Tholen - Geert Jans is dataspecialist. Niet eentje die alleen vanachter zijn bureau werkt, maar juist eentje die veel ervaring in de tuinbouw, én in de kas heeft. Die ervaring zet hij nu in als eigenaar van zijn eigen bedrijf Gradata. Daarmee is hij in week 19 de markt op gegaan. Met de eerste klussen is hij al bezig.
Voor verschillende tuinbouwbedrijven voerde Geert in het verleden al dataprojecten uit. “Ik heb projecten voor plantbeoordeling opgepakt en telers geholpen met het verwerken, analyseren en presenteren van gegevens.” Dat deed hij in Excel-dashboards en gaat hij ook vanuit Gradata doen. “Ik schrijf zelf geen software, maar maak wel iets. Zelfs met alle boekhoud- en softwareprogramma’s die er al zijn, is er altijd behoefte aan een stukje maatwerk.”
Met Gradata kan de dataspecialist overal aan het werk. “Ik voer al projecten uit voor ZZP’ers. Die werken niet in de tuinbouw.” Ook heeft hij al contact met een internationale partij, wel uit de tuinbouw. Geerts wortels liggen ook in die sector. Hij heeft een tuinbouwopleiding gevolgd. “Van planten laten groeien krijg ik ontzettend veel energie. Ik spreek ook de taal van de tuinders.”
Kladpapier
Na zijn laatste tuinbouwklus in loondienst merkte hij op van basis gesprekken dat er in de tuinbouw veel behoefte is aan structuur en meer inzicht in de teelt. “Toen dacht ik; daar ben ik handig in, dat vind ik leuk om te doen en daar heb ik aanleg voor.”
Hij blijft zich keer op keer verbazen wat er soms nog op kladpapier allemaal uitgewerkt wordt. Vooral bij ondernemers die het zonder de hulp van allerlei ‘in house’ specialistische teams moeten doen, ziet hij het gebeuren. “Bovendien zie je dat zolang het financieel allemaal nog goed gaat, er niet zo ingezoomd wordt op de details.”
In één oogopslag
Totdat het wel nodig is, bijvoorbeeld bij het uitbreken van de energiecrisis. Dan blijkt details uit data naar boven halen nog niet zo eenvoudig is. Aan Geert om met Gradata dan informatie zo te verzamelen en te presenteren dat het in één oogopslag duidelijk is. “Door informatie zo te presenteren dat het makkelijk te begrijpen is, kunnen mensen samen ook beter gefundeerde keuzes maken.”
Het zijn overigens zeker niet alleen de ‘kleinere’ bedrijven of eenmanszaken die met data worstelen. Ook grotere bedrijven krijgen steeds meer behoefte om dingen beter in beeld te krijgen, merkt hij. “Wanneer het om grote aantallen en grote oppervlaktes gaat en je daar iets kunt optimaliseren, dan kan het wel hard gaan.”
Kan hij daar een voorbeeld van geven? “Als je weet bij welke hoeveelheid licht en bij welke temperatuur je welke snelheid kunt maken voor je plant, en dus de teeltduur kunt verkorten én welke kosten daartegenover staan, dan kun je het ideale rendement maken.” Bijvoorbeeld over het wel of niet aanzetten van groeilicht? Geert knikt. “Daarvoor kun je zulke berekeningen maken.” Met variërende prijzen rekenen is wel een uitdaging. “Zeker als de teler voor verkoop op de vrije handel rekent. Dan moet je soms aannames maken.”
Grafische weergave opbrengst aardbeienras per kilogram per hectare
Praktijk niet uit het oog verliezen
De teler die vaak veel zaken tegelijk op zijn bordje heeft, zit op zulke complexe berekeningen niet te wachten. Maar moet wel de beslissingen nemen. "Een boekhoudprogramma kan ontzettend veel maar geen licht of temperatuur berekeningen en de beste teelstrategie voorschrijven." Hetzelfde geldt voor aparte kostprijsberekeningen. “Dat lukt ook niet altijd in bestaande boekhoudprogramma’s.”
Hij haast zich te zeggen dat hij zelf ook niet álles kan. “Je probeert op zoveel mogelijk vragen antwoord te geven. Of een Excelformat aan te leveren waarin telers zelf data invoeren en mee aan de slag kunnen.”
Voorbeeld invulformat met overzicht van arbeidskosten, opbrengsten en andere gegevens die bijgehouden worden bij een aardbeienteeltbedrijf.
In de tijd dat Geert nog op school zat, was data nog lang niet zoveel aanwezig als nu. “Er werd met kostprijsberekeningen gewerkt, maar lang niet zo intensief als nu.” Relatief nieuw zijn ook Het Nieuwe Telen en zeker de RTR, de radiation to temperature ratio, waarmee telers kennis maken. Geert volgt die ontwikkelingen ook en is er mee bekend. "Dan zou je uit kunnen rekenen bij hoeveel licht en bij welke temperatuur je een gewichtstoename van het aantal vruchten gaat zien."
Gradata kan ook hier helpen data inzichtelijk te maken. “Je moet de praktijk nooit uit het oog verliezen, want op papier kan het allemaal wel kloppen. Je hebt altijd nog voelsprieten, de mensen in de kas, en die moet je nooit uit het oog verliezen”, benadrukt de dataspecialist wel.
Afwisseling
Geert hoopt dat hij de afwisseling tussen kas en bureau kan vinden, want hij is ergens ook wel een praktijkman. "Dat hoort er ook gewoon bij, en dat is leuk. Je kunt het wel zien of lezen van een scherm, maar de goede teeltmannen lopen in de kas. Als je jezelf niet prettig voelt in de kas, dan is het voor de planten ook waarschijnlijk niet fijn."
Wel ziet hij een steeds grotere rol weggelegd voor data. “Over rassen hoor je regelmatig dat ze ‘het niet zo goed doen’ omdat ze ‘niet van kou of van nattigheid’ houden. Maar wat is warm voor de één en wat is nat voor de andere teler? Dat moet je meten, weten en daar getallen aan koppelen zodat het voor iedereen duidelijk is. Daar kan ik bedrijven mee helpen." Overigens ook nog steeds in loondienst, als bedrijven dat willen. “Ik ben flexibel en sta open voor een vrijblijvende kop koffie.”
Voor meer informatie:
Geert Jans
Gradata
Kerkstraat 33
5863 AP Blitterswijck
06 48 96 92 41
[email protected]
www.gradata.nl