel moeilijk wordt om het als leverancier van schoolfruit op deze manier te bolwerken. "Alles is duurder geworden en met de huidige prijzen in de markt is het onmogelijk om fruit te beleveren naar marktconforme prijzen. Ik heb ook twee jaar meegedaan, maar nu komt de procedure om je opnieuw aan te melden. De bedoeling was wel degelijk om dit weer te doen, maar we moeten wel marge kunnen maken. In combinatie met uitval- en administratieve risico's wordt het zeer lastig om alle touwtjes aan elkaar te knopen."
"Op dit prijsniveau kan er geen Nederlandse appel in het schoolpakket worden gedaan. Als we echt op prijs moeten gaan zitten, moet je als schoolfruit leveranciers inkopen waar het product het goedkoopste is. Dat zal dan niet altijd meer Nederland zijn, omdat bijvoorbeeld appelen uit Polen een stuk goedkoper zijn. Het is echter toch absurd om Nederlandse scholen te beleveren met Poolse appelen. Daarnaast worden steeds meer producten schaarser in de markt, waardoor het alsmaar moeilijker wordt om voor een dergelijke prijs van de subsidie te kunnen blijven leveren. Kijk naar de Spaanse importproducten met alle klimatologische problemen die erbij komen kijken. Ik hoop echt dat we met het schoolfruit initiatief door kunnen gaan, maar je gaat als leverancier wel twee keer nadenken of het risico op zelf bijbetalen het nog waard is om mee te doen."
Moeilijk om variatie te krijgen
Anton Bouman van importeur Bouman Fruit hoopt voornamelijk dat de regering zich realiseert dat het op deze manier eigenlijk niet meer kan. "We hebben wel degelijk de intentie om door te gaan, want het is een prachtig project om kinderen, zeker armere kinderen, te helpen gevarieerde vitamines te krijgen. Echter als mensen vragen: 'Kan het voor dit geld?'. Dan zeg ik: 'Nee, dit kan gewoon niet'. Dat weet iedereen. Loop zelf maar naar de supermarkt en dan zie je dat het voor deze prijzen in principe niet mogelijk is. Wij specialiseren in citrus. Dat is al niet goedkoop en we horen geluiden uit Spanje dat het volgend jaar zeker niet goedkoper zal worden."
"Als je het allemaal gaat korten, blijven er weinig producten over om in de pakketten te stoppen. Het initiatief is bedoeld om zeker kinderen, wiens familie de middelen niet hebben, aan de vitamines te helpen, maar op deze manier is variatie niet meer mogelijk. Op dit moment voeren ze niet de juiste koers om dit voor elkaar te krijgen. Ik wil graag betrokken blijven bij het project, maar ik hoop vooral dat de regering inziet dat het op deze manier eigenlijk niet meer mogelijk is."
Lees hier de volledige regeling in de Staatscourant
Voor meer informatie:
Joop Vernooij
Staay Food Group / Frupaks-Vernooij
’t Hoog 5
3451 RC Vleuten
+31 (0)345 656 500
[email protected]
www.staayfoodgroup.com
Anton Bouman
Boumanfruit
De Beverspijken 11
5221 EE 's-Hertogenbosch
[email protected]
www.boumanfruit.com
Peter de Boer
Quality Control Systems
06 24818311
[email protected]
Kees Uyttewaal
Fruitbedrijf Uyttewaal
Bergerdensestraat 27
6681 LK Bemmel
[email protected]