Duizenden boeren zijn vanmorgen naar de Veluwe getogen om te protesteren tegen de stikstofplannen van het kabinet. De files concentreerden zich eind van de morgen vooral nog rond Stroe waar het programma plaatsvindt.
Vandaag gaat het over stikstof. Met alle trekkers op de weg en het grote landelijke protest kunnen we er niet omheen. In deze crisisupdate aandacht voor de kant van de glastuinbouwkant van het stikstofverhaal. Ook een blik op de energiebeslommeringen ontbreekt uiteraard niet.
Glastuinbouw Nederland laat vandaag weten 'vierkant achter Nederlandse boeren en tuinders' te staan in stikstofdiscussie. Voorzitter Adri Bom-Lemstra spreekt een video in en bestuurslid Jean Aerts legt uit waarom, zoals voorzitter Bom-Lemstra het zegt 'de glastuinbouw in de stikstofdiscussie een zekere bescheidenheid past'. Het najaar is voor de glastuinbouw als het over stikstof gaat belangrijk, omdat dan mogelijk meer bekend wordt over de NOx-kant van het verhaal.
De telers van @GlastuinbouwNL staan pal achter onze Nederlandse boeren en tuinders in het #boerenprotest. De #stikstof plannen zijn een kaalslag van het platteland. Laten we in plaats daarvan de beschikbaarheid van gezond eten én mooi groen in Nederland koesteren! @LTONederland pic.twitter.com/dtDk2A0rz4
— Adri Bom-Lemstra (@abomlemstra) June 22, 2022
Stikstof is één van de grote dossiers die de agrarische sector bezighoudt. Gas en energie is er nog zo een. De gasprijs is na een kortstondige daling weer helemaal terug op het niveau van de piek van afgelopen donderdag. Energiehandelsplatform Powerhouse gaat in op de gassituatie in een nieuwe analyse, en neemt ook de onder meer de kolenprijs mee. Nu onder meer Nederland kiest om kolen in plaats van gas in te zetten voor elektriciteitsopwekking, stijgt de vraag naar kolen (en dus de prijs). Lees hier de hele analyse.
Over die kolen gesproken. Bij kolencentrales is verbaasd gereageerd op het besluit van minister Jetten. Zo zou Uniper 'totaal overvallen zijn' door het besluit, zo is te horen bij het Algemeen Dagblad. Waar tover je bijvoorbeeld in rap tempo kolen vandaan?
De gasprijs voor 'winter 2022' tot en met 21 juni op de Title Transfer Facility, het Nederlandse gashandelsplatform. Klik hier voor de actuele prijzen.
Op Twitter kwamen we een discussieonderwerp tegen. Zou het schelen als we Moederdag opschuiven van begin mei naar begin juli? Wel voor het gasgebruik van telers, zegt Ronald Schilt na gesprekken met telers.
Gisteren in gesprek met tuinders. We kunnen jaarlijks miljoenen m3 aardgas besparen in kassen als we moederdag verplaatsen van begin mei naar begin juli. Wellicht ideetje om wat verder te onderzoeken.
— Ronald Schilt (@RCASchilt) June 21, 2022
D66-Kamerlid Tjeerd de Groot gaat niet naar het boerenprotest in Stroe. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) heeft hem dat afgeraden, omdat "zijn veiligheid op geen enkele manier kan worden gegarandeerd".
De kaart die als onderbouwing dient voor het stikstofbeleid van het kabinet bevat veel fouten, meent de stichting Agrifacts. Zo staan er volgens de stichting tienduizenden hectares als bufferzone ingetekend rondom natuurgebieden die niet stikstofgevoelig zijn. Ook zijn er bufferzones aangebracht rondom plekken waar de stikstofdoelen al gehaald zijn en waar maatregelen niets bijdragen.
Om het IJsselmeer ligt een beschermingsstrook ingetekend van in totaal circa 28.000 hectare. Het IJsselmeer is echter niet stikstofgevoelig, behoudens een klein deel van 3,84 hectare nabij de Friese kust. Volgens het RIVM is het stikstofdoel voor het IJsselmeer gehaald. Van de beschermingszone wordt ook geen effect berekend. Voor het Veerse Meer en Haringvliet is er geen stikstofgevoelige natuur en ook hier wordt een beschermingsstrook van vele hectares aangehouden.
Stichting Agrifacts berekende dat in totaal circa 200.000 hectare land wordt aangewezen als bufferstrook. Voor ongeveer 64.000 hectare gebeurt dat rond Natura 2000-gebieden die niet stikstofgevoelig of waar de stikstofdoelen al zijn gehaald. De beschermingszones leveren hier dus geen bijdrage aan de stikstofdoelen. Dit wordt bevestigd door de doorrekening van het RIVM. Het effect van nog eens 44.000 hectare bufferstrook is hooguit 1 tot 5% reductie.
Het RIVM rekende de stikstofkaart door, zoals die door het ministerie van LNV was gemaakt. RIVM stelt in haar rapport dat is uitgegaan van de keuzes van het ministerie voor beschermingszones van een kilometer breed om de natuurgebieden, met uitzondering van enkele gebieden, zoals de Biesbosch en het gebied Rijntakken. RIVM is gevraagd of daarmee de landelijke stikstofdoelen worden gehaald. Dat blijkt het geval. Het RIVM heeft bij de doorrekening echter niet gekeken naar de effectiviteit maatregelen.
Details in effecten per Natura 2000-gebied zijn te vinden in een publicatie op de website van stichting Agrifacts.